mZM

..'.'*eii

■*:!''' ^s^

"^^^'

Die

griecliischeii Schreiber des Mittelalters und der Renaissance

bearbeitet von

Marie Vogel und Victor Gardthausen

XXXm. Beiheft zum Zeutralblatt für Bibliothekswesen

b I ,0

\^y , 0.

b

Leipzig

Otto Harrassowitz

1909

115 VbH

im

Vorwort.

[kyfjarva] TiQÖq TSQypLV y.al HQoq y/jofxovrjv Tyq tpf/Ji? TS y.al y.uodiaq nnQU/LtvS-iaq evsxsv xul xov<pLai.i.ov xwv növojv xal avfKfOQÖJv TiarioduTicöv rov no'/.vaxövov ßiov. Catal. codd. astrol. graec, tom. IV 49.

Die vorliegende Arbeit soll eine seit lauger Zeit schon fühlbare Lücke ausfüllen und ein möglichst genaues Verzeichnis der bisher bekannt gewordenen Schreiber griechischer Handschriften bieten. Sie ist im No- vember des Jahres 1900 auf Anregung von G.Wentzel begonnen worden. Ihren ersten Abschluß erhielt sie etwa um dieselbe Zeit des Jahres 1905. Als sie bald danach durch die gütige Vermittlung des Herrn Geheimrats P. Schwenke der Verlagsbuchhandlung vorgelegt wurde, stellte mir Herr Prof. Dr. V. Gardthausen, der sich für die zweite Auflage seiner Griechischen Palaeographie demselben Gegenstande zugewendet hatte, sein gesammeltes Material zur Verfügung, das ich sodann in den Jahren 1906/07 gesichtet, berichtigt und verarbeitet habe, so daß ich für die endgültige Fassung des Buches, dessen Druck im August 1907 begann, allein verantwort- lich bin.

Als Ziel habe ich mir gesteckt, festzustellen, welcher Schreiber welche Handschrift geschrieben hat, soweit das bei dem bisher gedruckten Ma- terial möglich ist. Die Namen der Schreiber sind alphabetisch nach ihren Vornamen geordnet. Innerhalb der Schreiberlisten mit demselben Vornamen stehen zunächst, wiederum nach Möglichkeit alphabetisch, die Schreiber, die in den Quellen durch Beinamen (Familiennamen, Heimats- bezeichnung, Angabe des Ortes ihrer Wirksamkeit) hervorgehoben sind. Auf diese folgen Schreiber ohne besonderen Beinamen, aber mit be- stimmter Bezeichnung des Standes. An dritter Stelle stehen die Schreiber die entweder gar nicht oder nur durch die geläutigeu Klosterepitheta, wie ävä^iog, a/^iaQZcoXog und Ähnliches hervorgehoben sind. Bei diesen zwei letzteren Kategorien sind Anhaltspunkte für einen etwaigen Zu- sammenhang nur in einer völlig gleichlautenden Subscriptio oder allen- falls, jedoch minder sicher, durch die Orts- und Bestellerangaben zu finden gewesen.

IV

Icli habe einem jeden benannten Schreiber nur die Handschriften zugewiesen, die ihm mit Sicherheit zugewiesen werden können; der Be- nutzer des Buches möge sich daher auf die Identification verlassen, bei getrennter Nachweisung aber nicht unbedingt eine Verschiedenheit der Schreiber als gegeben annehmen. Denn bei der Beschaffenheit des Ma- terials ist es mehr als wahrscheinlich, daß noch gar manche Handschrift, die auf Grund ihrer Subscriptio unter den nicht näher durch Beinamen und dergl. bezeichneten Schreibern aufgeführt ist, einem Schreiber zu- gewiesen sein wird, der an anderer Stelle mit Beinamen und dergl. ge- nannt ist; so z. B. ist von den unter den Namen "hoävvr^g oder Mixaiq! aufgeführten Schreibern, deren Subscriptio nur diesen Namen trägt, sicher die eine oder andere Handschrift einem der vorher verzeichneten jTojavv?;^' oder Dliyar^X zuzuweisen. Nur auf diesem Wege, d. h. wenn zunächst einmal festgestellt wurde, welche Handschriften sicher von derselben Person geschrieben sind, ließ sich ein Fortschritt erreichen. Das Weitere wird Sache näherer Spezialuntersuchungen und in letzter Linie des dringend notwendigen photographischeu Corpus aller Schreiber sein. So ist die vorliegende Arbeit in jeder Hinsicht eine Vorarbeit, schon deswegen, weil sie sich hauptsächlich nur auf gedrucktem Material aufbaut und außer den Vaticani, nebst Handschriften aus kleinen römischen Biblio- theken, nur bei verschwindend wenigen (einige Monacenses, ein Berol. und ein Hauniensis) durch eigene Einsicht Kenntnis genommen werden konnte. ^ ) Viel Material liegt noch verschlossen in den noch nicht genügend kata- logisierten öffentlichen Bibliotheken und den noch nicht ans Licht der Öffentlichkeit gezogenen Büchersammlungcn orientalischer Klöster, sowie in privaten Handschriftensammlungen.

Bei jedem einzelnen Schreiber sind streng voneinander geschieden die datierten von den undatierten Handschriften. Das * nach der Jahres- zahl gibt an, daß Jahr und Indictio nicht stimmen. Oft liegen die treff- lichen Berechnungen von Alf. Jacob und Lebegue zugrunde, was immer in der Fußnote mit Quellenangabe bezeichnet ist. Die Stellen ohne Quellen- angabe beruhen auf eigener Berechnung beim Beginn der Arbeit, als mir bei der noch nicht gewonneneu Übersicht über die Fülle des zu bear- beitenden Materials die Lösung aller derartigen Fälle möglich schien. Die undatierten Handschriften sind alphabetisch nach den ]>ibliotheken angegeben. Das Verzeichnis reicht vom Beginn des Mittelalters bis zum

^) Bei den von mir selbst eingesehenen Handschriften ist stets als Quellen- angabe M. V. beigefügt, ebenso Avie auch die besonderen Zusätze von Victor Gardthaiisun durch V. G. gekennzeichnet wurden.

Jahre 1600; bei einzelnen Schreibern, wie z. B/Iojuvvrig MavQOfj.dzr^g, dessen Tätigkeit sich bis ins XVII. Jhr. erstreckt, konnte die gesteckte Grenze nicht ganz genau eingehalten werden; In einem besonderen An- hang wurden die Humanisten mit nicht griechischem Namen und meistens mit nicht griechischer Unterschrift aufgenommen. Trotz Gegeneinwänden von verschiedenen Seiten schien mir, daß gerade die Renaissance als eine Epoche der Verschmelzung zweier Kulturen, die für uns Abendländer die gewaltig treibenden Keime unserer geistigen Entwicklung enthielt, auch im schlichten Rahmen dieses Nachschlagebuches nicht fehlen durfte. Wer möchte Namen wie Reuchliu, Erasmus und Stephanus in der Auf- zählung griechischer Handschriften missen? Zu bemerken ist hierbei, daß in das eigentliche griechische Verzeichnis einige Abendländer mit gräzisiertem Namen aufgenommen sind, deren Identifizierung mir erst später, nach der Drucklegung dieses ersten Teiles, gelungen ist. So- weit es anging, ist entweder im Anhang auf ihren wirklichen Namen verwiesen, oder in den Nachträgen und Berichtigungen eine sich darauf beziehende Notiz aufgenommen worden. Das Fragezeichen vor den Schreibernamen deutet die nicht ganz sichere Feststellung ihrer Be- tätigung an. Die Zitate von Faksimiles sind in < > Klammern ge- setzt. Mit [ ] Klammern sind außer früheren Bibliotheksnnmmern auch die Autographa der Schreiber bezeichnet.

Beigegebene Register sollen die Sache nicht erschöpfen, sondern nur vorläufig eine bequeme Handhabe zum Nachschlagen bieten. Bei der sehr complizierten Benennung der Klöster und, in beschränkterem Maße, der Kirchen schien es geboten, ihnen eine besondere Rubrik zu widmen. Darin sind der Übersichtlichkeit halber auch viele aufgenommen, die schon im Schreiberverzeichnis als Stichwort ihren Platz haben. Ein- geordnet sind sie alphabetisch nach dem Namen des betreffenden Heiligen; so sind z.B. IlQÖöoouog mit seinen verschiedenen örtlichen Benennungen und QeoXöyog mit seinen Varianten unter ^Icoävvrjg Georözog, Tlavü'/ia usw. unter Maoia —iurrjO, IlavToy-QccTOJQ usw. unter XgiOTog eingeordnet. Bei häufig vorkommender Doppelheiligenbenennung desselben Klosters und bei Örtlichkeiten ist immer auf die Hauptstelle verwiesen. Klöster oder Kirchen, denen Handschriften geweiht oder ge- schenkt wurden, sind durch ein f nach der Seitenzahl bezeichnet und finden keine weitere Erwähnung im Verzeichnis der Besteller und Vorbesitzer. Dieses ist nach demselben Einteilungsverfahren wie das der Schreiber behandelt. Das 7 nach dem Namen weist auf ein Weihgeschenk hin; mit der beigefügten Seitenzahl bleibt kein Zweifel, welches Gotteshaus

VI

gemeint ist. Die Namen der Schreiber, die auch zugleich Besitzer von Handschriften waren, sind durch ein * hervorgehoben.

Als Quelle dienten in erster Linie die bei Gardthausen, Sammlungen und Kataloge griecliischer Handschriften (Leipzig 1903) genannten Kata- loge, außerdem noch folgende Quellen, die ich nach der dort durch- geführten Reihenfolge hier namhaft mache:

Allgemeines.

Bradley, J. W., A Dictiouary of Miniaturists, Illuminators, Calligraphs and Copists with references to their work and notices of tlieir patrons, London 1887 (teilweise aus sekundären Quellen neu bearbeitet; vgl. Revue Critique 1888, S. 357).

Spanien.

Madrid. Miller, E., Catalogue des mss. grecs de la bibl. rojale

de Madrid (Gardthausen S. 8) ist zu ergänzen: Xotices et Extraits des Manuscrits, tome 31", Paris 1886.

Frankreich.

Besau^on. Gollob, E„ Wiener Sitzungsberichte, Bd. 157 (1908) G. Heft.

Paris. Omout, H., Les manuscrits dates des XV. et XVL siecles

de laBibliotheque Nationale et des autres bibliotheques de France: Revue des Bibliotheques 2 (1892) Janv,- Juin, eine meiner ergiebigsten Quellen (Gardthausen S. 18, in einem untergeordneten Zusammenhang). Gastoue, A., Catalogue des Manuscrits de Musique B}-- zantine de la Bibl. Nationale de Paris et des Bibl. publiques de France, Paris 1907.

Belgien und Holland.

Amsterdam. Scheltcma, P., Bibl. ccclcsiae fraternitatis Remonstrau- tium reformatorum 1849 (Gardthausen, S. 22).

Brüssel. Zu Van den Gheyii, Catal. des manuscrits de la Bibl. royale

de Belgique, Bruxelles 1901, kommen die weiteren Bände IV und V dazu.

Italien. Cumont, Fr., Catal. codicnm astrolog. graec tom. IV: Co- dices Itali ])raeter Floreutiui, Ycneti, Mediolanenses et Romaui, Brüssel 1902.

VII

Florenz. Bandini, Addemla ad Codices graecos: Catal. cod. lati-

nonim tom. VIII 770 sq. Rostagno, Indicis codicum graecorum Bibl. Laurent, supplementum : Studi Italiani 6 (1898). Grottaferrata. Gregorio Piacentino, Epitome Graecae Palaeo-

graphiae, Ptoma 1735. Mailand. Catal. codicum graecorum Bibl. Ambrosianac digesserunt

Ae. Martini et Domiuicus Bassi, Medio- lani 1906. Messina. Delehaye, Hip., Catal. codicum hagiogr. monasterii

S. Salvatoris in Messina: Analecta BoUandiana Bd. 23 (1904). Padua. Laudi, C, Catalogo dei codici greci della Bibl. Univ.

di Padova: Studi Italiani 10 (1902). Koni. Assemani, Bibliothecae Yaticanae codicum mss. cata-

logus, Romae 1756, tom. II. Catalogus codd. bagiogr. graec. Bibl. Yaticanae edid. Bollandiani et Pio Francbi de' Cavalieri 1899, mit Supplement: Anal. Bolland. 21. Cumont, Fr. et Boll, Fr., Catal. codd. astrol, graec.

tom. V, 1904. Seymour de Ricci, Catal. de mss. grecs de la Bibl. Barberini: Revue des Bibliotbeques 17 (1907j, sowie Pierleoni: Studi Italiani 15 (1907). Catal. codd. hagiogr. Graec. Bibl. Barberinae: Anal,

Bolland., 1900. Tamila,D., Catalogo dei manoscritti greci della Biblio- teca Vittorio Emanuele: Studi Italiani 10 (1902). Tenedig. Delehaye, Hip., Catal. codd. hagiogr. graec. Bibl.

Divi Marci Venet.: Anal. Bolland. 24 (1905).

England. Camljridge. Zu James, M. Rh., ist hinzuzufügen: Bde. II ni.

Dublin. Abbot, T.K., Catalogue of Trinity-College, Dublinl900.

Holkliam. Catalogus codd. hagiogr. graec. Bibl. Comitis de

Leicester: Anal. BoUand. 25 (1906).

London. Harleyan Collection of Manuscripts, London 1759.

Catalogue of Additions to the British Museum in the years 1900—1905, London 1907.

Oxford. Coxe, Codici graeci et latini Canoniciani, tom. HI,

1854. (Die Reste der Sammlung in Keel Hall, Staffordshire; s. Third Report of the Royal Com- mission ou Historical Manuscripts, S. 287.)

VIII

München,

]Mirnberg. Tül)ingeu.

Budapest,

Krakaii. Wien.

Deutschland.

Boll, Fr., Catal. codd, astrol. graec. Bd. 7, 1908.

Von Aretins Beiträgen zur Geschichte und Literatur kommt namentlich Bd. 9, München 1803 07, als Ergänzung zu Hardt in Betracht.

Mammerts Miscellanea, 1895.

Schmidt, W., Verzeichnis der griech. Handschr. d. Kgl. Universitätsbibl.: Tübinger Programm, 1902.

Österreich-Ungarn.

"Weinberger, W., Die Bibliotheca Corvina: Wiener

Sitzber. Bd. 159 (1908) 6. Heft. Wistocki, Catal. Bibl. Jagellonskiego, 1877/81. Reimmanus, Fr., Bibl. acroamatica theologica juridi-

ca etc. Bibl. Vindobonensis, Hannover 1712. Hermann, Jahrb. d. kunsthist. Samml. des allerhöchsten

Kaiserh. Bd. 19, 1898 (Gardthausen, S. 35). Kroll, G., Catal. codd. astrol. graec. Bd. 6, 1903. Van de Vorst, Verzeich, d. griech. Handschr. d. Bibl.

R 0 s s i a n a : Centr . für Bibliothekswesen 23(1 906).

Rufsland.

Amphilochius, Paleograficeskoe opisanie greceskich rukopisej, Moskau, 1879.

Moskau. Zitiert wird nach Vladimir, Systematische Beschreibung

der Handschr. d. Moskauer Synodalbibl, i'uss., Bd. I: Die griechischen Handschriften, Moskau 1894 (Gardthausen, S. 76). Das Eingeklammerte be- zieht sich auf die Kataloge von Saba (oben) und Matt ha ei (unten).

St. Petersburg. PapadopulosKerameus, Katalog der Handschriften- sammlung des Archimandriten Antonin in der Kaiserl. Bibl.: Otcet für 1899. Katalog einiger neuen Erwerbungen im Otcet für 1895, S. 84—89.

Griechenland.

Lambros, Sp., 'Ellt]viÖ€Q ßißhoyqäcpoL xai y.vQiai ■/.codr/.cüv, Athen, 1880. Audros. Meliarakes, A., '^Ynof.ivrn.iata Kv/.lddcüv v)]aiüv,

Athen 1880. Athen. Lambros, Katalog d. BißXio^ijXrj rijg BovXiig: Niog

'£l?.i]vofiv)'^ficüi> 4 (1907). Bei^g, N. A., Handschriftenkatalog ([Qrl^Qxai'koyiv.i] EtuiQUi im Bd. 6 des Jelxiov ders. Gesellsch.

IX

Lakedaimoil. Ber^g, Katalog d. griech. Haudschr. des Klosters rö/j- 'Ayuov TeoouQcr/Mvra iv Gegartvaig: 'Erce- Tr^Q}g JlaQvaoaov 8 (1904).

Türkei und Orient. Adrianopel. St ephanides,K.K,,ByzantinischeZeitschrift 14(1905)

Atlios. Kirsopp Lake,TextsfromMountAthos, Oxfordl902,

Vatopedi. Beneschewitz, Eidtjasig rtöv Iv zqj BaTorcaidio)

'/.cd Tfi yiavqci %ov aylov ^AS^avaoiov tov 'Äd^vjvirov evQioy.oi.iho)v '^Ehh'jViv.iov y.avoviyjTjv yiiiooyoü(fiüv: UuQÜoxr^ua zuYisant.Yremen.il (1904). Serruys, D., Souscriptions et signatures dans les manuscrits des X. XYI. siecles, conserves au monastere deYatopedi: Revue des BibKotheques 14 (1904j. Laura. Die Mitteilungen aus den Handschriften verdanke ich

der Güte des verehrten Pater Chrysostomos. Constantiuopel. Uspensky, über die Serailbibliothek im Bulletin

de riustitut ArcTieologique Russe 12 (1907). Cypern. Papaioannes, Chr., Kcaaloyog tiöv xstooyodqjcov

Tr^g Biß?uo3^r]/.rig Trjg aoxLeuioy.OTi7]gKvnoov: ^ETterrjQig TlaQvaaoov 9 (1906). Jerusalem. Koikylides, Kl., KaräloLTta yeiooyQÜrpiov x7]g

^l£QooolvuiTiy.?jgBiß?..1899 (Gardthausen, S.84). Karä'Aoyog'Aoaßi/.Cjv x€woyQaq)tüv TT^g'leooao?.. Biß?.. 1901.' Kastoria. Yareidos, Ph., Kojdr/.eg rr^g hgäg ur^TQonolswg

KaoTOQLCcg : ^Ey./.Lr oiaoriy. r'Ä/.rjS-eia 20 (1 900). Lesbos. Die verschiedenen Klösterkataloge sind enthalten in

den naoo.ori]uaTa des ^v'/J.oyog von Constanti- uopel, nämKch Bd. 15 (1884) 17 ff. Bd. 16, S. 45 ff. Bd. 17, S. 85 ff. Bd. 18, S. 146 ff. Thessaloilich. Papageorgiu,P. N., Jl^oi yaiooyQäq)ov Evayyeliov Qeaaalovi/.r^g: Byz. "Ze"itschr. 6 (1897) 542 (nicht Bd. 8, Gardthausen). Serruys, Catal. des manuscrits grecs du Gymnase de Salonique: Revue des Bibliotheques 1903. Trapezunt. Papadopulos Kerameus Karäloyog tcuv kv rf]

UQcc Liüvf^ TOV ^ovaelä 'E'/.hivi/.cöv yeiooyoä- (fojv: Beilage zu KvQia/.iör^g, E. Q. 'lorogia Tijg Ttaoa xi^vTQanElovvTa leoäg rccaoiuoyiy.r^g ^tc(VQ07crjyia/.i]g itiovr^g rr^g GeoTÖ/.ov xr^g ^ovaelä, Athen 1898. Ferner sind zur Ergänzung herangezogen worden Angaben, die in den Aus- gaben der betreffenden Autoren, insbesondere in denYorreden, enthalten

X

sind, sowie eine Menge von Zeitschriftenaufsätzen, die immer zitiert sind (Kataloge hingegen nur in Ausnahmefällen). Wo keine Quelle angegeben ist, beruht die Notiz auf den betreffenden Katalogen. Selbstverständlich wird mir auf diesem Gebiete manches entgangen sein, wie auch der Ausbeute aller in Frage kommenden Quellen meine Leistungsfähigkeit nicht ge- wachsen gewesen wäre.

Zum Schlüsse ist es mir ein Herzensbedürfnis, meinen tief empfundenen Dank allen denen auszusprechen, welche diese Arbeit mit Eat und Bei- trägen gefördert haben. Um die Lesung der Korrektur, die Prof. Gardt- hausen (eine zweimonatliche Unterbrechung durch eine Orientreise abgerech- net) und ich gemeinsam erledigt haben, hat sich vor allem Dr. E. Hefermehl verdient gemacht, für einzelne Bogen Dr. S. Kugeas, Dr. J. Kalitsunakis, Professor G. Wentzel. Freundliche Auskunft über sich erhebende Zweifel erteilten mir Prof. Fr. Bell, L. Cohn, Sig. Pio Franchi de' Cavalieri, Dr. E. Jacobs, die Professoren A. Ludwich, J. Mehwald, W. Meyer aus Speyer, W. Schmidt (Tübingen), L. Schmidt (Dresden), J. Sickenberger, E. Piccolo- mini, cand. tlieol. A. Schmidtke, Lic. v. d. Goltz empfahl mich an den inzwischen auf so traurige Weise ums Leben gekommenen Pater Chry- sostomos auf dem "Ayiov "Ogog. Herr Geheimrat H. Diels gestattete mir Einblick in das handschriftliche Material seiner geplanten Ausgabe der antiken Arzte, E. Martini in die Druckbogen des zweiten Bandes seines Catalogo (Bibl. Vallicelliana).

Eine angenehme Pflicht ist es mir ferner, dankbar einige Bibliotheks- leitungen namhaft zu machen, mit denen mich meine Forschungen be- sonders in Berührung gebracht haben, vor allem der Kgl. Bibliothek in Berlin, wo ich oft Herrn Geheimrat Schwenke trotz seines anstrengenden Dienstes um Rat fragen durfte und wo die Geduld und Gefälligkeit der Bibliotheks- beamten, trotz starker Inanspruchnahme, nie versagte; ebenso erfuhr ich freundliche Hilfe in Göttingen, Kopenhagen, Leii)zig, Marburg, München und Ilom, wo Monsignor Duchesne mir freundliches Gastrecht im Palazzo Farnese einräumte und last not least der hochverehrte Pater Ehrle mich zu tiefstem Danke verpflichtete, indem er mich die Schätze der Vati- cana ausbeuten ließ, so daß die Grundlage zu der vorstehenden Arbeit gelegt werden konnte.

Berlin, Mai 1909.

Marie Vogel.

Vorwort.

Seit vor ungefähr dreißig Jahren mein Handbuch der Griechischen Palaeographie erschienen ist, hat das Material sich sehr bedeutend ver- mehrt, das ich zu Berichtigungen und Nachträgen zu verwenden hatte. Aber bei keinem Abschnitte war das Material so stark angeschwollen, wie bei den Kapiteln über benannte Schreiber und datierte Handschriften, die bei der großen Anzahl neuer Kataloge mir den Eahmen meines Hand- buchs zu sprengen schienen. Da wurde mir vom Verleger ein Manu- skript zur Begutachtung vorgelegt über die benannten griechischen Schreiber; ich war sehr erstaunt, überhaupt auf diesem Gebiete außer einigen Wenigen Mitarbeiter zu haben; und noch mehr steigerte sich mein Erstaunen, als ich statt eines Älitarbeiters eine ^Mitarbeiterin kennen lernte. Ich stand der Sache zunächst mit einem gewissen Mißtrauen gegenüber, aber bei näherer Prüfung des Manuskripts überzeugte ich mich bald von der großen Selbständigkeit und Vollständigkeit der Arbeit. Deshalb empfahl ich dringend den Druck eines solchen Buches, das uns schon seit lange fehlt. Ich stellte der Verfasserin das ganze von mir gesammelte Material zur Verfügung und wir beschlossen, dieses Buch zusammen herauszugeben.

Nur in einem. Punkte war eine Einigung schwer zu erzielen. Wenn ich dieses Buch allein geschrieben hätte, so würde ich dieselbe Anord- nung wie in meiner Griechischen Palaeographie beibehalten haben; und wahrscheinlich hätte ich dann auch mit dem Jahre 1500 n. Chr. ab- gebrochen.

Mein Prinzip war, alles nach Möglichkeit zusammenzufassen; hier dagegen ist das Prinzip durchgeführt, alles nach Möglichkeit, soweit es die Sache erlaubt, auseinander zu legen.

Durch diese verschiedene Auffassung war die Möglichkeit gemein- samer Arbeit eine Zeitlaug in Frage gestellt. Wenn ich zurück getreten

XII

wäre, so hätte ich wahrscheinlich eine lange Rezension dieses Buches von 2, vielleicht auch 3 Bogen geschrieben, mit Nachträgen und Be- richtigungen. Aber solche Rezensionen pflegen neben dem Buche doch bald vergessen zu sein, oder doch später wenig benutzt zu werden Das ist der Grund, weshalb ich meinen Widerspruch aufgab.

Die Benutzer mögen nun entscheiden, welche Art der Anordnung, den Vorzug verdient.

Auf verschiedene Einzelfragen, die sich an dieses Buch anschließen, hoffe ich später noch zurückzukommen; mein Verzeichnis datierter griechischer Handschriften denke ich später besonders herauszugeben.

Leipzig, 1. Juli 1909.

Dr. y. Gardthaiisen.

'Aßßay.ovu.

1292: Athous (Dilod-iov 1820. 56 (Asketische Schriften). 'Aßctoyög s. recoQyiog. "AßEQv.iov, Tov ccyiov s. "hoüvvr^g. AßqacqL ciTio TOTtcov TIe).07covvriGLog.

s. XV: Cambridge, Trinity Coli. 1138 [0. 8. 33] i) (Menaeen-theol. Schriften). Aßga/iiiog Tevödzog TiatQiy.iog tov Q£0(fi'Aov £/ noöoiOTt.

s. XI: Oxford, Christ- Church Coli. 21 (Kanones des Eusebios) ■^). ^-ißgcciiiiog, ohne Beinamen: 'Aßguaiog ^lova/ög.

990: Par. 1089 [Reg. 2937, 2J Dorotheos abbas <Omont, facs.I,8>. Aßgauiog xayu /.cd hooöicr/.ovog.

1533, 4/4 Iv z(Z vijoup tov tiuLov UqoÖoÖuov: Chalke, '^E)Xr^v. eiiTiOQi'/.i] oyoXr] 107 {iir^vulov AtcolKLov)^).

1534,8/8: Chalke,'£//,/jv.l/</ro^. oyoVi] 107 {ur^vaiov Otßqovaqiov). Aßgauiov, 6 s. Avrcuviog. "Icoavvr^g. Ayad-rij-isoog s. A/J^avdqog. ^Ayädr^g r7]g Tto'/.ecog, leoot^iovaxog s. IlaD.og, Aya&OTioXecog, 6, s. ^[iücc/.ei(.i. Ayäd-ojv Tcr/_a v.ui fiovaySg.

1337: Tat. lieg. 22 (Asketische Schriften). Ayad^iov leQoi-iovayog.

1345, 13/9: Athous '//j//^wv 4494. 374 (Johannes von Damaskos). Ayc'c^ojv avc'c^iog du'r/.ovog /.ai yaoro(fv).a^.

1446, März: Monac. 186 (Konzilsakten).

^) Der letzte Teil des Cod. mit der Unterschrift und Datierung 27. Juni, rjfi£(i(c 8 ohne Jahresangabe ist mit Codex 0. 2. 34 zusammengebunden. Die Pagination ist zum Teil arabisch. s. Montagu Rhodes James, The Western Manuscr. in Trinity College, Cambridge, 2 Bände 1901/02.

-) Nach Montfaucon, Palaeographia Graeca p. 46, besaß der Schreiber einen nicht näher bezeichneten Codex der Bibl. Sta. Justina in Padua, den Kommentar des Basilios zu den Psalmen enthaltend, dessen Schicksal un- bekannt ist. Die Unterschrift desselben bietet noch den Zusatz: ;iut ozQuxrjyov tov öiptalov, ist aber ohne den Vornamen ^A,3Qauix.

^) Papadopulos Kerameus, 7/ iv zip vtjaioj 2wto7iö).£(i)q ßaoü.L/.y] /.wvt] 'lüiävvov tov n^oÖQÖßov ical r) xvyri rrjg ßcß/.iod-t'jStTjg avzTjq, Vizant. Vremen. 7 (1900) 661-695.

Beiheft 33. 1

2 'AyaU.iccvöq. ^'Ayysloq BsQylxioq.

'Äya?Juavbg öiäy.ovog \EQO(.i6vayog^).

s. XV: Eton College Bl. 4. 14 (10 Büclier des Strabo). "AyaXXwrig, Zuname des Nr/,ö?x(og BovXlwxr^g. lAyaTCijrög, s. Fecogyiog. roiqyÖQLog. Mavovt]?.. "Äyyelog Begyr/.iog oligr^g-), nach der kretischen Aussprache, ££(»y/TC/;g.

1535, 4/3 in Venedig: Par. 1822 [Reg. 2102] Omont, Revue 'des Bibliotheques 1892 (0]ympiodor zu Piaton).

8/6 in Venedig: Par. 1654 [Reg. 2073] a. a. 0. (Dionysios

von Halicarn.).

1536, 11/9 in Venedig: Par. 1836 [Reg. 2099] a. a. 0. (Proklos zu Piaton).

1537, 16/4 ebd.: Par. 2457 [Reg. 2179, 3] Omont a. a. 0. (Corpus der Musikschriftsteller),

in Rom, iv olvÄa Teiogylov rov ^eXßa, Iniov.önov ^aßaov-

viov^): Par. Suppl. 186 Omont a. a. 0. Pulch, Hermes 17.

(1882) S. 186 (Euklidl 1539: Teil des Par. 2339 [Colbert 1540] (Mandatum Francisci I

regis)^), s. Kojvorarrlvog IJalawT.aTtTia, undatiert. 1540 in Paris: Par. 1655 [Reg. 2547] Omont a. a. 0. (Dionysios

aus Halicarnass). 1545, 8/4 in Paris: Par. 1415 [Colb. 6442] Omont a. a. 0.

(Georgios Gemistos Plethon, Excerpta geographica), vor 1547 5): Par. 2431 [Reg. 2721] (Heron von Alexandreia). 1547 in Paris: Par. 1649 [Reg. 2069] Omont a. a. 0. (Polybios). 1549 in Paris: Par. 2443 [Reg. 2739] Omont a. a. 0. (Schriften

über Taktik und Strategik). 1554 in Paris: Par. 2737 [Reg.'2129]6) Omont a. a. 0. (Oppian

und Xeuophons Kyuegetikos).

in Paris: Par. Suppl. 528. Omont, Bibl. de l'ecole des Chartes 42

(1881) 555 (Heron, Pneumatik).

ebd.: Paris Pantheon, ohne Numerierung") (Manuel Philes, 'Ttegi

Cwiüv iöwvrjTog).

^) In der Unterschrift wird Kyriakos von Ancona erwähnt, der den Codex in Konstantinopel erworben hatte, s. Rieh. Förster, Zur Haudschriftenkunde und Geschichte der Philologie, Pihein. Mus. 51 (1896) 4SI. Der zweite Teil des auseinander gerissenen Codex ist jetzt ein Bestandteil des Laur. 28, 15. Förster gibt die früheren Besitzer an. Nach Kramer, Strabo, Bd. I, XCI war die Handschrift in der Bibliothek des Petrus Bembo.

2) s. E. Legrand , Bibliographie helleniquc, Paris 1885, 1, CLXXV. Hermes 17 (1882) 184. •— <Tho]iipson-Lambro3, Pal. facs. 59) Omnium suae aetatis calli- graphorum princeps. cf. Notices et Extraits des Manuscrits, Paris. V, 026.

^) Über Georges de Selve, eveque de Lavour vgl. den Artikel in der Grande Encyclopedie.

*) enthält seine Ernennung zum Bibliothekar von Foutaiuehleau.

'•} int fp()uyyiov ßaaiUojg (1515—1547), S. W.Schmidt, Hero von Alex., Supplement zu Bd. I, S. 30.

") Nach Legrand, a. a. 0. rührt der Bilderschmuck von seiner Tochter her.

') 8. Canus, Not. et Extr. des Manuscrits V (1797 i 6::!4, Anm.

"Ayye/.oq HsQ'/i^^tog. 3

1554 iu Paris, für den Kardinal Charles de Lorraine'): Leyd. Voss. in 4'> 19, s. Omont, Centralblatt für Bibl. 1887, s, 186 (Heron, Pneumatik).

1559, 24/2: cod. der Bibl. Maurogordato, ohne Numerierung (Eudokia, Centones) -).

9/4 in Paris: Par. SuppI, 149, Omont a. a. 0. (Gregorios von

Nyssa).

8/6 ebd. für den aoyovTi tojv 'AlXoßQÖyiov: Taur. 223b. VI

Chart. 2) (Schriften über Musik). : Par. 2340, Omont a. a. 0. (Medicinische Schriften).

1560, 8,5 in Paris, für den uqxovti rwv H?J.oßg6ycüv: Vat. Urb. 149 (Manuel Philes, Ttsol uptov iöi6rr:Tog).

24/11: Par. 2867 [Colb. ' 3902] Omont, Rev. d. Bibl. 1892

( Eudokia, Homercentoneu 1. 1563: Par. 1025 [Colb. 3811] Omont a. a. 0. (Chrysostomos). 1564 in Paris: Bodl. Miscell. 114 (Man. Philes, tteol '^o'ojv idio-

Tl]TOg).

ebd.: Bodl. IMiscell. 115 (Job. Kamateros, astrologisches Lehr-

gedicht).

ebd.: Par. 2523 [Reg. 3219, 2] Omont a. a. 0. (Aelianos).

(Omont facs. IT, 13—14).

Okt. ebd. t]dovr^q sve'Ka tov EVTtatQidov '^EoqIy.ov DIeuuo-

viov loyicardrov liiayiGvogog rwv tov ßaaüJcog der^GEwv:

Par. Suppl. 132 1 Argonautica). 1566 iu Paris, für den Kanzler Michel de l'Hospital: Par. 2468

[Colb. 4466] Omont a. a. 0. (Euklid). : Paris, Ste Genevieve 44 [Ao. 37] Omont a.a.O. (Manuel Philes).

November in Paris, für Michel de l'Hospital: Lond. Add. 11356.

Omont, Bibl. de l'ec. des Chartes 45 (1884) fPhokylides) *). 1568, 4|3 in Paris: Leyd. Voss, in 26. Omont, Centr. f. Bibl. 4 (1887) (Georgios Pisides, elg t)]v y.oa/iwyoviav).

ebd.: Par. 2526 [Reg. 3219, 3] Omont, Rev. d. Bibl. 1892

(Aelian). 1569 ebd.: Cambridge, Univ. library 2073 [kk. v. 31] Onosander,

ovQaTi]yr/.c'(). Undatiert. Berlin: 155 [Phill. 1559] (Georgios Pachymeres).

177 [Phill. 1580] (Mau. Philes). z. T. 191 [Phül. 1594]

(Mich. Synkellos).

Bern: 116^) (Nikomachos, aQfiovr/.ü). 118 (Heron von

Alexaudreia).

^) Aus dem Hause Guise.

-) Legrand, a. a. 0. p. CLXXVn.

^) Im Brande verloren gegangen. Vgl. Rivista di filologia 1904 S. 391 ff.

*) cf. Bradley's Dictionary voll. 1—3, London 1837—89. Der Cod. ge- hörte Chrestien Francois de la Moignon, president du Parlement.

°) s. Omont, Centr. f. Bibliothekwegen 3 (1886) 385 ff., auch für den nächsten cod.

"AyyeXog Bs^yixioq.

Undatiert. Cheltenham: Philtipps 1580^) (Man. Philes, ncQi CoHüV löiOTrjtog).

Leyden: Voss, in 4** 10-) (Klaudios Ptolemaeos).

London 3): Add. 10971 (Theon Smyrnaeus zu Piaton).

Burney: 97^) (Man. Philes, ntol uotov iÖLÖrijtog).

Harley: 5536 (Aristides). 5671 (Proklos zu Parmenides). Old Royal: 16. C. XII (Nikolaus Sophianos, Über den Gebrauch

des aOTQolaßov).

Mailand: Ambrosiana. (?) 580 |N 287 sup.] Job. Tzetzes,

Antihomerica mit Schollen). 1058 [I 84 iufr.j { Euklid) ^j.

Bibl. naz. di Brera: A F IX. 31^j (Aphthonios soph.).

Neapel: Bibl. naz. [Borbonica] III C. 17") (Diophautos).

Palermo: Bibl. naz. I A 10 (Maximus Coufessor).

Paris. Ancien fonds: 123 [Colb. 6583] {itvoaevayythov).

124 [Colb. 65841 (Apostelgeschichte und" Episteln). 126 [Reg. 3427] (Episteln Pauli). Zusätze zu 436«) (^Heiligenvitenj s. KiovoravTivog Ua/.awy.anTTa. 516 [Reg. 1918] Omont, im Index (Gregorios von Nazianz). 583 [Reg. 2317, 2] Omont a. a. 0. (Gregorios von Nyssa). 592 (Gregorios von Nyssa). 819, Legrand, Bibl. hell. a. a. 0. (Historia Lausiaca Patristisches) ^). 1197, Legrand a. a. 0. [Reg. 2029] (Theodoros Studites). 1398 [Reg. 2530] Legrand a. a. 0. (Strabo). 1420 ,Reg. 2255] Montfaucon, Pal. gr. 91 (Josephos). 1422 [Reg. 2256] Montfaucon a. a. 0. (Fortsetzung von cod. 1420). 1439 [Reg. 2281] (Eusebios). 1796 [Reg. 3466] (Polybios). 1797 [Colb. 6050] (Dionysios aus Halicarnass). 1798 und 1799 [Regg. 3506 und 6423] (dasselbe). 1802 [Reg.

^) s. Eibliotheca Phillippica, Cheltenham 1886. Der Katalog gibt die Nummern 1388—2010.

-) s. catalogus librorum impress. et manuscr. bibl. publicae, Leiden 1716, II, 395.

') Für die Londoner Handschriften s. Omont, Bibl. de l'ec. des Chartes 45 (1884) 335 ff.

•*) Unter Beihilfe seiner Tochter, welche die künstlerischen Ornamente anbrachte, ebenso auch an Par. 123, s. unten.

6) s. Paul Tannery, Les Hypotheses et Optiques de Damianos. Arch. d. Miss. Illieme gerie tom. 14, p. 447. Martini u. Bassi nennen keinen Schreiber.

^) s. E. Martini, Catalogo di manuscritti greci esistenti nelle bibl. Itahane I. I. Milano 1893. p. 15.

') P. Tannery a. a. 0. p. 413.

*) s. catal. codd. graec. hagiogr. bibl. Nat. Bruxelles 189G.

") Legraud a. a. 0. schreibt Augelus Vergecius 25 Pariser Handschriften zu, die bei Oinout keine Erwähnung finden; außer den genannten, noch Par. 1702, 1712, 1997, 2104, 2169, 2170, 2247, 2356, 2377, 2420, 2421, 2458, 2524, 2633, 2724, 2731, 2883. Suppl. 83, 712, 766, 866. Dupuy 657. Omont gibt z. T. andere Schreiber dafür an und faßt die sonstige Betätigung des Vergecius in der summarischen Notiz zusammen: Notices d'Angc Vergece en tete de beaucoup de manuscrits de l'ancien fonds grec.

"Äyy£).OQ lieQyixioq. 5

3501, 2| I Georg. Gemistos Plethon, Auszüge aus Diodorj. 1827 |Reg. 2584] iHermias zu Piaton). 1934 [Calb. 1854] Omont, im Index (Theod. Metochites zu Aristoteles). 1943 [Reg. 2117] Omont a. a. 0. (Aristotelesscholien). 1980 jReg. 2579] fJamblicbosi. 1981 [Reg. 2578] Omont a. a. 0. i Jamblicbos ). 1982 [Colbert 1241] Omont a. a. 0. (dasselbe). 2113 [Colb. 6185] (Etbik des Aristoteles).

2116 [Colb. 6550] iRbetorik d. Aristotelesj. 2137 [Reg. 3541] (Kompendium der Logik des Aristoteles). 2187 [Reg. 2819, 3] (Medizinisches). 2350 fColb. 1758] (Euklid). 2378 [Colb. 1267] (Diophantos, Arithmetik) i).

z. T. 2400 [Reg. 2162] (Geographisches). s.Nr/.ö'/Moq ^0(fiav6gn. KcovoravTlvog Ha}Mi6-/.cinTcu. z.T.2406 [Colb. 2277] ( Miscellancodex). - z.T. 2409 [Reg.273o] (Arithmetik) ^j.

2429 [Colb. 1605] ( dasselbe )3|. 2433 [Colb. 1605] (dasselbe)i). 2444 [Colb. 2334] (Aeliani. 2453 [Colb. 1856] (Ptolemaios, Harmonik). 2454 [Colb. 1228] (Por- l)hyrios zu Ptolemaios). 2477 [Colb. 4388] (Anonymus, fiaaycoyi] OTtTr/.f/). 2484 [Colb. 4449] (Scholien zu Xikomachos). z. T. 2489 [Reg. 3369] Omont, im Index (Miscellancodex). 2493 [Colb. 4387] (Schriften über den aovQÖlaßog und den 'Ccodiav-ÖQ), 2495 [Reg. 3408] (Georgios Choeroboskos). 25127 2513^), 2518 und 2520«) (Heron von Alexandreia). 2522 [Colb. 4090] Omont, im Index (Polyaen u. anderes über Kriegswissenschaft]). 2525 (Aelian Excerpte aus Arrian). z. T. 2533 [Reg. 3402] Omont, im Index. (Fragment über Taktik). 2536 [Colb. 3946] Georg. Pachymeres, aivrayucc uovor/.r^g). 2570 [Reg. 3226] Omont, im Index (Man.' Moschopulos, locoTi]uaTa). 2606 [Colb. 6466] Omont a. a. 0. (Gram- m^atikaiisches). 2870 [Colb. 4716] (Theodoros Prodromos).

2871 [Colb. 3850] (Man. Philes, ^rreol 'Cmcov idiorrjTog).

2893 [Colb. 6168] (Georgios Pisid"es,"Hexaemeronl 3027 [Reg. 3054, 2] Omont, im Iudex ( Libanios Herodian Psellos u. a.) 3064 [Colb. 2145] Omont a. a. 0. (Ver- schiedene Kataloge). ~ 3065 [Reg. 2813] ') (Alphabetischer Katalog von Fontainebleau ).

^) s. Paul Tannery, Arcb. d. Miss, scient. et litt. III ser. t. 14 , 413 mit dem Zusätze: Parait etre de l'ecriture negligee d'Ange Vergece.

-) Eine Abschrift desselben, cod. Laurent. Conv. Soppr. 1244.

^) s. "W. Schmidt, Hero von Alexandreia, Supplement zu Bd. I, S. 13.

*) W. Schmidt a. a. 0.

ö) cf. H. Bordier, Description des peintures et autres ornements contenus dans les manuscrits de la Bibliotheque Nationale, Paris 1883 p. 289.

•*) W. Schmidt a. a. 0. mit Fragezeichen.

') Es ist die Abschrift des von KwvazavrZvog na)Miöxanna verfaßten und geschriebenen Katalogs von Fontainebleau. cf. R. Förster, Fleckeisens Jahrbücher 121, S. 61.

Q "Ayyslog BsQylxioq. \iyys).oq Aäay.uQLQ.

Undatiert. Paris, Siippl.: cod. 10. (Notizen in dem von Konst. Palaeocappa geschr. Katalog von Fontainebleau), 322 (Grammatiken. 691 (Reden aus Thukydides). z. T. 1098 Omout, im Index (Dioskorides). s. Aimar de Ranconet, z. T. 1202 (Dichtungen Leos des Weisen), s. 'liL)ävv}]g Evyevr/.og.

Arsenal: 35 [8413] (Georg. Gemistos Plethon, geographische

Auszüge).

Imprimerie Xat,: 65 [in-S" 498] (Politik des Aristoleles).

Bibl. Mazarine: 2 [588] (Georg. Pisides, Hexaemeron).

Departements. Bibliotheque du marquis de Rosanbo: 101

[370] (Euklid).

Rom: Barberina: cod. I, 20, s. P. Taunery a.a.O. S. 447. (Optik

des Damianos).

Vallicelliana: z. T. 92 [F 35] (Chronographisches). Vat. 1042, P. Tannery a, a. 0. (Ilerons Geometrie).

Wolfenbüttel: (?) Guelferb. 672, nach Eberts Dafürhalten

{nivaE, ndvxiov tcüv ßiß?Aiov rr^g ßißhod-t^y.r^g). "AyyeJ.og b Koix[o\Xecov^) y.avov[dQxog\ xca yaQXOvXäQLog rj^ {.iqi l/.- '/.Ir^oia vTjg aQyiSTtioy.07i[i]g] ''P[o]v[Gidvov]. 1504, * 15/1 12): Teil des Crypt.T. ß. VIII (Liturgien und Hymnen). s. Gco/iiaoiog leosvg xrX. ^'Ayy^kog KtovoTavtlvog leoevg dreh yiogag '^YdQOi;ar]g Iv. ycogag ^zeQvc(dl/.T)]g. 1523, 27/6: Xeap. IIL D. 12 (Alexander von Aphrodisias).

Undatiert. München: cod. 176^) geschr. iv iiüXel Ko ',u ßsQodv (Rhetorik des Aristoteles).

Wien: Vind. bist. gr. 2*) Kollar Suppl, 74, S. 468 (Xeno-

phon, Kyropaedie). phil. 3 (die sämtlichen Reden des Isokrates), phil. 4, Lambcc'^ VIT, 159 (Aristoteles, die Nikomachische Ethik). phil. 29 (Aristoteles, rtyinj Qr]TOQrKrj). "Äyyelog yldG/.aqig b '^Fvvöaxy]v6g'').

s. XVI: Escur. R-III-18 (Diophantos, Arithmetik).

*) So Batiffol, Rossano S. 155 gegen Rocchi, der X(JiTo-?.ba)v liest.

2) Auch der angegebene Mondzyklus stimmt nicht mit dem Jahre.

•'') Aus der Datierung tv f.i7]v'i lavovaQÜp iißtQa xf^' reo xqüvo) t' fi Ivö. läßt sich nichts bestimmen. Es ist überhaupt des Schreibers Eigeutümlicbkeit immer nur 'bei dem Jahre der so und so yieltun Iiidictio' zu datieren. Julius Horrmanns Schlüsse auf a. 1500 für d. Vind. bist. gr. 2 und 1.501 für Vind. phil. ?i scheinen in Anbetracht der festen Datierung des Neap. etwas gewagt.

■•) Für diesen und die folgenden Vindd. s. Julius Herniauu, Miniatur- handschriften aus der Bibliothek des Herzogs Matten III Acquaviva, Jahr- buch der kunsthistorischen Sammlungen des allerhöchsten Kaiserhauses, "NVieu 1898, S. 195 tf.

<*) Sohn des Janus Laskaris, s. Börner, De Viris Doctis 207, 211.

"Ayy£?.og TlolLiLUvüq. ^Ayyeloq, ohne Beinamen. 7

"Äyye'/.og nolixiavog l/. TcQQr^viag^).

1472, 5/8 in Fiesole, im Hause des Lorenzo de'Medici: Monae.

182 (Miscellancodex). 1483, 12/9 in Fiesole: Departements, Collection Dnpuy 673, Omont,

Rev. des Bibl. 1892 (Artemidoros). 1488, 22/9—1491, 18/5 im Kloster Sancti Pauli Florentiae: Par.

3069, Omont, a. a. 0. (Miscellanea gr. lat \ Undatiert. Florenz: Laurr. 74, 10, tom. IlT, 7 ('Schollen zu

Aristoteles). 72, 13, tom. III, 33 (Schollen zu Alexander

von Aphrodisias).

Index Suppl. 71 (Kollation zu den Pandekten) -j. 62

(Pandekten). 63 (Verschiedene Dichterauszügej.

Paris: Manuscrit francais 9467 ^i Omont, Rev. des etudes

Grecques 7 (1894) 82 ff. (Mit Facs.) (Zusammenstellung griech. Abkürzungen i.

Rom: Vat. gr. 1373, Omont, Bibl. de Fecole des Chartes 42

(1881) (Epigrammen-Sammluugj. "Äyy€?:.og, ohne Beinamen: ^'AyyeXog xanuvog adeXcfög.

s. (?l Unterschrift unter den Palimpsest Index des Matrit. N. 16 (78 Homilien des Philosophen Philagathos). "Äyyelog lEvirr^g.

1348, 10/3, Toiv övolv Qeoöcjooiv eTcojvi'f.ioiy Katii:;tavoj Ilayco- juivti): Ambros. 731 /S. 19 sup.J [oy/jAia xtov acpogiof-icov

'^IjTTtOy.QCCTOVg).

^'Äyyelog (.lovayög.

s. XIV: Die quaternionen 34 35 d. Laur. 74, 10 ^i (Galen und Alexander von Trallesi.

\) Voigt, "Wiederbelebung il. klass. Altertums I, 371 und II, 199. Mai, Spicilegium Romanum tom. II. Theod. Klette, Die griech. Briefe d. Franciscus Philelphus, Beiträge z. Geschichte und Literatur der ital. Gelehrteni'enaissance Heft 3, Greifswald 1890. S. 66, 77,97. F. Mencken, Historia Vitae etc. Angeli Politiani, Leipzig 1736.

Er besaß Laurentiani: 28, 18 t. II, 37 58, 33 t. II, 481 71, 33 t. III, 23

28, 38 64 59, 35 556 75, 8 154

32, 46 205 60, 5 590 81, 6 223

56, 4 302 60, 14 604

■-) Für diesen und die 2 folg. codd. s. Rostagno, Studi Italiani Bd. VI.

3) Gemeint ist nur ein Blatt im handschriftlichen Nachlasse von Du

Gange, der es zu einem Glossarium benutzte.

*) Bandini III, 97 98 führt 16 andere Schreiber an, die sich an dem Kodex beteiligten, nämlich:

a) TtvyMv[öv?.r]g]. ■&) o nänaq Ki-Qioq Ma?MyJaq.

ß) Kußuou.a liiQioq Nsü.oq. i) ö nänaq xvQioq Nsö(fVToq.

y) ^läy.cjßoq. la) D.vxvq ö riyoiiJ.sroq.

6) Kußaoü.u y.iQLoq Qsööwooq. iß) ö D.vniq.

f) XuQGirxvLrr,q. ly) o 2^o(fiavöq.

?) o nänaq xiQioq Nixölaoq. i6\ ö xvQioq Aovxäq.

^) ^iyvQoq. es) Ba?.aa(j.ä)v.

Tj) nöS-oq. i?) 6 KQÜTSQoq.

8 "AyyeXog, ohne Beinamen. 'A6ö?.<pog.

"Ä'/yelog ava^iog legelg y.al d^vrr^g.

s. XVineunt. für Filelfo: z. T. Laur. 31, 1, tom. II, 74 lEuripides- Sopliokles Aischylos). "Ayyelog d^vtrjg.

s. XV: Der letzte Teil d. Vallicell. 41 |C. 61] (Evangelium Jo- hannis). "Äyyslog, ohne nähere Bestimmung:

s. XV: Lond. Harl. 5601 (Dias, mit Schollen) i). ^'Äyy£?Mg, s. ^Iwocvvrjg. 'Äyyeliüv, k^ s. Mavovr]?^. '^Ayioykv/.EQLxiig, s. 'hoöi]cp. Ayioörj/iirjTQlTi^g, s. Miyat]?^. "Äyioevcprjf.ilrrjg, s. KiovaravTivog. AyiojLiavQag, s. ^Itoävvrjg ^avy.raf.iavQocg. "Äyioi-iavQiTrjg, s. NiY.ölaog. Ayiof.ivrjTijg, s. Miya}]l. Nr/.öXaog.

AyLOTT ex Q irrig, s. raXav-riiov. QsodcoQog. KaXög. Nr/.6?Mog. Tleoyiog. AyiOTtQO'/.OTiLTrjg, s. Avdgiag ^eavTrivög. ÄyL07toXiT)]g, s. ßaoü.ELog. AyiogeUt-jg, s. 31aBiuog.

AyiooaßßLrrig, s, rc(ßoii]l. regäoif-iog. reof.iav6g. rQrjyoQiog. Jio- vvoLog. ^lay.ioßog. ^lEQSf.iiag [^aßßaiT)]c]. ^hoi]).. KalXuüixiog. Nad^avarjh Ayioaocfhrjg, s. Mavovrjl BXaoTiQog. ^vQOTtovlog o Jovv.ag. 'ÄyioGT£q)aviTr]g, s. Mavovrih ''ÄywGv/-iecovlTrjg, s. ^v/j-Ecüv. Ayioxacpirrjg'), s. "^Ptr/.v o -S-VTi^g. Ayiov JleTQOv jJoyelag, xpcüyrTqg, s. ^loivviog.

'Äö6l(fog "ll'/.ov o Iz T/Jg QiQi]oiag xmv xeyytov v.ai rr^g largr/S^g

öidaozalog, auch jLö6?,(pog 6 IlQoßog^). (s. XV XVI).

Undatiert. München: Codd. 71 (Schrift jceqI aegcov vÖcctwv

TOTtiov)^). 313 (Miscellancodex). 550 (Pindar

orphische Hymnen).

Wolfenbüttel-'j: Guelferb. 104 (Basilios der Große). 410

(Briefe des Gregorios von Naziauz). 509 (Episteln des

^) Vgl. E. M. Thompson, Catalogue of Classical manuscripts: Class. Rev. 2 (1888) 103.

2) Die Benennung kommt nicht in der Unterschrift vor.

^) s. Jac. IJruckcr Historia vitae Adolphorum Occonum. Lipsiae 1745. 4*^. Ohne Gewähr der Richtigkeit der Annahme, ist wohl der Schreiber des fol- genden cod. der Humanist und Arzt aus Friesland (1447 1503). Sein Enkel aus Adoption (Adolphus III) Xumismatiker und der griech. Sprache mächtig, s. Jöcher, Gelebrtenlexikon, schenkte d. IIs. a. 1531 dem Herzog Albrecht V. von Bayern 'ex avita bibliotheca' ; vgl. die schwankende Ansicht R. Försters in Fleck. Jahrbb. 121 (1880) S. 61. Mouac. 72 gehörte ibm; ob von seiner IlaudV

•») s. Heiberg, Hermes 39 (1904\ Fascic. I 133.

'') Die Wfilt'eubüttler Handschriften nach Eberts Catal. bibliothecae Guelferbytauae, Leipzig 1827 zitiert.

'A6d).<pog. 'AO-aväacog, ohne Beinamen. 9

Libanios)^). 537 (Lukian). 864 fThemistios, noo- &£ioQia). 880 (Timaios, rcegi, ipiyßs '^«^ (fiaeojg. Undatiert. Zürich: codd. 173 (Hesiod Aisopos Lukian). 136 war in seinem Besitze).

Ad^avüoLog Tu).ag y.al ciyoeiog f.iovayhq o y.ai ^gru-iarioag agyi-

f.iavdoiTrjg /iiovfig xj] yXr^OE.L 'Ayiov AvS.EVTiov.

1297, 2/102) für das Kloster BaroTraldiov: Mosq. SS. 272

458 \

(Typicon d. hlg. Sabbas). (Amphilochios

lt. II UI in 40

III, 14). Ä&avaoiog novaybg vrg uovrg vov uylov Fecogylov ron' Baßa/Ävinv. 1197, im Auftrage xou loyod-irov 'hoavvLy.iox:: Vat. 2290, Soden I,

123 [fi 204] (T€TQaevayy€?uov). ^Ad^avciOiog iTiiovvuiav tycov '^E^EÖäy.TvXlov]''^} raya y.ai aväiiog

youcfevg. 1434, 20 3, it,ö6ov y.al noO^ov xol siyEVEovccTov ygauuaTiy.ov

TtÖLuog 3lE9-ojvr^g y.voov 'Icouvrov: Ambros. 445 [H 104

sup.]-^) (Apostelgeschichte, EpistelnX 1437, 9/7 für denselben Besteller: Lond. Add. 21259, Omont a.

a. 0. (Die großen und kleinen Propheten, das Buch Hiobj.

(Pal. Soc. I 232).

Äd-avaoiog i.n]roo7io).iti]g ^Eq)iaov y.al tiagyog 7cdar]g jLalag^).

1576, März: Lesbos, tov .A£ii.i(7)vog 199, Pap. Kerameus Tlaoao- rrjia tov ^ihhoyov Bd. 17. 106. (Liturgien d. Chrysostomos u. d. Gregorios von Xazianz).

1577, 20/9 h T/J via (Dor/.Eicr. Athous ^Eocfiyuivov 2144, 131 (Patristisches Batrachomyomachia in der Yulgärsprache).

'Ad^avuGiog uovayog 0 Xuly.eÖTtovlog. 7 1497.

1450: Teil des cod. Ravenuas bibl. Ciassense 139 4 R.''). (Aristo- teles, Nikomachische Ethik Hesiod, Theogoniej. Undatiert; Für Antonio Petrucci, Sekretär des Königs Ferdinand von Sicilien: Par. 3013'! (Lukian, neol ogy/oeiog). 'Äd^avccaiOQ, ohne Beinamen:

1) R. Förster a. a. 0.

-) Demnach, Matthaei II, 52 in4<^ mit Datierung s. XIV zu berichtigen.

^) Spyr. Lambros, Ni'og ''Ef.lrjvofj.vtj/xcav 3 (1906) 490, in der Besprechung des Katalogs d. Ambrosiana, spricht sich für die Schreibung 'E^eöäy.Tilov der Unterschriften aus.

*) Martini u. Bassi Catalogus bibl. Ambrosianae, 1906. cf. Scrivener, Introduction etc. S. 256 2s 0. 139.

'=•) Der Xame kommt in Gerlachs Tagebuch, 24 Aug. 1576 vor, s. Crusius, Turco-Graecia S. 507.

**) s. Alb. Martin, Les manuscrits grecs de Ravenne, Melanges Graux 555 und Mazzatinti, Inventario Bd. VI.

') s. Legrand, Bibl. hell. III (1903) S. 23 ff., wo auch das Todesjahr an- gegeben.

JO 'A&avuaiog^ olme Beinamen.

'Äd^avuoiog fwvaxog y.al uf-iaQuolög, später rjyoi'i-uvog.

880, 1/8: Mosq. SS. 117 nn^rj (Asketische Schriften Ba-

silios d. Gr. und Scholien zu Theod. Studites^). (Melioranski

Taf. II>.

^r, .^.- 145 Sabbas ,-, , c-

899, 24/o: Mosq. SS. 184 ftTvt (Johannes vom Sinai,

asketische Schriften) (Melioranski Taf. III). Undatiert. Paris: Ein Teil des Coisl. 269 (Theodoros Studites) (Melioranski Taff. I und IV), s. Nr/.ölaog devregog fjyov- j.iEvog Tov ^tovdiov. \A.d-avc'ioiog ßovaxög.

968, 4/8: Marc. 53, Zanetti (Homilien desBasilios d. Gr.) (Watten- bach Ex. 6). 'AO-aväoiog evrelrjg f-iovayog.

1071, 21/9 h tJj veq f.iovJi rfjg Osoröxov: VatPüII 24 (Gregorii papae dialogi ad Petrum)^). 'Äd-avcioiog f.iovaxog '/ml nQosaßuTSQog.

1105, 15/8, rrj ircLXQOTtl tov /.ir^TQOTtoliTov zcd ocQ/jETti- O'MTiov ^ÄXaviag —lavQOVTCÖlEcog 'Iioävvov Aal (.lova- OTi]Quörov: Athous Batonaiölov 723^) {zvayyekiov, ano- (jroZog 'Aal TtQorprjxeia). Palimpsest. 'A&avaoiog leQoi-iövayog.

1197: Crypt. C. X. (Evangelium) ^j, s. 'hoüvvr^g "Pööog.

'Äd-avaoiog iSQOf.wvaxog.

1267, 10/6 5): Monac. 201 (Theolog. Miscellen).

'Äd-avaaiog afiagtcolbg TCQiotoaövaxog^).

1273, 8/8: Par. 2654 [Reg. 2753] (Etymologicum Magnum')

(Omont. facs. I 61). Par. 2408 [Reg. 2754] *^) (Hymnen und Grammatikalisches).

^) cf. Melioranski, Quelques mots au sujet des mss. et des editions des lettres du Rev. Pere Theodore Studites: Memoires de l'acad. de St. Peters- bourg 4 (1900) 8 ser. No. 5 p. G2. Seine Untersuchungen erstreckten sich auf die beiden Mosqq., den Coisl. 269, den er sich nach Petersburg schicken ließ und den cod. d. kais. Bibl. in Petersburg, Samml. Porphyrii 219. Seine Er- gebnisse bestätigte Cereteli.

'-) cf. Assemanus bibl. orientalis 11, 596. Romae 1719.

') D. Serruys, Rev. d. Bibl. 14 (1904) No. 1-4 p. 69.

■") s. Gregorio Piacentino, Epitome Graecae Palaeogr. Rom 1735, S. 63. Der Cod. ist jetzt wahrscheinlich in der Vaticaua = Vatic. 2290.

^) Über die Datierung s. Gardthausens Griech. Palaeog. S. 403 f.

") TiQioxoixövaxoq aus dem nfxövaxoq der Untei'scbrift entnommen.

') s. Reitzenstein, Zur Gesch. d. griech. Etymologica, 1897 Montf., Pal. Gr. S. 65 mit Verschreibung der Datierung, die a. 1173 ergeben würde und dem Zusätze: Is ipse alium codicem scripsisse putatui-, womit wohl Par. 2408 gemeint ist. Die aufeinander folgenden Kummern der Regg. könnten auf eine Zusammengehörigkeit schließen lassen. Ein Vergleich d. beiden Codd. könnte den Beweis liefern.

**) Omont, im Index, und Rev. Crit. 1868, S. 358.

A$^avu0ioq, ohne Beinameu. \4;<üxiog, H

\id-aviiGiog iiovcr/og.

s. XIII:' Hieros. 608 t. 11, 613 {^FalTr^giovl ^Äd^aväaiog UQouörayog y.al 7ive,vuaTr/.og 7taTi]g.

1342: Ambros. 44 [A 139 sw^.]. (Die Noten zu dem von Akov Ilaöicarjg geschr. GTiyjiQÜQiov].

f\id-aväöiog novayog. 1440: Ambros. 536 [M. 91 sup.] Boethius, De consolatione, über- \{) setzt von Maximos Planudes).

^Ad-avüoiog uovcc/ög.

1458, 6/6: Par.' 366 [Reg. 3007] i) (Menaeen März-Aprü). 'Ad^avdaiog hQoiiicvaxog.

1459, 25/7: Vind.theol. 285 [ol. 325] Lambec.Y, 285, Montf. Pal. Gr. 82 (Typicon des hlg. Sabbasi. Ad-avüoiog (.lova^üg.

s. XV: Hieros. 192, tom. II, 301 (Menaeen). Ad-aväaiog iiorayög.

s. XY: Par. 2788 [Reg. 3330] (Aischylos, Sieben gegen Theben, Prometheus, Perser). A&avaaiog ^cc/.Erdvzyjc.

335 s. XVI: Mosq. S.S. 424,———— (Theologische Sammelschriften) 2).

Aifavüaiog, ohne nähere Bestimmung:

!890 Par. 1470 [Colb. 340] (Hagiographisches). (Omont. facs. I, 1>. viel]. Par. 1476 [Colb. 1511] (dasselbe). s. X. Patm.112 (Theod. Studites, ylöyoi ■/.uxr^yrxLv.ol tov avxov dia^iy/.T]). 1261, 17/2 Iv xJi jitorrj xov ralr^aiov: Par. 857 [Reg. 2385] (Asketische Schriften). (Omont, facs. I 56) cf. Gardthausen, Gr. Pal. 403. 1341: Athen 884 {axiyr.ouQiov xov oXov iviavxoZ). 'Ad^uvüoiog. Mönchnamen des "Äv^if.iog a. 1480. Ad-civaoLOv xov ayiov, ieqevg, s. XotaröÖGvlog. Ad^eoivög, s. 'Icoävvi^g.

Ad-r^vcäog, s. Alcfovaog. Avxo'jviog. Aouoviog. 'Ad-i]viüv, e^ s. AvTüjviog. Faßon]}.. AlyvTCxov yo'joa, iv s. Aecov. AtiiioiQiog, s. AovyAog. A'ivov, avayvcoorr^g s. G€x6'/.r^g. Alxcollag, t/. s. rewQyiog- ^Ay.uxiog fiovaxog.

1551, 22/8: Bodl. Cromwell. 2 "(Asketische Schriften^

1) Omont, Rev. des Bibl. 1892.

-) Xicht einzureihen ist wegen mangelnder Datierung 'AQ-aväaioq isgo- (.LÖvuyoq, Schreiber einer liturg. Handschr., jetzt in der griech. Schule^ in Saloniki Xo. 22, s. Serruys, Rev. d, Bibl. 13 (1903). 171. cryptogr. Unterschrift.

12 'Ay.(x;<iog. 'A?.egavSQoq tvo? '^Ugaxoq.

^Äy.dxiog af.iadi]g avaycoQi'^Ttig.

1567, 1/7 h> rfi f-iovj] ÄvaaraGiag zijg (I)aQiiiay.o?.vTQiag: Par, 1557, Omont, Rev. des Bibl. 1892. (Heiligeiiviten). 'Äxäxiog, ohne nähere Bestimmung:

s. XI ev rfi fieyi'arrj havgq tov baiov ^ccßßa: Baronaidiov 285. D. Serruys, Rev. d. Bibl. 1904, 70 (Joannes Clirysostomos) i), s. XV: Sinait. 269 (Apostolo-Evangelium). s. XV: Gotting. Philo!. 28 (Pindar)-). 'Äy.EXpii.iäg.

s. XIII— XIV: z. T. Sinait. 814 (Ov.TcörjyogX 'A'/.y.iaiolog, für Acciaioli, s. Zvjvößiog. 'Av.yJöag, s. 'Efi/.iavov/]X. UeTQog. 0Qay/joy.og. AyJvdvvog 6 JJeQdiyrjg.

s. XV: Laur. 31, 38, Bandini II, 120 (Aischylos, Prometheus, Sieben gegen Theben, Perser j. Ay.ofuvaTog, s. JMixaTq'L "AXßivov, b s. Ovaisoiavög. Als^avÖQEiag, naTQiccQxrjg s. ^Icüayeif-i. ^j^^. jLlEScd'ÖQsiag, agyjöiäy.ovog s. 3Ia^ii.iog. A?J^arÖQog AyaO^VjUEQog ^).

Vor 1515^): z. T. Vat. 1410 [Fulvio Orsini 139] P. de Xolhac, la Bibl. de Fulvio Orsini: Bibl. de l'ficole des Hautes-ttudes, fasc. 74, Paris 1886, p. 150 (Apollonios Dyskolos). Undatiert. Rom: z. T. Vat. 1384 (F. 0. 107] Nolhac a. a. 0. (Phrynichos). A).e^avdQog ajuagTcolog iEOEvg y.al oy.Evocfvla^ 'Ecfaaov.

1518, 25/10: Kypros, ßiß?,. agyjSTrioyoTtfjg, z. T. cod. 35, sc. ff. 31 129" {^(oy.QC(Tovg anoloyia tov JTAaTwvog u. a.)"'). AXe^avÖQog l'legaB b BvLarnog] Xoyod-iry^g rrjg DlEydhjg 'Ey.yJ.^jaiag. 1556: Nürnberg, kleiner Schrank (ohne Nummer)**) (ovvoipig laro- Qicüv ovD.iyEica Tiagd recogyiov rov Kedgrjvov). 'ÄXf^avdgog XoyoO-Err]g rrjg MEydhig'Ey.yh]Oiag vlbg tov Tr^g avTYjg ly.y.hjöiag fiEydlov Xoyod^srov 'itgay.og tov Bv^avTtov. 1593, 24/2: Athous 'Eofpiyfisvov 2277. 264 (voitioyavtüv)'. Sept: Bruxell. 19 1 14 870] (Gregorios aus Nyssa, €(g Toig /nay.agiauovg Voyoi) ").

^) Die Unterschrift von späterer Hand; der Schreiber b tv (xnx(f.Qin rf; f^vi^fi^ bezeichnet.

-) Hardt III, 350 erwähnt in seiner Liste einen Schreiber Acacius, ohne jede nähere Angabe. Seine Unterschrift ist in einem der Monacenses. 1—347.

^) Alessandro Bonini, italienischer Humanist, Mediziner, s. Jöcher- Ade- lungs Gelehrten-Lexikon, Leipzig 1784.

*) Die Syntax des Apollonios wurde in diesem Jahre von Junta in Florenz gedruckt.

6) Ä'aQi?.aog Ilanniojcii'vov, KaräXoyog rcüv xsiQoyQä(pü)v tJJc ßiß).io- d-Tjxrig rr/Q ÜQyjemaxonrjQ Kvtiqov: IlaQvaaaöq 9 (1906) 81 tf.

") Mammerts Miscellanea, Nürnberg 1795.

"') Vom Vater angefangen, vom Sohne vollendet, s. darüber auch J. van den Gheyn, catalogue des manuscrits de la Bibliothöque royale de Bruxelles tom. II. Tatrologie. Bruxelles 1901.

^A?J§avöQog vlög ^leQuxog. 'Aki^iog So'/.vjxäq. X3

1596: Athen, iiyv. ßiß'L 1474 (orjii(euüiiiaTa naTQiuQyii/.ojv

ygafii-ittTCüv). cf. Pap. Keranieus, Ilaqvuooög. 9 (1904j 24.

Hieros. 363 t. IV, 335. (Auszüge aus Kirchenschriftstellern).

Undatiert. Jerusalem: 339. t. IV, 319 (seine eigenen grammat.

philol. theol. Werke. 415. t. IV. 391. Thomas Aquinas,

contra Gentiles, in griech. Version'.

^Ali^avdooq Xiouarog, Cretensis episcopus.

s. XV: Mutin. 112, AUen's Notes, Class. Rev. 3 (Schollen zu den Argonautica des ApoUonios Rhodios). 'ÄlaSavdoog, ohne Beinamen: ^-iXeBcivÖQog hosig vxä oa/.e/.ing.

's. XVI exeunte: Hieros. 336. t. IV, 310 ( Heiligenviten). A/.eBccvÖQOv, 0, s. Fecüoyiog. l-i/.e^iOTtovlog, s. Kwvoxavxlvog. 'Ali:t.iog b Kaduh^).

s. XIV: Laur. Conv. Soppr. 9 (Der Redner Aristides). s. Dlavov?^?. o Boi?J.ibTrjg. 'A/J^iog Ugslg KeQ/.vgalog.

1540, 9/6 in Rom, im Hause des Bestellers d. Handschr., laiawov Fadr] dey.avov rfg ctnooTo).iyJg /.afiaoag rwv Fwf.iavcüv (fLlHh]v aoLGTog: Par. 2412 [Reg. 2165] -J (Ptolemaios, Tetrabiblos mit KommentarJ. iVi A?JBiog Kouvi]v6g.

s. XI: Parham, Lord de la Zouche 84, 19^) (Lectionarium) *). (?) 'Ä?Jiiog Kouv)]vbg uvro/.QciTioQ ßaai/.svg '^Fco/nakov.

1366^): Athoiis nai'Toy.QaTogog 48. Soden I, 199 [e 1412] {tstquev- ciyyi'LLOv). ^A'Ki^Log FlvQ67z\ov}.og\.

s. XIV— XV: den größten Teü d. Par. 2143 u. die Hälfte des Par. 2144 [Reg. 1861] (Hippokrates mit Galens Lexicon vocum Hippocratis)^). ^A'Ki^Log uj-iagriolcg legehg 6 FadovvTi]g.

1572*: Ochrida, Kloster des hlg. Klemens 13 "j (Triodion). A?J§iog auaoTCü?.6g b ^o).vi.iug.

1272, 17/7: z. T. Ambros. 237 ]D 54 sup.] uQiGTOTsh/.rj öiöa- oy.a?Ja rov oqyuvov.

^) Gehülfe des MavovtjX Bov).).ü)xr]q, w. s.

2) Omont, Rev. d. Bibl. 1892.

^) s. F. H. A. Scrivener, A plain Introduction to the Xew Testament. Cambridge, S. 295 Xo. 235. s. auch Gregory, Textkritik I, 406.

') Der Codex stammt aus dem Athoskloster JlavToxQÖxoQoq. Emmanuel Komnenos soll sich auch daran beteiligt haben.

^) Die Unterschrift ist bedenklich. Sie ist von einer andern Hand. Gemeint könnte nur sein Alexios III, Herrscher von Trapezunt, jedenfalls nicht der gleichnamige Gründer des Klosters, der nach Spyr. Lambros [isyaq OTQaionsdÜQxriq xul ovyl avtoxQihwQ war.

<=) s. A. Kühlewein," Hippocrates I S. XXIV, Montf. Pal. G. 75. Omont nennt keinen Schreiber.

'j Izvestija russk. archaeol. Instit. von K/pel. 1899, Heft 4, 136.

14 ^A?J^iog TQovunäxLiriq. ^AX(p()vaoq.

'Ake^Log raTTSivog 6 y.aTezog TQOvj-iTtax^r^g KoQvcpiarrjg.

1549, 18/2 £v vi!]Ooj 7,al Ttölei Za-Aivd-to (cod. jLay.ivd^ov): Monac. 275 {ixrjvalov 'AtcqüUov). 'AkEE,Log, ohne Beinamen: \He^Log uvä^iog ayayviöaxv^g '/.al ywgr/.ög.

1287, 28/5 : Athous BaroTtaiöLov 656 ^) {tüjv ccTioOToXiov al vtQcc^eig •AUL tTriOTolai). AXi^Log af-iagriokog legevg '/.al ^evog.

1359, 15/8: Vat. 464-) (rQi]yoQiov tov Qsolöyov löyot). Ale^iog, ohne nähere Bestimmung: (?) s. XIV: Vat. Pal. 116 (Aristophanes mit Scholien). s. XIV— XV: Bern. 93 (Konst. Manasses, Chronik). 1458, 11/6: Par. Suppl. 1272, Omont, Rev. d. Bibl. 8 (1898) 356 (Liturgien).

1465, Januar: Bylize, fbei Arta) Klosterbibl. 7-'') {evayyiliov).

1466, 9/9 für '[axcüßo) /.lov. xw Jalaoot^vio: Sinait. 877 (Horo-

logion).

49 s. XV: Mosq. SS. 227 -— (Euthymios Zigabenos, rtavonXiu 6oy-

(.laxLinq), AXrf/.T^g, s. ^hoävvrjg. 'Älh]loviag, o, s. MaQÖccQiog. 'Ah^uavdgog, s. Ulroog. "ÄXaog, olv.iüv iv 7coXeL s. IlaDyog. 'Alxai.iovQLog, s. ^avxoqiog. "AXvÜTXTqg, s. FecüQyiog. Fgr^yogiog. Alcpövoog A-9-rjvalog.^)

1473, 28/12: Ein Fragment des Biog QeoöaQOu xov FgÜTtTOv,

aus dem Nachlasse Em. Millers, jetzt in einen Band des

Supplement grec (Xo. ?) eingereiht, s. Legrand, a. a. 0. Undatiert. London: Harl. 5599, Omont, Bibl. de l'ec. d. Ch.

45 (1884), (Die Kategorien des Aristoteles^ Paris: cod. 2161 [Reg. 2674] (Mediciner, hauptsächlich Galen).

Legrand erwähnt ferner a. a. 0. einen Codex des Schreibers

in der Bibliothek des Theodore Avramiotis (Georgii Trape-

zunti, Rhetorica).

1) D. Serruys, Rev. d. Bibl. 14, S. 67.

2) Subscriptio : Te7.oq sXaßsv naQÖv ovxov (sie) ßiß^.Lov iv /xjjvl avyovaxio

Telnpi Ivöixx xijg kleine Lücke ilxoq ayov h^äxiqf xt?.iaö xal öi-q

*) Seiner Abstammung nach Lateiner, in Athen geboren, gehörte zum Orden Patrum Praedicatorum. s. Spyr. Lambros, UuQraaoöq 6 (1902) 174. Legraud, bibl. hell. III (1903) 118. Ders. 110 lettres grecques de Phüelphe, Paris 1892 = Piibl, de l'ec. des Laugues Orient. Vivantes Ille serie, vol. XIL Filelfo nennt ihn in einem Briefe von 1473 ^(frjßov, lobt seineu Lerneifer und TOV neQL t//v y?.ä)ao«v dxxixöv.

'A/xaS-oiarai. 'Aiaarüaioq Tle).o7iovvi]aioq. 15

^Af-iad^ovoruL (,?J, s. ^^vueilv.

lä-iußQüOiog i6QOf.i6vay^og rjyoviuvog zr^g /novrjg z7]g VTtsgayiag Qeo-

xö'/.ov xCiV Av6qC)v CAvögsitov) Iv Tcöhei ^ev/.ovoia.

1530 für die f.iov7i zr^g Qsoro/.ov tcöv Aipidiojv: Hieros. 19,

t. IV, 31 (ur^vcdov 'lavovaoiov).

1535 für ^svTj fiovayj] KvTtoiorrooa: Hieros, ^tavQov 9, t. III

(Evangelien).

1537: Kosinitza 298 (Liturgien).

1558, 30/1 für ^hoay.eiu UQOuovuyog •/.at -/.ud^rjoviiEvog ixovr^g

rov aylov ^aßßa Trjg Kagövov: Par. 872 [Colb. 767)

Omont, Rev. d. Bibl. 1892 (Johannes Kümax). vgl. Revue

Crit. 1888 p. 357.

. Undatiert. Paris: Suppl. 1105, Omont, Addenda zu Inv. Sommaire

Bd. III, 383 i'Evangelienabschnitte für die Liturgie).

'Äfißgooiog 6 yleiov o NcoXavEvg ^o tov Jlaoivov] ^).

507 1518 -) in Venedig: Mosq. SS. 467 ^ ^^ ^^^^ , (Galen).

t. II vll toi.

1519, 3/1 in Venedig: Dresden Da 5^^) (Sämtliche Werke des griech, Arztes Aktuarius).

1522, 3/1 in Venedig: z. T. Mutin. 207 seil. ff. 1—61 (Alexander von Aphrodisias zu Aristoteles Physik). Außgoaiog i.iovayhg r7]g eiayovg uovrg Xooxd'CTOv.

s. XI, ein von Mordtmann jun. aufgefundener cod. (Standort un- bekannt.) (iy.LoyüdLOv rwv y.arrjj^asvjv Qsodojoov tov^tov-

dlTOV^).

AußgöoLog, ohne nähere Bestimmung:

ca. 1530: Sinait. 950 Cf^qo'/.öyiov rov Qyy/.aqa). Af.if.uövLogyleßlvog Iv toj zwv iioi'uyojv oY/.o) 7tccgor/.og ojv ev vi] Felgla.

1540: Dresden 304 [ol. A. 221] Schnorr v. Carolsfeld I, 102 (rodal Mc'jvoacog. Rhythmische Gedichte d. Gregorios ausNazianzj. Au7teXoy.).u, Zuname des Niy.6).aog ^/.otgag. 'Ävaviag /.lorayog.

Ohne Datierung: Kypros, Ayla Xäna'^] fEvangelien). 'Avaoraoiag, Tl]g uyiag, s. Qeoöooog zlaiuctvög. 'ÄraoTCiGiog arayvcöarr^g TOVTtivJ.r^v Boigdcoiov.

1600, 1/3 Iv tT] 7t6?.€cZay.vvd-o): Xan.83 (Johannes von Damaskos) ^), AvccGTÜoiog atiaortohog legoöiuy.ovog uno xönov HE),onovvr^aLog,

1574, 25/4: z. T. Vat. Reg. 49 scU. ff. 13—330 (Liturgisches).

1) [ ] Zusatz des Mutin. 207. Er besaß den von BeQväoöog <Pe/.iy.iavöq geschr. Par. 2196.

2) M für latein. Mille in der Datierung M' 'P' F H'.

3) 0. V. Gebhardt, Centralblatt für Bibl. 1899, S. 537. *) Pap. Kerameus, naQÜ^rrma Zv?J.öyov t. 16 p. 4.

5) na7iu667iov?.oqXQ7iaTog,Beschreihung derHss. der kyprischen Klöster: Z(OT>^Q 14, S. 349.

•*) Apaazdaiog iiovaybq uvriacv Bv'Cavrlov schrieb a. 1319 die Vorlage zu Berol. 43 [Pbill. 1447] und Coisl. 274, s. Montfaucon, Bibl. Coisliniana S. 389.

IQ 'Avaazäaiog, ohne Beinamen. 'Avö^eag AaQßäQioc.

^ÄvaaTccGiog, ohne Beinamen: 'AvaGTc'(Giog /noraxög.

968, 4/8: Marc. 53 (Basilios d. Gr, Homilien) ( Watteubach u.Velsen 6). ^Afaoraaiog, ohne nähere Bestimmung:

I 890, April: Par. 1470 [Colb. 340J Heiligenviten i ) (Omont facs.I PI. 1). [Undatiert. Paris: 1476 [Colbert 1511] -J (Heiligenviten). s, XVI. Athous navTElEi]}.iovog 5811, 304 {'0-ATOji]%og). "ÄvaoTäoiog, s. JMiyaif/.. Avaoraauörtjg, s. NiAÖörn-iog. "ävÖqb JleQij)., s. MixaTqh 'AvÖQeag Avdgeov af-iagrcolbg 'Aal xö.%a avayvwoTr^g.

1300*, Sept. für einen gewissen 'Iwläwr^g]^)'. Propag. fid. L. VI. 10 (evayy&Xiov am Ende noch ein kurzes Menologion). 'AvÖQeag AoyvQog.

s. XVI: Tubing. Mb. 21 (Aufzeichnungen für Martin Crusius). cf. ^hoävvqg QoXoitrig. Avdqäag ^Iwdvvov 6 "Äov)]g^).

s. XV: Par. 2982 [Reg. 3119] Omont, im Index (Georgios Pachy- meres, 7iQoyvi.ivc(Oi.iara). Avögiag af.iaQvcüldg rrig jtölsiog Bq€v6[l\o[lov\ ^).

1284, 6/5: Lond. Harl. 5535. Omont, bibl. de l'ec. d. Ch. 45

{Wa}.xriQLOv.). 1286*, 13/2: Ambros. 380 [G 8 sup.] (XeirovQyicc). AvÖQsag NxaQi-iaQiog (Omont facs. 1), s^öier JaQf.ic(QLog b 'ETtiöavQiog [b nElo7Tovvi]Oiay.6g, Monac. 241], mit oder ohne Zusatz: vlbg reiüQyiov^)

1) cf. Usener, Beiträge zur Gesch. d. Legendenlit. Jahrb. f. protest. Theo- logie 13 (1889) 247 ff.

-) Nach Montf. P. G. 269—71 und 147, eadem manu, wie der vorher- gehende cod.

2) Nach 7a». eine halbe Zeile ausradiert. Die Jahreszahl ,?a)6' stimmt nicht mit der Indictio ^/y. M. V. cf. Birch, Variae Lectiones LVII.

*) Montfaucon, Pal Gr. p. 94 s. XVI, mit Zusatz: ex Naupacto.

6) Lesart Batiffols, Abbaye de Rossano und Martini et Bassi's gegen Omont [tov noze] ßQevövalov (V).

•*) Über Darmarius als Titelfälscher s. L. Schmidt, Centr. f. Bibl. 3 (1886) 129 ff. Miller, C'atalogue des mss. gr. de l'Escurial, Discours preliminaire p. XXIII— XXIV, 287 ff. u. 350. Gardthausen, Griech. Palaeogr. 312 ff. Martin, Nouv. Archiv, des Miss, scient. II, 309 ff. Vogel, Scrapeum 1844, 277 und 1846, 254. Graux, Arch. d. miss. scient. III serie. t. 0 P; 182. Graux, Essai sur les Origines du fonds grec de l'Escurial = Bibl. de l'Ecole des Hautes-Etudes fasc. 46, p. 295. 0. Tüselmann, Abb. d. Gott. Ges. d. Wiss. 4 (1904)4. cf. De Andrea Darmario Epidaurio Lacone: cod. Tübing. Mb. 37 fol. 125—144, abgedruckt bei Legrand, Notice bibbographique sur Jean et Theodose Zygomalas: Recueil de textes pubbes par les professeurs des laugues orientales Vivantes ä l'occasion du VIII cougres international des Orientalistes ä Stockholm en 1889, tom. II p. 181. Miller vermutet, daß der t'od. Matrit. 0. 66 (Plotin) von Darmarios geschrieben sei; das scheint wegen der Jahres- zahl ,u<pXe' nicht wahrscheinlich zu sein. Graux, Escurial S. 288 hält den Coisl. 163 für das erste beglaubigte Dokument seiner Hand.

'AyÖQiaq JuQfxÜQioq. 17

1560, l()/2 in Padua, Iv. xov -/.uTooiyviiLuvoo, (-JeoÖLOQiv.ov rov 0lcogevviov: Coisl. 163^1 (Galen zu Hippokrates).

15/4: Leid. Voss. in fol. 48 2) (Clirysostomos GregoriosvonNyssa).

10/9: z.T. Madrid, Arch.Hist.Xac. 164 f 10) (Ttieodoros Metochites).

15/9: Mutin. 159 (Pliilippus Solitarius, Dioptrai.

29/9: z.T. Mutin. 171, if. 282—442 (Tlieodoret'zu den Psalmen).

30/9: Mutiu. 156 (Xeilos Kabasilas).

24/10: Monac. 197 fTlieod. Metochites).

14/11: Mutin. 113 CTheologische Traktate).

8/12: Mutin. 138 iBarlaam und Joasapli)^).

1561, 14/9: Par. 1835 [Reg. 2092] Omont, Rev. d. Bibl. 2 (1892) 173 (Proklos zu Parmenides).

3/10: z. T. Madrid, Arch. Hist. Xac. 1G4. 16 (Mich. Glykasj.

30ilO: Yat. 302 ^j (Theod. Metochitesj.

11/12 in Rom: z. T. Par. 1873 X'olb. 11361 Omont a. a. 0.

S. 173 (Äiexander von Aphrodisias) '"^j.

1562, 4/1: z. T. Saragossa, Pilar 3249 fTheod. Metochites).

15/3: z. T. Madrid, Arch. Hist. Nac. 164. 15 (Konzilsakten).

28/11 in Trient: Matrit. N. 139 (Theod. Balsamon).

2/12 in Trient: Madrid, Palastbibl. 6 (Theod. Balsamon, Schollen

zu den Kirchenvätern).

6/12: Madrid, Palastbibl. 7 (Theod. Balsamon zum Nomocanon

des Photios).

1563, 12/3: Par. 1329 [Reg. 2507] Omont im Index mit 'recopie' (Nomocanon des Photios).

12/3: Vat. Pal. 408 (Nomocanon des Photios^ mit Schollen des

Theod. Balsamon).

20/4 in Trient: Madrid, Palastbibl. 2 (Akten zum Konzil, von

Ephesos).

20/4 in Trient 6j: Madrid, Palastbibl. 22 (Theod. Metochites).

29/4 ebd.: Escur. .S" I 2 (Theod. Balsamon zu den Kanones).

4 9: Madrid. Palastbibl. 21 i'LovUc.vov avroy.occT. ovutcöolox).

2/10: Madrid, Palastbibl. 5 fKonzilsakten).

15/12 in Trient: Madrid, Palastbibl. 15 (Theodoret zu d. Psalmen).

1564, 6/10: Monac. 418 i'Aristides-Quintilianus).

10,11: d. größten T. d. Yat. Pal. 392 lAristides-Quintilianus).

1565, 13/1 in Venedig: z. T. Escur. X— II— 13'J (Akten d. Sten Synode von K/peli.

1) Montfaucon, Bibl. Coisl. 222, wo y.azoQd-ojiLiuzog mit sumptibus übersetzt ist. Omont, E-ev. d. Bibl. 2, 1892 S. 172.

-) Nach Omont, Centralbl. f. Bibl. 4 (1887) 186, 'souscription recopiee'.

»j Zu Yind. theol. 69 (ol. 172j a. 1560 bemerkt Lambecius- IV, 401: Ad Andream Tarmarum olim pertinuit. Inhalt: Andr. Caesariensis z. Apokalypsis.

^) Subscriptio: zi/.og s'L?.j](fei> ^ nuQovaa ßiß'/.oq ixszä n?.€iavcuv y.a- ixüxojv. M. Y.

^) Datierung und Inhaltsangabe paßt genau für Neap. lU— E— 14.

ö) Graux, Escurial, 340, Anm. 2.

') Graux, a. a. 0. 152. Beiheft 33. 2

18 ^AvÖQÜag /laQj,iäQioq.

1565: Vind. plül. 16 ^ (Proklos).

1566, 16/1 in Venedig: Ambros. 924 [D 85 inf.] (Theod. Laskaris Ducas, De Naturali Communione).

Augsburg, Stadtbibl. 213 2) (Kyrillos, Auszug einer Chrono-

graphie) 2).

1570, 4/1 für Covarrubias, Bischof von Segovia: z.T. Madrid, Palast- bibl. 28 Cflgiyivovg 0iXoy.c(lla).

18/2: Escur. 11 IV 6 (Athanasios zu d. Psalmen).

14/6 inLerida, für Covarrubias: Madrid, Palastbibl. 25 (Kanones).

1/7 in Venedig: Tarragona, Bibl. Proviuc. 170^) (Olympiodor

zu Piaton),

4/7 für Covarrubias: Escur. R I 10^) (Georg. Pachjaneres

zu Aristoteles).

20/10 in Lerida: Taur. 107 c. IV chart. (Georgios Kodinos). 31/12: Nürnberg cod. gr. in 4"^) (Sextus Empiricus).

Petersburg, Geistl. Acad. 393 {Tlokvaivov GTQarriyi]i.iaTa).

Monac. 187 [TloXvaivov GrQC(Triyr]f.iaTa).

z. T. Escur. T II 17 (Olympiodor zu Piatons Gorgias).

1571, 6/3 in Valladolid, für Covarrubias: Girgeuti, Bibl. Lucchesiana 3 (Johannes Doxapatres).

6/3: Monac. 245 (Konzilsakteu).

6/4 in Madrid, für Philipp de Auxi: Matrit. 0. 91 (Job. Pachy-

meres rcegi zwv 6(p(pr/.uüv rov naXcaiov).

9/4 in Madrid für dens.: Matrit. 0. 88 {GwoörMv).

8/6 in Barcelona: Barber. I, 129 {Jaf.iiavov omr/.al)"').

4/10 in Venedig: z. T. Escur. '^F IV 4 (Syntax und Pthetorik).

Vgl. ^orpiavog B'lelhorjvog unter demselben Datum.

in Venedig: Escur. (/>— III 13 (Theod. Prodrom os zu den

Psalmen).

1572, 1/7 in Venedig: Escur. y III 14 (Prokopios zu Jesaias).

16/8: Escur. ^ II 17 (Marcellinus zur Genesis).

1573, 1/1 in Rom: Granada, Privatbibliothek Esquilaz^) (Kom- mentar zu Jesaias).

1/1 in Venedig (sie): Cambridge, Trin. Coli. 1038 [0. 1. 14]»)

(Schriften über Kriegstaktik).

^) Jac. Fridericus Reimmaniius, Acroamatica etc. Hannover 1712, S. 509.

") G. C. Metzger, Gesell, d. Kreis- u. Stadtbibl. Augsburg, 1842, S. 107.

3) Der a. 1507 geschr. Monac. 150, Hardt II, 16 i ist nach Graux, Es- curial 343 nicht Darmanus, sondern seinem Geliilfen, 'Avzwviog lia).oavvä, zuzuweisen. Graux basiert sein Urteil auf das von Kalosyuas stets angewen- dete qäq (= iq xäq] bei Angabe des Monatstages.

*) Graux a. a. 0. 294, Anm. 1.

^) Vgl. Graux, Escurial, S. 324, wo die Beteiligung d. Darraarius auf ein Minimum l)eschränkt ist.

") Murr, Memorabilia Norimberg. I, 51 53.

') P. Tanuery, Arch. d. Miss. III. Serie t. 14, 447.

*) Graux, Escurial 293 u. Arch. des Miss. t. 5, 121.

'■') Montagu llhodes Jan:ies, The Western Mss. of Trin. Coli. Cambridge 1892, vol. 111.

1573, 1/3: Vat. Reg. 141 (Olympiodor zu Gorgiasl

1/7 in Lerida: Monac. 557 (Chronol. Kompendium).

1/10 in ^ladrid 'AvTcuviot ^vyovativo) hciaz-ÖTCO) yUgdov:

Stockholm, Kgl. Bibl. alte Nummer e. 30, 1. 21. a.i) (Oster- clironik).

in Venedig: Hauniensis 1569 [1616] (Josephns).

1574, 4/3 im Escurial für Antonio Augustino: Yat. 1187. {ovvo- ör/.u KlvTÖlecK. ^l. Y.-)

6/3 für Covarrubias: Escur. R 11—13 {ßißUov oyöoov t(~)V

ßaöiXiy.ön')'^).

20/3 im Escurial für Ant. Augustino: Escur. f_>— 4- 21 (Polyaen).

27/6 in Madrid: Escur, R m 14 ineol ^roäoßeojv'PwuaUüv)*}.

24 8 im Escurial •''1 : Ambros. 552 [N. 135 sup.j (Auszüge aus

Prokopios von Kaisareia).

15/9 für Ant. Augustino: Escur. fl—lV 16 (Theologische

Schriften).

24/11 in Madrid: Escur, A' IV 4 (Über die Hagia Sophia),

im Escurial: Gießen, Univ. Bibl. DCLXVIII'') (Athanasios zu den

Psalmen).

1575, 17/2: Ambros. 563 [X 196 sup.] (Onosander, Strategica).

1/3: Escur. A' II 3 (Alex. Aristenos tnironr^ ton' vmvÜvojv

raJr or/.ovaevr/jTiv ovvSdcov).

1576, 7/10'): z.T. Madrid, Palastbibl. 40 (Proklos zu Platou u. a.).

Iv etQ-KTtj: Madrid, Palastbibl. 48 (Schriften Kaiser Julians),

17/ll"in Toledo: Erster Teil des Escur. y— III— 12 (dasselbe) »j.

20/11: Cambridge, Trin. CoD, 1382 (lovXiavov Dlioonoj'/cov).

26/11: Monac. 339 (lovhavov tig zov ßaaiXea"Hliov).

1/12: Monac. 305 (dasselbe).

1577, 18^6 in Madrid, für Alvarez Gomez {BaQyoviiiq)): Escur. R 111—26^) (Schollen zur Anthologie).

, 24/7 in Madrid: Madrid, Palastbibl. 39 1») (Schollen zu Oppian).

1) Graux, Escurirtl 3i8 u. Arch. d. Miss. III. ser. 15, S. 370.

-) Vgl. Graux, Escurial 303, Aum. 2. M. Kraczenikow, Visant. Vremen. 10 (1903) 435, Aum. 4.

=>) Graux, Escurial 328, steht als Nueva acquisicion (1859) nicht in Millers Katalog.

-•) Büttner-Wobst, Beiträge zu Polybios: Gymn. Progr. zum Heiligen Kreuze, Dresden 1900/01, S. 20, datiert I7ten Juli 1574.

°) Kraczeuikow, a. a. 0. S. 456 macht darauf aufmerksam, daß der Escurial erst am 26. Juni 1575 eröffnet wurde. Vgl. darüber Juan de Saut Hieronimo, Libro de Memorias del Monasterio de Sau Lorencio el Eeal. in der Colecciou de Documeutos Ineditos para la Historia de Espana, Band Vll, Madrid 1845 S. 142. Vgl. Boissevaiu, Dio Cassius I, xxx.

ö) J. V. Adrian, Catalogus codd. mss. bibl. Gissensis, Frankfurt M. 1840.

') Kotiz auf fol. 336: üJ.ineq fjv riXoq inö tt/c doyaiÖTr^roq iv s\q- XTtJ rsXsiw^&v.

*) Graux, Escurial 51.

'*») Graux. a. a. 0. S. 341, Anm. 3.

^0) Nach A. Martin, Nnuv. Arch. d. Miss. 2 (1892) 105, versah er diesen in seiner Werkstatt geschriebenen Codex mit doppelter Unterschrift.

2*

20 'AvSQeag /lao/xd^ioc.

1577, 28/8 in Madrid: Madrid, Palastbibl. 47 (Kyrill von Alexandreia) i).

13/9 in Madrid: Escur. y III 12 {'lovlim'oi €ig rov ßaaiXia

"Hhov BhooTTwycoy).

1578, 17/8 in Toledo: Ambros. 613 [P 24 sup.] (Die Annalen des Georgios Phrantzes).

4/10 im Escurial, für Alvarez Gomez: Escur. X IV 3 (Georg.

Kodinos Ttegl tcov ocpcfr/Jcüv t. Ttalarlov y.cd rr^g e/.y.h]Oiag).

21/10 in Madrid: Escur. .Q— IV— 17 (Tzetzes zu Oppian).

21/10 in Madrid: Monac. 261 (Theolog. Schriften).

30/10 in Madrid: Escur. R— III— 10-) (Basilii Patricii nau-

machia).

10/11 in Toledo: Vat. Pal. 416 (xUhanasius contra haereses).

1579, 14/1 in Madrid: Monac. 295 (Septuaginta).

18/2 für Philipp II: Upsal. 2 [ol. Escur. Y—Q— 20]^) {xQoviy,rj

du]yi]Gig).

4/3 im Escurial: Par. 1799 [Colb. 3820] (Nicolaos Chalkondyles)

(Omont, facs. II, 1).

6/3 in Madrid: Saragossa, Pilar 198 (Anastasios vom Sinai),

1/7: Hamburg 50 (Mathematiker)^).

26/9 in Madrid: Monac. 164 (ÖQveooöcpiov Kaiser Leos d.

Weisen).

1/10 in Madrid, für Ant. Augustino: Stockholm [ol, Escur.

Y 0 21]'') (MaQxeXlivov ^aVlnTtolvrov eniTOurj yqö- vcov).

2/10 ebd.: Monac. 162 (Johannes Mauropus, Kommentar in

festa Domini).

10/10 ebd: Vat. Pal, 404 (Porphyrios zu Plotin Julius Afri-

canus u. a.).

14/10 ebd.: Matrit. N. 29 (Georg. Kodinos Ttsgl oipcpizicov).

18/10 ebd.: Par. Suppl. 316, Omont, Rev. d.Bibl. 2 (1892) 198

(Tzetzes zur Anthologie).

Okt. ebd.: Taur, 158b II. 12. Chart. (Job. Mauropus).

13/11 ebd.: Monac. 293 (Mich. Psellos zum Hohen Liede).

^) Der a. 1578, 18/7 datierte und iu Toledo geschriebene Bodl. d'Or- ville 260. X. J. infr. (Scholien zu Epigrammen) ist nach Madan, A siiuimary Catalogue of Western Mamiscripts in the Bodleiau Library, Bd. IV, Oxford 1895, eine Abschrift des XVII. Jahrb.

") Graux, a. a. 0. 287, Aum. 2.

^) Luudström, Studien zu Byzantinischen Chroniken: Eranos I (1896) 159 ff. Graux, Arch. d. Miss. III, serie tom. 15 (1889) 315.

*) Omont, Annales du Midi, Bd. 3 (1881) 1 ff. Ceutralbl. f. Bibl. 7 (1890) 355 ff.

^) Luudström, a. a. 0. Ders. sowie Upsal. 2 galten seit Graux' Ausg. seines Essay als untergegangen im großen Brande des Escurial, a. 1671. Luud- ström l<am auf die richtige Spur durch die Escurialsiglen des Nicolas della Torre iu seinem Augustiuischen Kataloge.

'Avc^Qtag duoßäQioq. 21

1579, 28/11 ebd. für Covarrubias: Escur. R I 11 ^J (Fragmente aus Stobaios).

31/11 ebd.: Monac. 260 (Georg. Gemistos Pletlion)^).

Bruxell. 85 [11329—31] (Schollen zu Oppian).

1580, 1,6 iu Venedig: London, Old Royal 16 C. XVIII ^j (Tzetzes zur Anthologie).

4/7: Hamburg. 31-*) (Olympiodor zu Piaton).

14/7: Hieros. 326,t. IV, 301 {IIqÖ/.Iov OToiysiiooigd-eoloyL/.r^}.

14/7 in Saragossa: Monac. 193 (Harmonik d. Ptolemaios).

11/10 in Salamanca, für Andreas Schott: Bruxell. 101 [11276-77]

(Schollen zu Phllostratosi.

Okt. in Salamanca: Taur. 236b. VI. 16 Chart, (dasselbe).

11/11: Saragossa, Pilar 1760 Qluslkschriftsteller).

17/11 in Salamanca: Saragossa, Pilar 2027 iTzetzes zu Oppian).

Brüssel 11 [276—77] (Schollen zu den ely.öveg d. Philostratos).

1582, 4/3: Monac. 166 (Julius Afrlcanus).

4/4: Vat. Pal. 414 (Georg. Kodinos 7csol offcfr/.icov zov rta-

Xartov}.

5/4: Monac. 156 (dasselbe).

14/4: Monac. 307 (Proklos zu Piaton).

18/4: Monac. 247 (Georg. Kodinos tcsqI 6(pffiy.icov).

19/7: Par. 1332 [Colb. 3143] 5) (Theod. Balsamon).

1583, 4/6 in Venedig: Saragossa, Pilar 209 (Proklos zu Platoni.

4/7: Upsal. 29 (Anastasios vom Sinai loiüTi]oeig v.cä uTtGv.oioeig).

13/7 in Venedig: Saragossa, Pilar 3109 (Proklos oToiieinjoig

i^EoXo'/r/.i]]. 1584, 16/4: Barb.I.60 {Jai.icco'Mov (filoG. anoqiai xat XvoEig). M.V.

2/5 in Venedig: Bodl. Laud. 26 (Konzilsakten).

1/6: Monac, 227 (Aphorismen des Hippokrates).

29/7 in Straßburg: Par. 2150 [Reg. 2673, 2]«) (dasselbe).

22/12 in Venedig, für Isaac C'asaubonus ') : London, Old Royal

16 C. XIV s) (Julius Sextus Afrlcanus).

Teil des Tubing. Mb. 37 (Einige seiner Briefe an Oslander und

Crusius, sowie ein Katalog seiner fellgebotenen Handschriften^).

1) Graux, Escurial 323.

-) Bei Hardt die Angabe: Anonymi [Georgii Plethoniä, ut Andr. Dar- marius notavit] ad imperatorem Emmanuelem De Piebus Peloponnesiacis.

■'') Omont, Bibl. de l'ec. des Chartes 45 (1884) 334.

*) Omont, Centr. f. Bibl. 7 (1890) 361.

°) Omont, Rev. d. bibl. 2 (1892) 200 mit dem Vermerke: Souscription re- copiee.

«) Omont, Rev. des Bibliotheques 1892. a. a. 0. Graux, Escurial 295 n. 2.

") ^lauäxoj EvnaQuöaiaoj rjwq Kaaaßövw räj noXv/^aO^sozdroj xal (püA).- Xrjvi axQO) X6 Tfjq Ttuiösiastoc

^) Omont, Bibl. de l'ec. des Chartes. 45 (1884) 334.

öj Legrand, Jean et Theodose Zygomalas: Piiblications de l'ecole des langues orientales Vivantes II (1889) 253 Anm. 3. Wahrscheinlich im Jahre 1584 schrieb er auch in Straßbiirg, laut Haases Aufzeichnuncren, den Argento- ratensis C. III. VI(Heron vonAlexandreia); S.L.Schmidt, Centr. f. Bibl. 3 (1886)132.

22 'AvÖQeaq AaQtxÜQioq.

1585, 26/3 in Venedig: Saragossa, Pilar 2934 (Musikschriftsteller).

28/3 in Venedig: Saragossa, Pilar 1945 (Olympiodor zum Gorgias\

4/7: z. T. Saragossa, Pilar 327 [Hfödia zwv anoörjUovvTCüv

libr. III).

24/8 in Venedig: Saragossa, l'ilar 2849 (Autolykos 7C6ol orpai-

gag u. a).

1586, 9/2 in Madrid: Saragossa, Pilar 1230 (Prokopios aus Gaza zum Hohen Liede).

11/3 in Venedig^): Saragossa, Pilar 220 (Juristische Miscellen

e^clßißlog). Undatiert. Augsburg: Stadtbibl., 173 -j (Theod. Balsamon, Kom- mentar Ttuv y.avbviüv zTjg nef-inTtjc, ovvodov).

Bamberg: 57 [B. 6. 13]^) (Tacticorum Constitutiones XVIII

bis XX).

Barcelona: Univ. Bibl., 8 1 40, Graux, Escurial 439 (Ein

Originalbrief des Darmarios, Liste seiner Hss ).

Basel: Univ. Bibl., 15 (Polychromios zum Hohen Liede).

37 (Gregorios von Nyssa). 83 (Georgios Kedrenos XQOvr/.öv).

Bologna: Bibl. Comunale, A— 1— 9^j (Homilien des Patriar-

chen Philotheos). z. T. A— 1— 13 (Theologische Schriften).

A 1 15 (Nikephoros Blemmydes).

Bremen: 61^) (Sammelschriften über kanonisches Recht).

Brüssel*'): Bibl. Royale, 17 [11385] (Nonnos zu Gregorios

von Naziauz). 48 [11349] (Heron von Alexandreia).

57 [4152—53] (Schriften über Syntax). 96 [8761] (Theophylaktos Simokattes). 97—98 [11301—16 und 11317—21] ') (Konstantiuos Porphyrogennetos). 99 [5362 64] (Sophistenleben des Philostratos).

Escurial: R T 3 (Katenfe zum Prediger u. Hohen Liede).

R III— 9 (oQVEOoorfior). R— III 13^) (Auszüge

M Graux, Escurial 295, Anm. 2.

2) G. C. Metzger, a. a. 0. S. 96.

2) Fr. LeitscLuh, Katalog der Hds. d. k. Eibl. zu Bamberg, Leipzig 1895.

*) Allen, Notes: Class. Rev. 3 (1889) 255 durch Vergleich d. Schrift.

6) Omout, Ceiitr. f. Bibl. 7 (1890) 369.

") Sämtliche Notizeu nach Omont, Rovuo de l'Iustructiou Publique en Belgique, voll. 37 et 38, 1884/85.

') Graux, Escurial, S. 93—97, sowie S. 95, Aum. 4. Angefochten von Ch. Justice, Anecdota Bruxell. III: Le Codex Schottianus des Extraits De Legationibus, Gaud 1896, 9 tf . uud von Büttner-Wobst, Jahresbericht des Gymnasiums zum Heiligen Kreuze, Dresden 19U0/01, S. 20, der jede Beteili- gung des Darmarios am Codex bestreitet.

*>) Vgl. C. de Boor, Berichte über eine Studienreise nach Italien, Spanien und England, zum Zwecke handschriftlicher Studien über byzantinische Chronisten: S.-B. der Berliner Acad. 1899, S. 922—934 und 1902, S. 14611'., wonach die Beteiligung des Darmarios auf ein Minimum, die erste Seite, be- schränkt ist.

'Av(h^}(:ag /JuQ/xÜQiog. 23

aus Herodot, Thukydides De Legationibus Romanorum etc.). R III 21 (Auszüge aus Thcophylaktos, Tolybios u. a.). z. T. 2" I 3 für Covarrubias^j ^Nonnosj. ^ I 15^) f Joh. Doxopatres zu Ilermogenes 7reQl aigioeioq). ^ I 18 ^J (Werke des Mich. Apostolios). JS"— I— 19*) (Ari- stides-Quintilianus). z. T. 3 III 13^j (Porphyrios zu Plotins Harmouica). T II— 6®j (ceQiOurivixrj Eioa- ycoyt]). z. T. T 11 9 (Job. Doxopatres zu AphthoniosJ.

y III 11 in Toledo iKyrillos von Alexandreiaj. d) II 18 'j (Job. Doxopatres zu Ilermogenes i. (J) III 17 (Georg. Synkellos, Chronologiej. X IV— 12^; (Die 4 Evangelien [unvollständig] i. z. T. 'P' II 8 ^j (Scho- lien zu Gregor von Xazianz). Vgl, Nr/.(j?Mog Toi-.qqiuvÖq.

'F— II 13 (Akten des Konzils zu Nicaeaj. W 11 17^0) (Synopsis des Alten Testamentes). W—IY 6 (Schriften über Syntax und Prosodie. H^' IV 8^^) (Ho- milien des Chrysostomos). z. T. 'V IV 16 ff 1 42 i^Iioavvov Toi' ^oBorcüTQOv yreoi ^£(oorTr/Sjg ygaituaTi/.i'g).

'P IV 19 (Katenen zu den Psalmen und dem Hohen Liede). .^i— IV— 4 (Mathematiker). li— IV— 10 (Bi- tons Taktik). z. T. £2 IV 1,5 (Mathematische Opuscula).

fi IV 26 (Gregorios von Xyssai.

Undatiert. Genf 12): 132 (Akten der 5^''° Synode zu K/pel.). 148 (Xikephoros Gregoras). Privatbibliothek Bordier in Chätelaine bei Genf, No. 8 (Julius Africanus).

Hamburg ^3). 25 (Proklos zu d. Institut, theolog.).

Kopenhageni^j: 1616 (Harmenopulos, Kanones).

Leyden^^j: Voss, in fol. 36 (Julius Africanus). Voss, in 4*^

18 (Miscellanea). Voss, in 4^ 46 (Proklos zum Kratylos).

Voss, in 4" 48^^) (Stobaios).

London 1'): Harleyan Collection, .5668 (Olympiodor zu Piaton).

5675 (Constitutiones ). z. T. 6310 (Kanones).

Old Royal, 16. C. XIII (Proklos u. Andronikos der Peri-

patetiker). 16. C. XIV (Kodinos) ^^ i. _ I6. D. XI

1) Graux, Esciirial 324, Anm. 3. 2) ebd. S. 493. s) ebd. S. 152, Anm. 4. ^J ebd. S. 152. &) ebd., Anm. 6. «) ebd. S. 495. ') ebd. S.493. s) ebd. S.485. ») ebd. S. 151.— i») ebd. S. 479. ") ebd. S. 151.

12) Omont, Centr. f. Bibl. 3 (18?6) 385—452.

^•^) Omont, Centr. f. Bibl. 7 (1890) 351—377.

1*) Graux, Arch. des Miss. III. serie, tome 6 (1880) 132—242.

1*) Catalogus librorum tain impressorum quam manuscript. biblioth. publ. universitatis, Lugduno-Batav. 1716.

1**) Mit d. Xotiz: Olim Gerardi Joannis Vossii. Omont, Centr. f. Bibl, 4 (1887) 186 bezeichnet d. Subscriptio als 'recopiee'.

") Omont, Bibl. de l'ecole des Chartes 45 (1884) 334. Inhaltsangabe aus dem englischen Kataloge.

1**) Preger, Beiträge zur Textgeschichte dev nävQca I{lnö?.scog: Programm des Max.-Gymn. zu München 1894/95.

24 *Av6Q£aq duQixäQioq.

(Gregorios von Nyssa). z. T. 16. D. XTI, ff. 1—19 und fol. 56 bis zum Ende (Job. Tzetzesl. z. T. 16. D. XIII ff. 202—315, fSextus Empiricus). z. T. 16. D. XV (Akten d. 2*^^" Synode von Nicaea). Undatiert. London: Additions, 21095 (Polyaen).

Madrid: Arcbivo Historico Nacional, 163, 3 zusammen mit

""AvTLoviog Kaloavvä (Constitutiones). 163, 5 (Jobannes von Daraaskos). Vgl. 'ÄvTCüviog KaloGvvu. Die Hälfte von 163,8 (BarJaam u. Joasapb). z.T. 164,4 (Konzilsakten). z. T. 164,11 (Micbael Psellos eig t6 ßißXiov Tfjg öiömgag).

z. T. 164,12 (Nikepboros Xantbopulos zu d. Psalmen). z. T. 164,17 (Proklos zu Parmenides).

Bibl. Nacional, 0. 67 ^) {ttsq! aoxQolüßov).

Palastbibliothek, 1, das Ende (Schollen zu theolog. Schriften).

z. T. 3, eigentlich nur Korrekturen, (Konzilsakten). z. T. 4 (Theologica). Vgl. 'Avxon>iog Kaloovvä. 8 (Ka- nones). 16 (Nikepboros Blemmydes zu den Psalmen). z. T. 17 (Basilios d, Gr. zu Jesaias). z. T. 19 (Nikepboros Gregoras). 20 (Eusebios zum Hohen Liede)^).

Mailand: Ambrosiaca, 3 [A 52 55 sup.] (Procopius De

hello Gothico). 168 [C 9 sup.] (Proklos zu Piatons Alki- biades). 336 [F 37 sup.] (Nikeph. Blemmydes Johannes von Damaskos). 549 [N 107 sup.] {KvqiKIov 'Ale'^av- dgelag ygovrAov ovvToi.iov). 615 [P 31 sup.] (Polyaens Strategemata). z. T. 738 ff. 284-290 [S. 90 sup.] (Kommentar zum liber De methodo gravitatisl. 747 [Y 60 sup.] (Leonis Imper. Tactica). (?) 829 [A 242 infr.] (Kommentar zu Aristotelis Analytica). 941 [D 213 infr.] (Scholien zu Odoorgärov shöveg). z. T. 1046 [I 30 infr.] (Die Paraphrase des Euteknios zu Oppians Kynegetica). Vgl. Otto Tüselmann, Abb. d. Göttinger Ges. d. Wiss. N. F. Bd. IV (1900) S. 13). Vgl. Kcc^ullog OUvexog u. UfrQog B€Qyixiog a. 1569.

Modena'^): Bibl. Estense, z. T. 136 ff. 97—143 (Athanasios

gegen die Arianer). z. T. 147 (Historische Miscellen). 154 (Katenen). 157 (Homilien d. Chrysostomos). 158 (Mich. Glykas). 179 (Konst. Porphyrogennetos). 187 (Episteln d. Chrysostomos). z.T. 216 (ii.H. 1)^) (Ephraera der Syrer). z. T. 236 (Katenen). z. T. 240 (Miscellancodex).

') Graux, Escuvial 70 Aum. 1.

") Aus der Werkstatt des Darmarios gingen noch folgende codd. hervor: Palastbibl. 13 (Gregorios von Nyssa). 14 (dasselbe). 18 (Patristisches). 23 (Johannes von Damaskos). Saragossa, Pilar 621 (Porphyriosl

») Nach Martini und Bassi beschränkt sich die Beteiligung des Damianos an diesem Cod. nur auf einen Zusatz von einer Seite.

*) V. Puntoni, Indice de' codici greci della bibl. Estense di Modena Stud. Ital. 4 (189G) 379-536.

•>) Allen, Notes: Class. Ptev. 3 (1SS91 20.

Undatiert. München: 64 (Katenen). 134 (Tzetzes zu Oppian),

z.T. 144 (Randschülieu zum Gorgiasi. 150, in Toledo (Antonios Kalosynas, Prooemium znr Vita des Chalkondyles j.

160 (Schriften über Kriegswissenschaftj. 161 (Epi- grammel. 163 (Gregorios von Nazianz). 165 fPolior- ketiki. 181 (Julius Polluxj. 185 (Auszüge aus Histo- rikern) ^ ). 203 (Theodoretj. 257 fAthanasios, Epistelnj. 267 (Historiker)'^). 268 (Onosander der Taktiker i, 269 (Geometrisches). z. T. 271 iPantaleon, Über die KreuzerhöhuDg ). Xg\.I\IaSiuog Magyovvtog. 273 Tdasselbe ). 278 (Kyrillos von Alexandreia). 290 (Athanasios, Homiliem.

291 f Gregorios von Xyssa). 292 (Polychronios zum Hohen Liede). 294 (dasselbe). 296 (Psalter). 30a (Geometrisches). 301 (Musiker und Mathematiker). 302 (Herennii philosophi expositio in Metaphysica)^). 304 (Proklos zu Piaton). 306 (Proklos, Chrestomathie aus der Bibliothek des Photios). 341 (Herennii philosophi expositio in Metaphysica) ^). 342 (Onosander der Taktiker).

558 (Onosander der Peripatetiker).

Neapel: Bibl. Nazionale (ol. Borbonica), III. B. 15^) (Excerpte

aus Polybios). III. C. 42«) (Historiker).

Paris: Ancien fonds, 138 [Colbert 1952] Omont im Index

(Katene zum Buche Hiob). 160 [Colb. 4006] Omont a. a. 0. (Michael Glykasj. 173 [Colb. 4012] (Katene zum Hohen Liede). 176 [Colb. 4009] (Katene zum Prediger Salomonis). 241 [Colb. 4032] (Andreas von Kaesarea zur Apokalypse). 588 [Colb. 2938] (Gregorios von Nyssa). 942 [Colb. 4008] (Origenes, Philocalia). 943 [Colb. 4007] (dasselbe). 948 [Colb. 4005] (Katene zum Hohen Liede). 989 [Colb. 4010] (Schollen zu Gregorios von Nazianz). 1003 [Colb. 4944] (Gregorios von Xyssa zu den Psalmen). 1005 [Colb. 4945] " (derselbe zum Hohen Liede). 1006 [Colb. 4946] (derselbe zum Prediger Salomonis). 1008 [Colb. 4943] (desselben HomiUen). 1009 [Colb. 4942] (desselben Varia). 1011 [Colb. 4940] (desselben Orationes). 1012 [Colb. 4941] (desselben 3Iacrina).— 1096 [Colb.4939] (Homilien Verschiedenen. 1287 [Colb. 4011] (Polemische Schriften). 1329 [Reg. 2507] 'j (Theod. Balsamon zum

^) Vgl. Dindorf, Historici Graeci minores I, XXIX.

2) Dindorf a. a. 0. und Boissevain, Cassii Dionis Eist. Koman. quae supersunt Berlin 1895-1901. Bd. I, S. XXVIII.

3) tber die Titelf älscbung s. R. Förster, Zur Handschriftenkunde und Geschichte der Philologie: Rhein. Museum 5.5 (1900) 441.

■*) Förster a. a. 0. '>) Boissevain, a. a. 0.

6) Ernst Schulze, De Excerptis Constantinianis quaestiones cnticae, Bonn 1866. Vgl. Graux, Escurial 97. Anm. 1.

') Omont im Index, mit dem Vermerke 'recopie'.

23 'AvS^saq daQ^dgioq.

Nomokanon des Photios). 1342 [Colb. 1475] (Theologische Schriften). 2459 [Colb. 2595] (Musiker). 2463 [Colb. 2596] (Man. Bryennios Eusebiosj. 2464 [Colb. 2594] Omout im Index (Man. Bryennios, Harmonica). 2496 [Colb. 3931] (Theologica). 2819 [Colb. 4000] (Scholien des Jauos Laskaris zu den 3 ersten Euripideischen Tragödien).

2922 [Colb. 2134] (Joh. Doxopatres zu Hermogenes). Undatiert. Paris: Supplement, 310 (Grammatikalisches Scho- lien zu Sophokles Ajax). 327 (Chronographisches).

Institut de France, 52 [6 fol.] (Patristisches).

Rom: Barberina, I 61^) (Kodinos). II. 9^) (Herennios, Meta-

physik) ^).

Casanatensis, z. T. 8 [G. II. 7] -^j (Athanasios Ori-

genes u. a.).

Vallicelliana, (?) z. T. 57 [D. 33] (Georg. Pachymeres zu

Aristoteles). (?) 76 [E. 63] (Theodoret zum Alten Testa- mente).

Vaticana, 1187, im Escurial, für Antonio Augustino^), ohne

Inhaltsangabe. 1418 [ol. Fulvio Orsini] (Historiker) Ernst Schulze a. a. 0. Graux, Escurial 97, Anm. 1). 2154 (Jaiiaaxiov (filoooffov lBi]yi]Oig elg to nQoyviooTLV.ov iov '^htJioy.QccTovg). M. V.

Vat. Palatina, 339 (Jul. Pollux). 406 (Schriften der

Taktiker). z. T. 407 (Kompendium der Aristotelischen Philosophie). z.T. 410 (Hiötorische Fragmente). z.T. 411 {^Arrian Appian u.a.). z.T. 412 (Historische Fragmente).

z.T. 413 von fol. 95 an (dasselbe). z. T. 417») (Theodoret). z. T. 422 (Proklos, Chrestomathie).

Vat. Ottoboniana, 163 (dasselbe).

Vat. Regiuensis, 51 '^) und 52 (Kommentarien d. Theod.

Balsamon). 159 (Hermeias diaovgfiog twj' t^w (ptlo- oöcptov). 162 (Philosophische Traktate). Vat. Urbinas, 87 (Georgios Mouachos, xQOvr/.ov).

1) Th. Präger, Zur Textgeschichte der IläcQia Klnöksrnq: Progr. d. Max.- Gyinn. in Miincheu 1894/95.

") Omout, Les mamiscrits de Pacius chez Peiresc et Holstenius: Annales du Midi III, Toulouse 1891 S 6. 11. Förster, Rheiu. Mus. 55, :S. 441.

=>) Barberiu. I. 56, der auf fol. 340" am Ende von 'lovUov IloXy^evxov laxoQia die Unterschrift vnö ävöQtov daQ/xa^lov hat, ist ofl'enbar nicht von ihm geschrieben. M. V.

') Allen, Notes: Classical Review 3 (1889) 349. Vgl. Stud. Ital. 2, S. 191, No. 1357.

ö) Identisch mitNo. 174 des Augustinschen Katalogs, bei Graux, Escurial303. E. Legrand, Recueil de Textes et de Traductious, public par les professeurs des langues Orientales Vivantes tom. II, 243, Anm. 1. Mai, Spicilegium Roiiiaiuim V, XXII.

'') Nur die Paginiei-ung und die Preisangabe von ihm.

') Stammt nach Omont, Rev. des Bibl. 1 (1891) 82 von Bourdelot, Leib- arzt der Königin Christine von Schweden.

^Avö^eag JaonuQioc 'AvÖQkaq Aeuvrrjvdg. 27

Undatiert. Saragossa: Bibl, del l'ilar, z. T. 621 (Porpbyrios),

1310 ((Jivoör/.öv\. 1427 (Damaskios zum yrixr/i'cjarr/.ov des Hippokrates). - 1826 (Herennios zur Metaphysik des Aristoteles)^). 1918, I\Iiyai]hi) Tf^i yliqya. ^ayycooal T(J) Ia Naßagyjg (Konst. ^Nlanasses, Chronik). 2609 (Ono- sander). — 3289 (y/eovtog vavuayr/.wv öiuTa^ig).

Turin: Bibl. Nazionale, 119 c. V. Chart. fProlegomena zur

Rhetorik). 240b. VI, in Toledo raßgii]l urjoo- Tioliti] (Ihladelcpiag xf) ^Eßt]g(<) (Schollen zu Epigrammen .

278. c. I (Harmenopulos, Epitome der Kanones).^)

Upsala^): [66] [Janao/Jov (pi).oöo<fov uTtoQiai y.al Xvotig)-

Wien: Vind. theol. 211 ^j (Johannes Euchaites). (?)theol. 281

[ol. 200] Lamb.2 IV, 479^) (Johannes von Damaskus), theol. 69"), in Venedig (Kommentar zur Apokalypse). W-vögiag Jovöiviog ^ßagdellavog (Andreas Dudith, aus KrakauM, 1533 bis 1589). 1555 in London, Jlaoiavoj tvj Ovr/.xiooui): Laurent. Indicis

Suppl. 22*) {leiTOvgyia rov uylov 'Jcr/.cößov). 1568, Dez.: Vat. Reg. 127 (^Proklos zu Ptolemaios). 'Ävdgeag o ylearxr^vbg ^vTr^g Y.al Taßovhhäging o Ayiongoy.OTtiTr^g.

1398, 3/10: Laur. 69, 3 und 4, Bandini II, 624 (Biographien d. Plutarch).

Laureut. Conv. Soppr. 169 (dasselbe).

1399, 10/5: Laur. 70, 9 Bd. II, 670 (Arriau'-») Plutarch Diodor). 1401, 31/12: Vat. Urb. 100 (Plutarch, Moralia).

1404, 27/12: Par. 1574 [Reg. 2474] (Menaeen' März— April).

1) R. Förster, Rhein. Mus. 55 (1900) 441 ff.

2) Von den Turiner codd. ist der erstgenannte, laut Eiv. difilol. 32 (1904) S. 391, verloren gegangen. Von den 2 anderen sind einige Fragmente gerettet worden.

^) Ch. Graux, Arch. d. Missions scient. et litt. Ille serie t. 15, S. 358.

■') Fr. Reimmanus, Bibliotheca Acroamatica, thenlogica, juridica, medica, philosophica. bistorica et philologica hibliothecae Vindobouensis, Hannover 1712, S. 342. Darmarius besaß auch den Vind. tbeol. 113, Lamb.^ IV, S. 401.

5) Vogel, Serapeum 5 (1844) 277. Gail, Le Philologue VI, 107. Lambecius a. a. 0. sagt nicht, ob er ihn selbst geschrieben.

•*) H. von Soden. Die Schriften des Xeuen Testamentes in ihrer ältesten erreichbaren Textgestalt hergestellt, Bd.I, 1. Berlin 1902. S. 288 [Av 601].

') Er nannte sich verschieden, bald de Horchowiza, nach dem Gescblechte seines Vaters, bald de Sbardelatis nach dem seiner Mutter. Von einer alten kroatischen Familie entsprossen, verließ er später Polen und lebte lange in Italien in der Xähe des Kardinals Reginald Pole. A'^gl. Rieh. Förster, An- dreas Dudith und die zwölfte Rede des Themistios: Keue Jahrb. für Pädagogik 3 (1900) S. 74 ff.

*) Rostagno, Indicis codd. gr. Laurent. Suppl.: Stud. Ital. 6, (1898) 129. Auch verzeichnet bei Bandiui, Addenda zu Codd. gr. im Catal. codd. latin. Bd. 8, S. 770 ff. ; die Subscr., § XIX.

'■') Die Notiz in Bradley's Dictionary, mit Arriau als Schreiber des cod., demnach zu berichtigen.

28 \^v6Qmq AißaÖTjvög ^AvöQsaq ohne Beinamen.

^Avögiag Bvt.ävTiog b ^ißaör]vbg TtQwxoraßeXXciQiog xal xaozo- (pvXaE, rijg TQaTreCovpTicov ayicoTccrr^g /^irjTQOTtokecog^).

s. XIV: Monac. 5252; (Aesop). Avögeag legevg 6 y.alovjiievog yIovtloq.

1578, 10/5: Bodl. Miscell. 82 (Theologisch-asketische Schriften). \A.vdQeag 6 I\l€lTt]g^).

1345: Mosq. S.S. 340 I | {Blog r^ov ayicov TtaxiQOiv rcov

y.cdovi-isvwv ylavauc/.ov [sie.]) (Amphilochius III, 27 28). "Av^qeag b Noi.ify.67tovXoQ.

s. XIV: (?) Ambros. "558 [N 166 sup.] (Sophokles Ajax, Elektra, König Oedipus).

Avögeag 'Y

1579: besaß, schrieb (?) Oxford, Lincoln Coli. 13 (Dorotheos von Palaestina, Episteln). ^Avdgiag Oilöloyog^) rlrjTiad^tGTarog.

s. XV: Laur. 86,14 (Astronomische Schriften). \A.vöoiaQ reXovvräg vlbg ■/.vqiov Ogcr/yov £"/ Nav-rcXiov Trjg 'Ptojiiavlag. ^s. XIV— XV: Marc. 516 [cl. 92 No. 7]^) (Ptolemaios und Heron). ^Ävögeag Xiöyog.

1586 in Padua: Laur. Ind. Suppl. 71*^) (Meleager von Gadara, Epigramme). jivÖQsag a/iiaQTwXog %a\ naq a^lav f-iova^bg 6 l/. rr^g /.ad^ohy.r^g l-AV.Xr^GLag 'QXivtjg 6 DIoQalog. 1111, März elg ro OQog xov TtazQog xvqov i.iova%ov MeXeriov xrig DIvoTtöXecog iv rj] f-iovj] xov l^corr^gog: Lond. Add. 28816 (Apostelgeschichte, Episteln, Apokalypse (Pal. Soc. I, 84 und Index S. 15)''). Avögiag, ohne Beinamen: ^ÄvÖQeag l'keeivog aal ransivog TCQSoßvxeQog.

s. X: Zusatz zu Coisl. 25 s) (Apostelgeschichte u, Episteln). Avögiag voxaQiog xal y,aX?uyQ(x(pog.

1089* 23/2, für OsocpiXcr/.xog f.iovaxbg ymI hgetg xov Nr]-jiXrjCJXov xT]g f-iovT^g tov aylov Xr/.oXaov xf^g BäXxag: Athen 'Ed^v. BißX. 180 (Evaugelienabschnitte für den liturg. Gottesdienst) (facs. bei Sakkelion).

') Krumbacher, Byz. Lit. 105, 422.

-) Aretius Beiträge zur Gesch. u. Literatur, Bd. 9. Miuiclien 1808 ff.

3) Der Name in Kompendium. Auflösung Vladimirs xov i\U).tov; Amphi- lochius liest Tov MsXsxiov.

■^) Bandini III, 345 mit der Notiz: Kescio undo Montfaucon in suo cata- logo legat Philelphum pro Philologum.

ö) W. Schmidt und Schöne, Heron von Alexandreia, Leipzig 1899 I, Suppl. S. 4.

^) Rostagno, Stud. Ital. 6 (1898) 160.

') Vgl. Soden S. 224 [a 203J. Scrivener S. 2G3, Xo. 232. - Vgl. unten 'AvÖQiac, [xovuyuq a. 1109.

^) Montfaucon, Bibliotheca Coisliniana S. 75.

'Arö(Jtag ohne Beiuamcu und nähere Bestimmung. 29

'Avdoeag uovaxog nao uiiuv'^).

1109: Xicolsburg, fürstl. Dietriclisteiu'sche Bibl. lY l^- 120] 2) (Die Evangelienharmouie des Eusebios): ^Avbqiao, hgevg.

1287: Brescia, Bibl. Queriniana A. VIT 25 3Iartini I2 S. 262 'Aua- stasios von Xicaeaj. 'AvÖQaag /£()£t'^\

s. XIII: Ambros. 527 [M. 81 sup.;; (Lectionarium). 'Ävögeag legerg.

s. XIII— XIV: Tat. 772 CO/.Tca^xog). M. Y. Avögeag legevg v.al vo^axög.

13543), 15/5 im Kloster x^g ToTtoliävr^g: Atbous IlavTiUr- fiovog 5683. 176 {xeTQuevayyiliov). 'AvÖQsag TToeoßvzegog.

s. XIV: Athens IlavTiUr^Liovog 770. Soden I, 279, 282, 286 (Kommentar des Andreas zum Praxapostolosj. Avöoiag ^ixijg.

s. XIV: Kosinitza 174^) (Horologion). Avögeag Ugeüg ymI Ttgcotovoraoiog.

1464, 27/3 Iv Toj v.üotqcj Xavöay.og, di iBodov rov oocpov öiöao'/.dlov y.voiov JMaozQcc/yelov '") rov e'S ^IxaUuz'. z. T. Yat. ürb. 117 (Lysias Xenophons Hellenica u. Age- silaos). Vgl. Jr^i.n^TQLog TqivlLViog. Avögeag, ohne nähere Bestimmung:

s. X: Mosq. S.S. 164 ( pyxXY ) (^"^^^^sostomos, Homilienj«).

s. XI: z.T.Rom,Propag.fid.250 [L— VI— 19] Scrivener, Introductiou S. 202, Xo. 180 (Evangelien).') Ygl'koävvi^g 6 Gsozo/uTr^g.

]) Identisch mit dem Schreiber des Lond. Add. 28816? s. oben unter AvOfi^ag ex xf,q xad-o?.. txyJ.riaLaq 'iiUvr^c.

,^. ■* E. Gollob, Yerz. d. griech. Handschr.' in Österreich, außerhalb Wiens- \\iener Sitzungsberichte phil. bist. KL 146, (1903) 65 u 67.

_ ä) Gegen Soden I, 203 mit a. 1324; a. a. 0. auch Angabe des Klosters, worin der cod. geschrieben wurde.

*) 'E).).riv. ^ü.of.oy. 2x}.).oyoq Bd. 17 S. 31, am Ende der Bibl. Mauro- gordato.

5) Wohl zu identifizieren mit^ Angelo Poliziano. , ®) yQa<f£Zaa ysiQl 'Avörjiov aixaozoj'/.ov vtiIq naviÖQ dv^ocönov yuie- youkvovuvtov tv T^ <pQ0VQc7. xr,q Xalxf^q öiä xiva avxocfavzlav.

') Birch Yariae Lectioues Havniae 1801, S. LYII. zitiert: Cod. Bort^ianus 2 s. XI, geschrieben von einem AvÖQtaq dvuyvöjazriq vTieo avvöoouijq 7(w. . (caetera erasa sunt^). Bodens Angaben sind davon abweichend. Er' notiert 2mal einen Schreiber Avdosaq, Ton der Propag. fid., nämlich S. 192, im Jahre 1300 im luf- trage eines Johannes = cod. L. VI. 10 und S. 205, den cod. L. YI 19. s XIY In meinen Scheden finde ich 'I(o<xvvr,q ö SsoroyAzTiq a. 1273 (nicht 1284, Scholz bibl knt. Keise S. 112) als Schreiber des cod. Propag. fid. L. VI. 19, aber nur für die Apostelgeschichte, verzeichnet. M.Y. Bis zur definitiven Feststellun'^ der Diver- genz, die nur durch neuen Einblick in den Codex geschehen kann, mö'^eii unter den verschiedenen Händen, die sich daran beteiligten, ein früherer, Andi^eas s. Äl, und Imavvr,q Seoroxlrriq a. 1273 einstweilen in Betracht kommen

30 ^AvÖQiag oline nähere Bestimmung 'Avö(JÖvixog AsnevxQjjvöq.

1292 1) 15/5, fürden leQnuövayog Ktovotco'ilvnc: Hieros. 175 tom. II, 287 (Johannes vom Kloster Rhaitu und Johannes vom Sinai).

1337: Athens 1844, ylavqag 10 10] Soden I, 202 1458] (Evangelien).

s. XIV: Laurent. S. Marco 693 (Theologische Schriften).

z. T.: Vat, 1213, f. 82 bis zum Ende {uy.ohjvd^ia tov ayiov

D.aiov und andere dxolovO-lai). M. V. ^IvÖQeag, 7tc<o(ävvfiov Xyon', s. Tqr^yÖQLoq,. 'Ävdgeov, s. 'Arögeag.

'Avögiavou y.al NaraXeiag, Iv TJ] f^iovjj, s. llalKoq. "AvÖQiöTog, s. Dliyarih AvdQovfKog o Buoih'Mjg y.ai räya legsvg.

s. XVI, für einen hQOjnövayog ^läxioßag: Vat. Pal. 420 (arr/j^Qa mit Noten).

Avögövinog o FalrjaiioTrjg.

s. XV: z. T. Matrit. N. 23 (Die 12 ersten Bücher der Ilias)'^).

'AvÖQOvixog Källiorog^)', war 1461 in Italien.

Undatiert. Paris*): Ancien fouds, z. T. 1906 (Simplikios zur Physik des Aristoteles). 1908 und 1909 (dasselbe).

Rom: Vaticana, 1314 (ol. Fulvii Orsini) ^) f. G. Valla (Ammonios). AvÖQÖvixog yiÜG'Aaqig HaC,iv.r]g BvLavTiog.

s. XV XVI: Bodl. Barocc. 107 (Katene zu den Kirchenvätern).

AvÖQ6vr/.0g Ö ^€7l€VTQ)]v6g.

1299, Juli 6), für einen lyvaxiog: Par. 448 [Reg. 2269] (Georg. Pachymeres, Paraplirase zu Dionysios Areopagites) (Omont, facs. I, 71).

1) Nicht ersichtlich, wie die Datierung 'i'"äi" dem angegebenen Jahre entspricht.

-) Nach seinem Tode, laut einer Notiz des Kiovaxavrlvoq Aaoxagiq, fort- gesetzt von Koa/uäq lepo/növa/oq T^an£t,ovvTiog.

') Vgl. Bessarions Urteil über ihn im ersten Briefe des von Spyr. Lambros veröffentlichten Aufsatzes oi ra/vy^cicpoi tov BrjoaaQiwvoq: Nl-og '^EXXrjvo- lj.vrjfxu)v 2. lieft 3, S. 334. Er war mit 'hoävvrjg 'A^yv^töitovXog im Hause des Pallas Strozzi aufgenommen. Seiue Bibliothek wurde iu Mailand an Buonac- corso und J. Fr. delhi Torre verkauft. Börner, de doct. hom. gr. S. 164. Legrand, bibliogr. hellen. I S. LIV.

*) Die folgenden 3 codd. von Legrand in der Biographie des Schreibers, a. a. 0. erwähnt. Omont, davon abweichend, ncnut^[coävvt]g'AQyv()u7iovkog und Pallas Strozzi als Schreiber.

^) Chr. Aug. Brandis, Die Aristotelischen Handschriften der Vaticana: Abb. d. Berl. Acad. 1831, S. 47 48. In meinen Scbeden abweichende An- gaben von demselben Cod., uäml. Datierung 1449, 12/3. Inhalt: Batrachomyo- machia mit Scliolien Verse d. Gregorios Opuscula von Psellos. Die

Subscrii)tio auf iol. Ih" lautet: he?.€i(u&7] tv he/ clf'v l,''' foji-i ,««j>r/w tß'

7/ßi^aJtj: Xiich einigen Versen folgt noch: AvSgövixog und ein Monocoud., das in Ko)vaTavTivovno)uT7]c aufzulöstai sein wird. M. V.

") Montfaucon ö. G7, falsch a. 1302.

l-JvJpor/;^»? NoivTt,iog "AvQinoq ?)'oiuoxÜ7rov?.og. 3J

AvÖQOrr/.og 'SoivvCiog Keoy.vQcdoq^).

1541, 24'11 und 9/12 in Venedig für ^lendoza: Escur, T I 14 (Damaskios und Porphyrios zu Ptöleniaios).

1542, 22/4 ebd. für dens.: Escur. T— II 4 (Appian).

1543, 6/2 ebd. für dens.: Escur. f/>— 1_12 (Theophyiaktos Sirao- kattes Chalkondyles Laonikos).

, 12/3 ebd. für dens.: z. T. Escur. il—l 11 fAelian, jtoi- y.ih] ioTOQia). Vgl. 'lojävvr^g IMavQOüUTr^g u. Xr/.6?Mog- ^loionnvQic. Tübiug, Mb. 272) {_Alai'J7tov ül&oi).

Undatiert. Escurial: ^F IV 16 {Ni'/.avöoov Nov/Jov rov Ksov.vouLov lacodr^uiojv IcyoL ovo Autographon) 'J. X 1 5*) (Konzilsakten gegen Pliotios). W^vdoövr/.ng 6 XaXy.ecmov/.og.

1439, 10/1 in Venedig: Ambros. 190 [C. 89 sup.] (ÄATOvctQiog Tiegl ocQiüv). 'AvÖQovr/.oc, ohne Beinamen:

'AvÖQOviy.og u?.rj^ivog diäy.oroQ o trci zCJv xoväXojv (sie). s. XV: Ambros. 619 [P 38 sup.] (Hesiod mit Scholieu). llv£,aä, r^g XavQag, uovay^ög s. ^igyioc. Ai'0-iiuog /Liovaxog.

s. XVI: Athous Kc(oa/.d?,?.ov 1635. 122 (iurvalov "lovviov). "ÄvO-r]g^) evT€?j]g iegsig Sh'og fratJ^g aoEtr^g y.cu Idivjv.

1106, 31/5 für ^avolyviog evTelrjg uovoTQonog y.al douäoxr/.og xr^g uovTjg xrg vTCcoayiag Qaorö/.ov xfjg xov BaTonaiöiov. cod. 1 der kais. russ. archaeol. Gesellsch. {oxixrjQUQiov) (Amphilochius 2, XXII und Textseite 74), "ÄvO^iuog c öia xov d-elov axi^/naxog jtisxovo^iaod^eig A^avaoiog itov. 1480, 28/7: ^lovrg xiov Blaraicov, xr^g iv GeaGa/.ovi/.ri 6") {urjvcelov ^STCxeiiioiov). 'Llvd-if-iog 6 acpir^g b Xouoy.öuovhog.

s. XIII exeunte, für einen gewissen feojQyiog: der größte Teil d. Marcian. 530 "j (Etymologicum Magnum B "'P").

^) Varianten seines Xamens: Xüixiog oder Noinxiog; er gefiel sich auch manchmal in der Umschreibung Xi/Hivd^oi;. Seine Frau nannte er Xovxta. s. Graux, Escurial 190. Seine Biographie von Moustaxydes im ersten Bande '^laxoQixwv xal (fi).o).oyiy.ü)v 'Ara/.txrcov, 1872, S. 24ff.

-) Vgl. A.Heisenbergs Besprechung des Tübinger Katalogs, Byz.Ztschr.1903, 362 und W. Schmids Nachtrag zu seinem Kataloge, Centr. f. Bibl. 2(1903)464.

3) Legrand, Bibl. Hell. II, 150.

*) Graux, Escurial 372, Aum. 1 und S. 190.

5) Zuname, nicht Vorname. Vgl. Heinr. Moritz, Die Zunamen bei den byzantinischen Historikern u. Chronisten: Landshuter Progr. 1896/97 und d. Besprechung von ^vvoötj:: Ila7iaörjfj.TjXQL0v, Visaat. Vremeu. 5, 713 735.

") Petrus Papageorgiu, Byz. Ztschr. 8 (1899) 404.

') R. Reitzenstein, Zur Gesch. d. griech. Etymologica, Leipz. 1897, S. 212.

32 "Avd-ifJioq tx 'PöJoi' 'ArT(bviog /lafii?.dg.

'jLvd-ifiog 6 ty. '^Pööov /.lovaxog.

1445, 3/2: /tiovijg tvjv Blazalcov 4^) (-vqkoÖlov).

1446, 15/1 im Athoskloster ^avga geschr.: BXcaauov 5 (nevrrj- "/.ootÖqiov).

"Äv&iuog, ohne Beinamen:

"Avd-ii-iog ^vTr^g.

s. XV: der zweite Teil des Tübing. Mb. 33 (3Iiscellanhaadschrift).

"Avd-i/nog, ohne nähere Bestimmung:

s. XIV: Par. 1233 (Euth. Zygabenos nuvorr/Ja öoyuaTi'/.t'j u. a.). lAvvaxog Xl/uvrjg, %coQiY.oyqäq)og, s. ^caf-iaTrjg. lAvTUiiiäörjg, s. ^Icoävvijg. 'AvTiyovL, s. Od". 'ÄvviviOQog, s. KÖqiXoc. "AvTLoyieiag, TcarQlaQ%rig, s. zlcoQÖd-eog. "Avtioxltrjg, s. r€QäGif.iog. AvtÖvov, LSQEvg, s. ^lecpavog. AvTiüViog o AßQafilov.

1520, 6/11: cod. Passionei, Montf. Pal. Gr. 512 •2) (Zonaras, Ini- TOf-irj ioxoQuov). 'Avccüviog 0 Ad'rjvalog.

1435, 22/11 in Siena, für Filelfo: Laur. 69, 9 tom. 11, 628 (Polybios).

1436, 1/2 ebd. für dens.: Laur. 56, 7 tom. III, 304 (Plutarch,Moralia) 3).

AvtojvioQ e^ A^i]vc~)V*).

1580: Zakynthos, KcaQcc^üj 7, Soden I, 241 [a 1602] (Apostel- geschichte). 1583, 25/1 Iv %i V7]0q) 'AvdQw: Athous "JßiJQwv 4752, 632

(iijalv')']Qiov). 1591, 11/12: Lesbos, uov7]g rov uy'iov "Icoavvov rov G€o?.6yov 38^) (Heiligenviten Patristisches u. a.). AvTtüviog o Biy.eQ6,ui]g iv zf] (DeQQaQia rcqioßvg.

1498: Vind. philos. 284*') {Movaaiov yQauuarr/.ov ro v.ad'^ '^Hooj y.cd ^leüvÖQüi). Avcü'jviog MeöioXavevg KQijg ro yivog, siiäitev Ai'Tconog sJauÜMg'').

^) Petr. Papageorgiu a. a. 0.

2) Jetzt verschollen; s. die Liste der Deperditi bei E. Piccolomini, Stud. Ital. 6, 184.

'') Vgl. auch Index Bd. III, 598. Die Benenuuug XoyoS-hrjq für den Schreiber stammt von Moutfaucou, Diarium S. 367 ff. Er selbst nennt sich nicht so in den Unterschriften.

*) Spyr. Lambros, lluovaoaöq 8 (1904) 58 bezeichnet ihn als Besitzer des Ambros. M. 71 sup.

*) llaQÜQTrjixcc zum 18. Bile. des Syllogos, K/pel, 1888, S. 157.

") Arthur Ludwich, Über die Handschriften des Epikers Musaeus: Königs- berger Progr. 189Ü.

") E. Legrand, Bibliographie Hellenique I, S. 1—2. Nolhac, Orsini S. 149. Facs. s. unter Undatiert, Paris. Er besaß den Vratisl. 34.

'AvTÜJViog dafxiXäq. 33

1479, 27/5 Kreta: Der letzte Teil d. Yat. Pil II 17 i) (Lyko- phrons Alexandra).

10/3 in Kreta: der erste Teil des Angel. 90 Stud. Ital. 4 S. 134

(Theologische Streitschriften).

1480, 4/8 in Kreta: Laur. 71,5, tom. III, 6 (Simpiikios zu Aristoteles).

1481, 11/3 in Kreta: Barber. ohne Numerierung 2) (Lykophrons Alexandra).

25/9 ebd.: Par. 2938 [Reg. 2770] Omont, Eev. d. Bibl. 2 (1892)

23 (Demostlienes Einiges von Aristoteles).

1489, 11/5 in Kreta: Escur. (/j—II— 9 (Aristoteles, Logik).

1490, 23/2 ebd.: Bologna, Univ. Bibl. 2359, Stud. Ital. 3 (1895)403 (Simpiikios zu Epiktets ly/ßiQidiov).

26/11 ebd.: Monac. 408 (Piaton).

1491, 27/8 ebd.: Par. 1960 [Reg. 2653] Omont a. a. 0. S. 28 (Simpiikios zu Epiktet)^).

Undatiert. Breslau: Stadtbibl., z, T, 22 Olichael Synkellos). Vgl. Fscjoyiog Ulovaiadr^vog und J//;jaJ;/ 'ÄTioorölrig.

Escurial: z. T,.3-III-3, inKreta geschr.( Orpheus, li^j/omir^za).

Ferrara: Bibl. Comun., z. T. 174^1, in Kreta geschr. (Etymo-

logicum Magnum).

Florenz: Laurent. Appendix, z. T. 5 [ol. c. Kedi 15]. Stud.

Ital. 1, 219 (^Nliscellancodex). Ygl. AavqivxLOg ^avqevTavög und Fecogyiog rorj'/oQÖnovXog II.

Laurentiana, für Lorenzo de' Medici, 32, 12, tom. II, 135

(Odyssee). z. T. 58, 33, tom. IT, 480 (Theodoros Gazes, Übersetzung von Ciceros Cato). Vgl, JMr/arj. 'AirooToir^g.

Riccardiana, z. T. 18, ff. 1—274 (Simpiikios zur Physik des

Aristoteles). 20 (Ergänzungen dazu).

Genf: Stadtbibl., 5 [47] (Demosthenes).

Madrid: Bibl. Nacionale, z. T. N 13, für Konstantinos Laskaris

(Tzetzes zu Lykophrons Alexandra). Vgl. 'ÄQiOTcßovÄog ^Ajtoaro'/Äör^q.

Modena: Bibl. Estense, z. T. 135, ff. 118—130 (Alexander

von Aphrodisias).

Moskau: Synodalbibl., 510 I j (Schollen zu Thuky-

dides).

^) Stevensons Katalog, S. 143. Als cod. Alexandrinus XYII verzeichnet in der Recensio manuscript. codicum qui ex imiversa bibl. Vaticana selecti iussu Pii VII Procuratoribus Gallorum iure belli traditi fuere S. 85. Im Jahre 1815 kam er mit den übrigen Codd. -wieder in die Yaticana zurück. Omont, bibl. de l'ec. d. Ch. 42 (1881) 559 und Scheer, Die Alexandra d. Lycophron: Rhein. Mus. N. F. Bd. 34 (1879) 458, zitieren ihn als Alexandrinus 17.

2) In d. Ausg. von Bachmann, Leipz. 1830, Bd. I, XXYIIfif.

^) Cod. Vratisl. 34, geschr. im Jahre 1460, enthält nur eine Besitzernotiz des Ant. Damilas. Bodl. Barocc. 90 hat eine Xotiz, daß ihm im J. 1477 ein Buch rov aylov Avyovaxivov gegeben wurde.

^) R. Reitzenstein, Zur Gesch. d. gr. Etymologika S. 75. Beiheft 33. 3

34 ''AvTcöyioQ /Ia/Lu?.äq \4vtihviog /jQayyaväq.

Undatiert. Neapel: Bibl. Nazionale, III— D— 36 (Metaphysik des Aristoteles). III E 9 (Themistios, Paraphrase zu Aristoteles lleQt il'^vJl's) ^)-

Oxford: New College, z. T. 259 (Aristides Khetor)^).

Paris: Ancien fonds, 2245 [Reg. 2711] (OQveoaocpiov

Hippiatrica)3). z.T. 2861 [Reg. 2816] (Oppian Pindars Olympia) (Omont facs. II, 3>. z. T. 2866 [Colb. 4873] (Miscellancodex).

Parma: Palatina, 9 (Scholieu u. Varianten zu dem von Miy.

'AfcoGTÖhog geschr. Ptolemaios).

Rom: Vaticana, z. T. 1396 fol. 115—144^' (Fragment des

Aristoteles). Vgl. 'ÄgiOToßovlog 'AjTOOTolidr^g und JMtyai]). "ÄTtooTÖXiog^). M. V. _ _ Vat. Palatina, z. T. 74, in Kreta (?) geschr. (Aristoteles). Vgl. Miy. 'AviooTohog. 214 für FswQyiog ^yoläqiog (Theodoret). Vgl. Dliyarß AvtooxöiAog.

Wien: Ilofbibl., Vind. philol. 50 (Die ganze Odyssee, ohne

Schollen)^).

'AvTiuviog o JiLoiiialog, oder Pinellus (?)*').

1511: z. T.'Par. 109 und 110') (Apostelgeschichte und die Episteln

Pauli). Undatiert. Paris: Ancien fonds, z. T. 1103^) (Bficherkatalog).

Rom: Vat. Reginensis 76 (Episteln Petri und Jacobi). (?) 130

(Maximos Planudes) '').

'Ävviüviog Joai&lov (.lovayög.

1 143, August: Vat. 544 1«) (Homilien 45—58 des Clirysostomos). M. V.

Avvcüviog ^Qayyaväg raya.

1492, 24/12: Laur. 86, 16 tom. III, 347 (Corpus der Chemiker).

^) Die beiden Neap., laut Unterschrift, in Kreta geschrieben.

2) Vgl. jedoch Keils Ausg. Bd. II, XVI, der in der Unterschrift nicht die Hand des Antonios Damilas annimmt.

•'') Vgl. G. Costomires, Etudes sur les ecrits inedits des auciens medecins grecs: Rev. des Et. Gr. 5 (1892) 63.

*) Vgl. Brandis, Die Aristotelischen Hds. d. Vaticana: Abh. d. Berliner Akademie 1831, S. 74.

ß) Laroche, Homerische Textkritik, Leipz. 1866, 481—82.

«) Laut einer halb verlöschten Notiz auf fol. 1 des Vat. Reg. 76.

') Omout, Memoires de laSociete de l'hist. de Paris et de l'Isle-de-France 12 (1885) 77.

^) Omont a. a. 0. S. 83.

**) Die Unterschrift in den beiden Vat. Reg. scheint nicht vom Schreiber selbst herzurühren. Laut Scriveuer, Introduction S. 228, No. 487, besaß er Bodl. Canon, gr. 33 (Evaug. Matthaei).

^") Palimpsest; er trägt auf fol. 257, am Ende, die Subscriptio: ^yQacfij f/ TiaQovaa diXzoq 7icc(jä lov najQÖq ^,«wv rov öaiojtäxov xvfjiov JnaiS-eov 6iä XEiQÖq rov naiöuq aviov\Avzioviov fiovaxov. /xtjvl avyovatw Iva. g' tjjxtQa 6 iv trei ? / y a.

'Afvatviog 'Enagxog 'Avicüviog 'ETiiax6nov).og. 35

'ÄvTiüViog o "E7[aQy/jg^), geboren 1491 in Korfu. 7 1570 oder 1571. 1506, 4/7-): Lond. Ilarl. 5736 ( Evangelien). 1509, 16/5: Vat. Pal. 126 (Konstant. -Porphyrogennetos De ad-

ministrando imperio Über Job. Tzetzes zu Ilesiod). 1537, 15/2: Par. Suppl. 1118, Omont, Addenda: Tnv. Somm. Intro-

duction, S. 384 (Index librorum Domini Antonii Eparchii. 1539, 1/3 in Venedig, mit latein. Widmung an Paul III: Vat. 1462

(Oor^vog eigTrjv'E/jMdogy.avaoToofftp', Autograplion). M.V. 1561, 17/8: z.T. Ambros. 1018 [F 105 inf.] (ein autograpber Brief

an Pius IV). 1564, 22/4 in Korfu: Das Ende des Laur. 57, 31, tom. II, 384 (In-

stitutiones 1.

2/7: Laur. 86, 11, tom. III, 333 (Asklepios zur Pbysik des

Aristoteles). 1 567, 10/10: D.Ende d.Berol. 113 rPhill. 1517] ( Verschiedene Opuscula). 1570, 12/5 in Venedig: Berol. 107 [Phill. 1511] (Asklepios zur

3Ietapbysik des Aristoteles =^- die ersten 6 Bücher).

ebd.: Vat. 1779 (Fortsetzung des Berol. 107)^j. Undatiert. Mailand: Ambrosiana, 757 [Z 131 sup.] (Autographon

seiner Briefe)*].

Paris: Ancien fonds, 983 [Reg. 2888] Omont im Index (Homilieu

desGregorios vonNazianz». 2268 [Reg. 3142] Omont a.a. 0. (Galen). 3064 [Colb. 2145] Omont, Inventaire Sommaire, Introduction: Errata, S. 398 (Katalog seiner Bücher l^).

Wien: Vind. lat. 9734 [ol. caps. KoUar XIV] Legrand, Bibl.

Heileu. I S. CCXVII (sein Bücherkatalog).

'AvTcöviog 'E7tLoy.67CovXog 7iQWT0xpä}.Tr^g Kvdvniag o Kgr^g oder u '^Pr^d-uaraiog'^). Facs. s. unter a. 1569.

1) Legrand, Bibl. bellen. I S. CCX. Sein Wappen a. a. 0. hinter S. CCXXVII. Listen seiner Handschriften enthalten iu: Vat. b958, Par. 3064, Par. Suppl. 1118, Vind. lat. 9734 (ol. caps. KoUar XIV). s .Schweighäuser in seiner Ausg. (1789ff.) prae- fatio S. 37 - Vgl. R. Förster, Rhein. Mus. X. F. 37, 491—495 und Xeue Jahrb. für Philologie l'il (1880) Omont, Bibl. de l'ec. des Chartes 53 (1892) 95 110, mit der Liste der Pariser Hds., die ihm gehörten. Graux, Escurial 413—417; Tgl. 113 No. 4. L. Dorez, Mel. d'arch. et d'hist. 13, S. 281-364. W. Weinberger, Die Gr. Hss. d. Ant. Eparchos: Festschrift Theodor Gomperz gewidmet, 1902, S. 303 ff. Gardthausen, Samml. u. Cataloge S. 90.

'-) Omonts Zweifel an der Datierung und Änderung in 15[6]0 ist durch den Eintrag des Vat. Pal. ^yCo '-Irr. o "Enaoyog nalg üv y.axä ,onfi^' tvng kYQaxia xb ävuif^tv f}iß?.iov hinfällig

^) Brandts, Die Aristoteleshandschr. d. Vaticana: Abb. d. Berliner Acad. Bd. 37 (1831), Anhang S. 80. Vgl. Rieh. Förster, Rh. Mus. 1832, S. 491. In der Subscriptio der Vermerk: äyovzog oiv Öfw tßdofjn]y.oaTÖv twarov trog.

*) Ambros. 655 enthält außer einer Übersetzung des Antonios Eparchos della lettera del re di Rossia, mandata all' imperatore, noch einen autographen Brief des Schreibers an Fulvio Orsini.

=) Außerdem, nach Omont, notes dans une quarantaine de manuscrits, offerts ä Franqois I.

«) J. Lanii, D.eliciae Eruditorum, Florenz 1736, Bd. II. 292.

36 'Avtojviog ^EnioxönovXoq.

1565, 16/4: Bodl. Barocc. 36 (Georg. Echolarios, Apologie des Florentiner Konzils).

1568, April in San Giorgio Maggiore zu Venedig: z. T. Bodl. Laud. 52 (Miscellancodex).

21/5 In Venedig: Berol. 332 [qu. 29] (Syuodalakten).

1569, Mai in Venedig: Par. 1746 [Reg. 3057] (Schollen zu Dio- nysios von Halicarnass) (Omont, facs. 11, 4).

, Mai, ebd.: Par. 2300 [Reg. 3112] Omont, Rev.d.Bibl. 2 (1892)

196 (Der Mönch Meletios). , Mai, ebd.: Par. 2869 [Reg. 3136] Omont a.a.O. (Hexaemeron).

25/6 ebd.: Viud. suppl. bist. 83^) (Kommentar zu Dionysios

von Halicarnass). Undatiert. Berlin: 26 [Phill. 1430] 2) (Gregorios von Na- zianz). 28 (II) [Phill. 1432] (Zonaras). 74 [Phill. 1478] (Georgios Gemistos). 117 [Phill. 1521] (Georg. Pachyraeres). 124 [Phill. 1528] (Mediciner). 127 [Phül. 1531] (dasselbe). 132 [Phill. 1536, II] (dasselbe).

144 [Phill. 1548, I] (Heron von Alexaudreia). 147 [Phill. 1551] (Astronomisches). 153 [Phül. 1557] (Neme- sius De natura hominis). 162 [Phill. 1566] (Galen). 163 [Phill. 1567] (dasselbe). 172 [Phill. 1576] (Bücher über Physiognomik). 205 [Phill. 1608] (Eustathios Ma- krembolites). 217 [Phill. 1620] (Theodoretos, Kirchen- geschichte).' — 231 [Phül. 1634] (Chronologische Schriften).

233 [Phiü. 1636] (Epitome des Zonaras).

London: Harleian Coli., 5604 2) (Geoponica). 5664 (Miscellancodex), z. T. 5726 (Cassianus Bassus, Geo- ponica). — (?) 5728 (Libanios zu Demosthenes). z. T. 5730 (Man. Moschopulos sQtüTi^inaTa). 5744 (Aesopische Fabeln). 6301 (MisceUancodex).

Additions, (?) 10060 (Der Sophist Aphthonios). 15276

(Heron von Alexandreia).

Paris: Ancien fonds, 1414 [Reg. 3126] (Nikeph. Blemmydes).

2104 [Reg. 3122] (dasselbe). 2606 [Colb. 6466] (Maximos Planudes, Grammatik)^) 2724 [Colb. 2945] (Tzetzes zu Lykophrons Alexandra). z. T. 2972 [Reg. 3272] (Rhetorik und Metrik).

Udine: Bibl. Archiepisc, 12 'AloiCUo JEX(piv(i) sfcioxÖTKi)

tt^g ayitüTC(Tr]g i^cLOXOTtf^g^) (Hymnen und Troparia mit musik. Noten).

^) Lambecius-Kollar, Suppl. S. 553.

-) L. Cohns Annahme bei den Berolinenscs beruht nur auf der Schrift- ähnlichkeit mit d. datierten Berol. 332; s. oben.

=*) Omont, Bibl. de l'öc. des Chartes 45 (1884) 314 ff., ebenso für die nächstfolgenden Codices alle ohne Inhaltsangabe, die aus den Londoner Katalogen entnommen ist.

^) So Omont im Inventaire Sommaire; im Index: luv. Som., lutroduction gibt er /ierpoe lif(>yixioq als Schreiber an.

<>) A. Cosattini, Stud. Ital. 5 (1897) 399.

AvTÖjviog Koloavvä. 37

'ÄVTivviog Ka/.oovvä KQt]g largog oder iargog (fvai/.ög.^) Facsimile s. unter a. 1575.

1562, 11/1: z. T. Madrid, Archivo Hist. Nac. 163, 5 (Gregorios von Nyssa— Johannes von Damaskus u.a.). YgVAvdofag ^aguagiog.

18,2: ^Madrid, Archivo Hist. Xac. 164, 13 ( Anastasios vom Sinaij.

12/11: z. T. Madrid, Archivo Hist. Nac. 164, 8 {rgriyogiov

Ncoorjg ?.öyog y.axr^/r^Tr/.ög).''-) Vgl. IMiycnj. DJa/.go- y.e(fc(/.irr^g.

1563, 1/4 für den iegsig 2Laßc'.vTr^g: Matrit, X. 124 (Eustathios von Antiochien zum Hexaemeron).

24/6 in Trient, für den Bischof von Segovia, ^lartin de Aj-ala:

Madrid, Archivo Hist. Xac. 164, 7 (Theodoret zu den Psalmen).

18^9 in Trient für dens.: Madrid, Arch. Hist. Xac. 164, 2 (Kon-

zilsakten).

9/12 in Trient für dens.: Madrid, Arch. Hist. Nac. 164, 5 (dasselbe).

1566, für denselben: Madrid, Arch. Hist. Xac. 164, 6 (Theodoret).

1567, 2/11 in Toledo^): Monac. 150 (Autograph seines Prooemiums zu Chalkondyles).

1574, 10/6^) in Toledo, für den Kanonikus Garcia de Loyasa^): Matrit. 0. 8 iKatene der Kirchenväter).

19/6 in Toledo, für dens: Matrit. 0. 39^) (Katene zu den

großen Propheten).

1575, 1/11, für dens.: Matrit. O. 56 (Kyrillos zum Alten Testa- ment) (Graux et Martin, Facs. des mss. gr. d'Espagne pl. 61).

1577, 27/12: Matrit. O. 48 "i (Theologica).

1579: Matrit. 0. 99 s) iINIartyrium d. hlg. Katharina).

1580: Escur. X IV I^) Cfov?uavov eig rov ßuai'/.ea^W.iov).

1583, 22^11 für Antonio de Covarrubias: Escur. X— IV— 23io)

(Auszüge aus der Bibliothek des Photios). 1587, 6/7 in Toledo, für Garcia de Loyasa: Escur. Pi I 1 und

R— I— 2 (Der 2. Teil der Bibliothek des Photios). 1597*1") 9/12: Escur. R— III— 25 (Briefe des Libaniosj.

1) Gehilfe des Darmarius; s. Graux, Escurial, 50, 342-4.3. Ch. Hopf, Chroniques Greco-Romaines, Berlin 1873, S. 243.

2) Ifl der Unterschr. vosußpiov arag iß" aTe?.sidj9-r]. Graux im Escurial gibt dieses arag als Charakteristikum des Kalosynas an, wie schon unter AvöQsag AuQfxÜQioq bemerkt ist. s S. 18 Anm. 3.

^j Graux, Escurial S. 344 gegen Hardt, der den Cod. dem Darmarios zuschreibt. Eine Einsicht in den Cod. bestätigte. Graux' Annahme. M. V. *) Graux a. a. 0. S. 67 gegen Miller a. 1584. ^) Später Erzbischof von Toledo. ß) Graux a. a. 0. S. 50. ') Graux a. a. 0. S. 50-51, Anm. 2. *) Graux a. a. 0: S. 70. ^) Miller, im Index.

10) Graux a. a. 0. S.XXX.

11) Jahr ,aif,qX und tf iv6. stimmen nicht. Miller nimmt eine Verschrei- bung für q an und schlägt ,a<fn'^ = 1535 vor, mit dem d. Indictio stimmen würde; aber die Verschreibung q für rr ist nicht denkbar.

38 'AvxöjVLOq KaXoovvä ^AvKJjvioq vlbq 'Po[ß]ße^rov.

Undatiert. Escurial: R III 8 (Katene zu den kleinen Pro- pheten). — R— III— 191) (Liturgisches). R— III— 22 (NeilosDiassorinos negl UO-iov). R III 23 (Euchologion, mit lateiu. Übersetzung d. Schreibers). X IV— 23 und 24 (Auszüge aus Photios).

Madrid: Bibl. Nacional, vO. SO^j (Theophylaktos). 0. 81

(Eustathios von Antiochienj. 0. 82 (Ilermeias). 0. 90 (Kyrill von Alexandreial. 0. 94 (dasselbe). 0. 95 (Mediciner). 0. 97 (Isokrates). 0. 98 (Theolog, Ex- cerpte).

Arch. Hist. Nac, z. T. 163, 8 für Martin de Ayala

(Barlaam und Joasaph). Xg].'AvÖQeaq JaQ/.iäQiog. 164, 1 für dens. (Konzilsakten).

Palastbibliothek, z. T. 4 (Theologica). Vgl. 'Avögiag

JaQf.ic(Qiog. 30 (Konzilsakten). 31 33 (Katene zu Jesaias). 38 (Prokopios, Kriege gegen die Goten). 46 (Kommentar zur Apokalypse). ^Avxüviog viog ^iaaxaQi] fx FaXaTog.

s. XVI: Athous ^cavoovr/.rira 995. 130 (Psalter). Avtcöviog 0 3Ialü-/,i]g %ü.ya v.m fiovcr/zig.

s. XIII, nicht s. XI— XII Soden. I. 151^): Amorgos: Xguao- ßuotioarjg, 1 (Die 4 Evangelien).

London: Burdett Coutts, III, 1. Soden a. a. 0. 223 [a 186]

(Apostolos) *j.

Venedig: griech. Kirche San Giorgio, ^., s. Gregory, Textkritik

I, 41, No. 279, geschr. für K/pel und den Patriarchen (d. hlg. Pelagia d. Evang. Johauuisj. 'Ävvioviog jitovcr/og tov f^ieyahnv aoyiovxog tov Dlavögo/nr^voc.

1383, März: Neap. II. B. 28 (Theophanes Kerameus, Homilien). 'AvTwving 6 DlaQ-AOviCu.

s. XV, für Ermolao Barbaro: Neap. III— D 35 (Aristoteles, Meta- physik). Avra'n'iog to €Tci'/.?^rjV viog NeocfVTOv zr^g TovQ'/.iag.

1547, 9/4 Iv tJ] i-iovjj toü rairaQ^ov lM(%ai]}. dg y^cogiov Ltyo- fifvov ^Ja/.aTaiiia: Hieros. 281, t. I (Collectanea). 'ÄvTi'jviog öiuy.ovog u novXixh]g.

1457, 19/1: Athous 'ißr^giov 4775. 655 (Homilien). 'Avrwviog eizelrjg nanäg viog aQyj€Qewg'Po\jii]߀(JTOv 6 utio ytugiov Me/.ETiivivov. 1448, 19/2: Ambros. 194 [C 97 sup.] (AgioroTtloi-g y.aTijyoQiai)

^) Graux a. a. 0. S. 503, mit Fragezeichen.

^) Für diesen und die folgenden Matritenses, s. Graux, a. a. 0. S. 70, Anm. 1.

■'') Mit der Ersclieinuug des Katalogs der Amlirosiaua ist die Zeit des Schreibers festgestellt. Im Jahre 1287 wurde auf seine Bestellung Ambros. 357 von IlaClog fiova^ui gesclir. ; s. d. Er war in diesem Jalire aQyieni- axonoq lisQQOiaq.

*) II. A. Scrivener, Adversaria Critica Sacra, Cambridge 1893, S. LXXIII liest den Sclireibernauien I\la?.evxt]q [fitilsixrjg {''!]].

liyrojviog ^Püxfio \4vTÖjyiog ohne Beinamen. 39

'AvToh'tog 'Fo/.xo aöüjfog o.no T7g yj'tQog roiv Kagßovvc'jv.

1580, 13/3 iv T(J> jitovaoTroif') roi v.yiov 'Ardgiarov y.ai Xara- 'Aetag: Tat. 2258 (Verschiedene Liturgien i. ]M. V.

1581, Dezember: z.T. Yat. Ott. 384 (Kommentare zum Koran u.a.). Undatiert. Grottaferrata: Cryin. J.aAb^)(i.irivalov'Iüvovaolov).

AvTUJVtog ^£vi/Mg Kinoiog.

s. XVI: Paris, Arsenal 8408 = Omont No. 30 ^j (Katene zu den kleinen Propheten). 'AvTOJving ^r/.avog. Cla7Tav6g[f])

s. XVI: Ambros. 33 [A 107 sup.] (Hermogenes 7Cfoi otaduöjv 7c€Qi evoiosvjv). Aviiäviog () ^iy.€/Ac.

s. XIII: Palermo, Bibl. Com. 7^) (Hesiod u. a.). 'AvTtoviog 6 V. Taf.iovvtavf'/oa oder utvo Dovviov DIavQov.

s. XV: Laurent. Conv.Soppr. 308 (Man. Chrysoloras - Libanios u.a.). Yat. Reg. 92 ( Dichterfragmeute i^j. Avitöving XuQiTCJV.

s. XV: London, Lambeth Palace library 528 (Zusätze und Titel zu einer Evangelienhandschrift vom Jahre 1160 (?)^). AvTiövLog 6VT€/.t]g y.al Taireivlg legelg Ti]g aylag XQiOTivr]g.

1371 *9/12 6j: Vat. 1973 (hoovQ'/ia, uY.oloii/iai xiräg). AvrtüViog ohne Beinamen: AvTOJVtng f.iovuyhg 7cuvriov Xoyuxog.

s. X: Ambros. 423 [H 13 sup.] (4 Evangelien Epistel des Eusebios). Avttoviog uovayog.

s. X: Zusatz zu Sinait. 8 (7Tooq)r]TO?.ö'/iov). Avrtoviog /.lovayog.

1057, Januar: Par. 637 [Reg. 1927] (Chrysostoraos, Ilomilien) (Omont, facs. I, 25). AvTiüViog uovayog y.al '^tvog'),

ca. 1079: Zusatz zu Coisl. 205 (Neues Testament), AvTiüviog f.iovayöc.

s. XI: Par. 1062^ (Asketische Schriften i. Par. 1457 [Colb. 250] ( Heiligenviten ).

^) Nach Ptocchi, auf fol. 141 die Todesnotiz des Schreibers vom Jahre 1555; offenbar verschrieben.

*) Vgl. Omout, Melanges Graux S. ."06. Über die cryptogr. Unterschrift, s. Gardthausen, Griech. Palaeogr. 2^7.

3) Stud. Ital. 6 (1898) 463.

"M Zweifelhaft, ob Schreiber oder Besitzer.

6) The New Palaegr. Soc. London 1903, <Heft I, PI. 5>.

*) iv tTEi I" tu nv Ivö. i,i /biTjvl 6ey.8nßoi(o d- i)'ueQn außunp. M. V. Batiffol, Rossano, 91 u. 164 davon abweichend, Datierung 1373, 'wegen der Übereinstimmimg mit der Indictio.

^) Xach der Subcriptin, byi Montfaucon, Bibl. Coisl. nicht ganz sicher, ob er sich am Abschreiben beteilii^t hat.

40 \AvTä)VLoq ohne Beinamen und nähere Bestimmung.

Utrecht, Univ. Bibl. 41 [6] ^) (Chrysostomos zum Evang. Matthaei)'^). 'AvtutvLog f.iovay/jg.

s. XII: Athons BaroTtaiöiov 761 [27] Soden I, 107 [8 252] (Neues Testament).

'AvTiovLOQ (.lovayög.

s. Xn kv %]] €7twvvf.i(;) X'avQcc Tov TtaxQog TjiiKTjv ^äßßa: Hieros. 612, t. II, 615 3) (Evangelien und Apostelgeschichte). 'AvTiovtog evrelijg TTQeoßvreQog '/.al f.iovay6g.

s. XII: Arabros. 43 [H 13 sup.] Scrivener, Introduction 215 No. 343 (Evangelien)*).

'Äi'Koviog Th](.uov TtQeoßvTEQog.

1473, 12/1: Perugia Bibl. Com. 25 [I, 106]^) (Aristophanes, Plutos, Wolken, Frösche). 'Avrtäviog ramivog xal ctfiaQXCohog f.iovayiog:

1519, 24/3: Chalke, E?M]vefi7roQrArj 2yo?jj [ol. (.lovrjg ÜQodQÖ- liiov ^co'Con:6lsa>g] 57^) {TtaQaxlrjrr/.}]). AvTMviog hgevg Tccya y.al Ttrev/narixcg.

1550, 29/5: Athous IßrjQCüv 4751. 631 (Psalter). AvTOJViog f^iovaxög.

1577 eotoO-ev rov ayiov rcKpov rrjg Xqigtov tov Qeov ?}- (.Kov avaataasiog: Hieros. 53. tora. II, 98 {XEiTOVQyiai Xqvoooto^iov, BaoiXeiov y.al riov TTQorjyiaouh'iov). AvTMviog legoiiiovaxog.

1582, 24/3 tv T/j XavQa tov ayiov ^äßßa: Hieros. 133 und 134 tom. I. {7tavriyvQiy.6v Patristik). AvxlÖvioc, ohne nähere Bestimmung: s. XII: Sinait. 758 (TTfVTrjxoorägiov). s. XIV: z. T. Hieros. 177, tom. I (Homilien des Gregorios von

Nazianz). 1409, 1/2: Athous navrs'Asrjinovog, 5523. 17 (Liturgien). 1414*: Alexandrinus 924') (Synaxarion). 1464: Mutin. 176 ^j (Katene zu den Psalmen).

1) Omont, Centr. f. Bibl. 4 (1887) 206. P. A. Tiele, Catal. codd. manu scriptorum bibl. uuiv. Illieuo-Trajectiuae 1887.

^) Die 3 codd. unter eine Eubrik gestellt wegen derselben Benennung des Schreibers und derselben Datierung, ohne Garantie d. Zusammengehörigkeit.

•■•) Vgl. Scholz, Bibl. krit. Reise 146.

*) Der Name des Schreibers kommt im neuen Kataloge der Ambrosiana nicht vor.

5) Allen, Centr. f. Bibl. 2, (1885) 405 ff.

*•) Papad. Kerameus 'H iy vrjoUp ^(üZonö?.ecoq ßaaiXix^j /i(Ov>/ 'Iwdvvov TOV nQoÖQof^iov xttc 7] TvXT] TTJg ßiß).io&TjX7]q avTr,q: Vizant. Vremenik. 7 (1900) 673.

') V. flardthausen, Spicilegium Alexandrinum , als Anhang zum Catal. codd. gr. Siiiaiticorum, (Hford 1886.

«) V. Ptintoni, Stud. Ital. 4 (1896) 495.

""Ävichpiog ohne nähere Bestimmung ligtS-ag, 41

1487, 10/5: Mosq. S.S. 479 j J!„ j (Ecovad-iov rov Ma/.otu-

ßo?Jvov^) To %aiy 'Yof^ilvr^v 'Yot^uviav dgäua). s. XV: z. T. Laur. 31, 23, tom. 11, 93—94, für einen ^t'r/;g XaoiTcovvuog (Hesiod).

Der erste Teil des Ambros. 346 [F 77 sup.] (Theologica).

Sinait. 752 (Triodion).

1542, 15/12: Sinait. 136 (Psalter). HvTOJViog, s. nixQOi', zweiter Vorname des Nr/.ö'/.aoq Tlivüla

und (Doay/.iG'/.og Kaßoxiog. lävTwviov XqvoLvov, viög, s. 'Lioi]'L ^Äoveoog, s. Xoiovocf'ögog. jLne/MOTOv, s. Xr/.r^cpboog. ^ATr'/.oardvrjg, s. ^wcfoöviog. 'Atco/.X6v(.ov, tön', T7^g evoglag, s. Jlavovt]?.. 'Ä7t0Gi6?.r]g, s. Fenwyiog. 31r/ar\l.

'ArtOGto/Jdr]g, s. 'ÄQiavößov/.og (= "Agalviog 3Iove,ußceoiag). ^Äjtoot6?aov, Tiüv cr/LOJV, TtQEoßvTSQog, s. Qeödcooog. Agarrigög, s. FewQyiog.

Aoyv s. 31avovr^l.

'Agycoodövra, s, Kiovaravilvog.

\i^QyvQbnovXog uLiagnoKog y.ai rcmstvbg xäya v.at \soevg.

1567, 12/2: z. T. Sinait. 976 {Eh/olöyLov).

Undatiert, London: z. T. Burn. 54-) (MisceUancodex). AgyrgoTiovlog, s. BaöiXeiog. /lov'/.ag. 'luxivvr^g. KcjvoravTivog. 'u-igyvQog, s. jLvdgeag. 'loiävvr^g. 3Iiyaf^?.. Agyvgojvr^rrjg, s. Nr/.6?Mog.

Agi^ag IlaTgevg^) ca. 865 939 (?), Erzbischof von Caesarea, schrieb Schollen und Randnotizen zu folgenden Codices:

Laur. 60, 3 (Aristides ßhetor) (Vitelli e Paoli, Coli. Fiorent. IV 40). Vgl. ^lojävvirg y.a'/Mygärpog, a. 895.

Lond. Harl. 5694, Piabe a a. 0. (^Lukian-Scholien 1

mit facs.) <Pal. Soc. II, 27). l v i o ' 4

Par.451, Maass a.a.O. (Klemens von Alexandreia) f ^S*' Baavr^g ). (Omont, Fcsm. I, 2) J

^) Der Beiname des EvarüS^iog führte wahrscheinlich zu der sonderbaren Verunstaltung Macrisphendne, zuerst wohl von Matthaei, Notitia codd. graec. bibl. Mosquensium, Moskau 177ö aufgenommen. Vogel, Serapeum 1844, ver- wandelte ihn dann zum Beinamen eines Schreibers.

2) Omont, Bibl. de l'ecole des Chartes 45 fl884) 335.

^) Maass, Melanges Graux 749 ff. H. Rabe, Die Lukianstudien des Arethas: Xachr. d. Göttinger Gesellsch. d. Wiss. phil. bist. Kl. 1903, 643-663. A. Harnack, Die Überlieferung der christl. Apologeten des II. Jahrh. Leipzig 1882, S. 36 46. Von der Goltz in Gebbard und Harnacks Texten u. Untersuchungen 17 N. F. 2. (1889) Heft 4, S. 6— 7. Einzelheiten aus seinem Leben in der Vita Euthymii ed. C. de Boor 1888. Zusammenfassende Notizen bei Pauly-Wissowa. Centr. f. Bibl. 24 (1907) S. 23.

*) Nach Maaß a. a. 0. 756 rühren Harl. 5694 u. Par. 451 von dems. Schreiber

42 ''AQed-ag ÄQiaxößovloq ''A7tooro?.i6>}g.

I 394 \

Mosq.S.S. 231 ^^ ^.^.^^tt n-rl (Sammlung polemischer Schriften). \t. IL XXXII in-tol./ '- ° ^ /

Ygl. ^rvliavoQ öiuv.nvng, a. 932. Bodl. d'Orville XI infr. 220, Maass, a. a. 0. (Ein Epigramm auf

Euklid, und Scholien). Vgl. ^Tecpuvog Klr^Qr/.ög. a. 888. Bodl. Th. Roe 16 ^j (Katene -zu den Episteln Pauli). Par. 1410'-) (Glossen und Eandbemerkungen zu Pausanias)*). Ygl.

Mr/at]?. ^ovhctQÖog a. 1491. ^Ageiac Oegöivardov ving.

1427: Vind. philos. 151. Lambec.^ I, 105 (Aristoteles "Hd^ixa

Nixo/tiäxeia). 'AQio}.oyc(C, s. QeoöiüQog. 'Äoiorößovlog A/coovokiöt^g leQoötcey.ovog (1465 1535) Sohn des

3Iixarj'l 'ÄTTOOTohog. s. u. Spätere Benennung, seit ca. 15 14:

Aooiviog injQonokirr^g Dloveaßaoi'ag^). Fcs. s. Undatiert,

Paris. 1489, 31/3 in Kreta: Bruxell. 83 [181 70-73] (Apollonios

Rhodios, Argonautica). 1491, 4/12 in Kreta: Sinait. 1194-^j (dasselbe). 1496, 22/1 tv Xävöay.i ifjg Kgt]Tr]g IleTQOi (I)XoQtvTivo) ti[>

liiovayjj): z. T. Riccard. 77 (Sophokles mit Scholien). Undatiert. Brüssel: z.T. 74 (Homerische Hymnen). 90 [3529]

(Mich. Apostolius, Sprichwörtersaramlung) z.T.95 (Herodian).

Vgl. Jliyai]}. 'ArcooiöAiog.

Escurial: X IV 20 {oriyoi rov aocpiozaTov Oi}Jj).

Florenz: Zusatz zu Laur. 6, 2, tom. T, 89, für Klemens VII

(ein griech. Carmen). Vgl. Feiögyiog Dlcr/.QÖg (?)Laur. 4, 26 (Sein philologisches Lexikon).

her; s. Facsimilüs of the Palaeograpbical Society, secoud series vol. I S. 1 der Pracfatio und Otto Stählin, Clemens Alexaucirinus Bd. I, Protepticus imd Paedagogus, im Auftr. der Kirchenväterkomm. d. kgl. preuß. Akad. d. "Wiss. Leipz. 1905 S. XXIII. ^

^) Ein Scbolion von l4Qe^a Siaxörov.

^) Fr. Spiro, Ein Leser des Paiisanias: Festschrift, Johannes Vahlen zum 70. Geburtstage, Berlin 1900, S. 131 ff.; s. dagegen Spyr. Lambros, Aco? ''E7.kri- vofjivi'ifxüjv 2 (1905) 31.

•^) Die andern in K/pel oder Patras angefertigten Arethas-codd sind: liodl. Clark 39 (Platou). Marc. 447 (Athenaeus). Vat. Lrb. 35 (Aristoteles, Organon). Vgl. /'("/yöp'os i:Tco(Siäxovoq s. IX. Vat. Urb. 124, von Maass an- gezweifelt. — Athous Laura B 64, V. d Goltz a. a. 0.

^) Legrand Bibl. Hell. I, CLXV nimmt Stellung gegen diejenigen, die Aristobulus Apostolius nicht mit Arsenius von Mouembasia identifizieren. Der

Zuname meistens im Kompendium unoaxd; außer 'AnoaToXühjg begegnet man auch den Auflösungen: \4n6aTo?.oc, 'A7ioaz6X7]c; öfters mit dem Zusätze: ro yävoq livtävtioq. Seine Bibliothek, zu der beispielsweise auch Bern. 48b und Angel. 27 gehörten, ging nach seinem Tode au seinen Keffen I^e(ö(jyinq Küßtjq 6 KoQLv'hoc. ül>ei-. s. Legrand a a. 0. S. CLXV VI, Anm. 6. u. S. LVIII. Bibliotli "d. l'ecole des chartes 47. (1&8G) S. 290.

^) 8. darüber auch Tischendorff, Wiener Jahrbücher für Literatur 1845, Anzeigeblatt S. 31.

'A^iarößov).oq \\-xo(jTo).i6riq. 43

Undatiert. Heidelberg, s. unter Vat. Palatina.

K/pel. jetzt Jerusalem: cod. d. Heiligen Grabes 152^) (Tnjurien-

brief an den l'atriarchen l'achomibs wegen Nichtbestätigung seiner Wahl für den Bischofsitz von IMonembasia).

London: Additions, 5108 -).

Arundel collection, oSO'^) (Aristophanes).

Madrid: Bibl. Nacional, z. T. N. 13, in Kreta geschr. (Lyko-

phrons Alexandra). Vgl.. 'Avxo')viog 3Jeöio/.ca'6vc. - Mailand: Ambrosiana, z. T. 160, nach Scheers Dafürhalten, Eh. Mus. N. F. 34 (1879) S. 457 (Lykophrons iVlexandra mit Scholien von Tzetzes).

Oxford: Bodleiana, Barocc. 76*) (Theologica).

New College, 143, der erste Teil^) (Philoni. Vgl. Bagd^oÄo-

f.iaXog Koanaolvog.

Paris: Ancien fonds, 703 [Reg. 2330] Omont im Index

(Chrysostomcs zu d. Evangelien). 809 [Reg. 1960] iHo- milien d. Ciirysostomos). 1148 [Reg. 3537, 2] Omont im Index (Theolog. Fragmente). 1405 [Reg. 2058] Omont a. a. 0. CAgathemeros). 1406 [Reg. 2059] a.a.O. (Fort- setzung von Par. 1405). 1837 [Reg. 2094] (Proklos zu Piaton). 1872 [Reg. 2123, 3] (Paraphrase der i]d^r/.a Nr/.o- (.lüysia). 2052 [Reg. 3091] (Ammonios zu Aristoteles /.utti- ■/ooiai). z. T. 2070 [Reg. 3353] (Übersetzung von Max. Planudes des Somnium Scipionis). Vgl. 'Muvovr^h KaAoüörjg. . z. T. 2151 [Reg. 2145] (Miscellancodex). z. T. 2303 [Reg.3177, 2] Omont imlndex(Mediciner).— 2636 [Reg.2746] Omont a. a. 0. (Lexicalisches). 2696 [Reg. 2203, 2] (Mis- cellancodex). — 2698 [Reg. 2202] (Eustathios zur Ilias). z.T. 2781 [Reg. 3304, 2] (Pindars Olympia) (Omont Fcs. IT, 5). Vgl. Jlr/. 'Auooxn/Aog. 2792 [Reg. 3331] (Schollen zu Aischylosl. 2837 [Reg. 3332] (Tzetzes zu Lykophrons Alexandra). 2862 [Reg. 3155' (Scholien zu Oppiani. 2886 [Reg. 3521] (Sophokles— Aischylos). 2887 [Reg.3519j (Euripides). 2888 [Reg. 3518] (Fortsetzung d. Eiiripides i. 3008 [Reg. 3283] (Scholien zum Panathenaikos des Aristides). 3058 [Reg. 2809] mit einem Widmungsgedicht an Leo X., (des Mich. Apostolios 'hovia) (Omont Fcs. II, 6).

Supplement, 205^) (Briefe des Michael Apostolios).

768 (Paraphrase zu Aristotelis i'-O^t/.u Xr/.oiiüyEia).

^) Legrand, Bibl. Hell. II, 346 <facs. seiner Signatiu-).

*) Verzeichnet nur im Iudex to the Additions to tbe Manuscr. 1783 bis 1835, dessen nichtsystematische Anordnung dis Auffinden erschwert. Omont, Bibl. de TEc. d. Ch. 45 (1884) 335, weist d. Cod. dem Schreiber zu.

^) Omont a. a. 0. Inhaltsangabe nach dem Londoner Kataloge.

*) BöiTier, De doct. hom. gr. S. 155—157.

6) Cohn u. P. Wendland, Philonis opera, editio maior I. XIX, Berlin, 1896.

6) Legrand, Bibl. Hell. II, 258- 2-59.

44 \AQiarößov).o<; 'Anooro).L6rj(; \AQnrj).ävoq.

Undatiert. Paris: Imprimes Reserve, Y. 503^) (Handschrift- liche Scholieu zur Anthologie) -). Vgl. Joannes Franciscus Asulanus.

Rom: Angelica, z.T. 82^) (Nikephoros Gregoras, Episteln).

Vallicelliana, (?) cod. 93 [F 40] (Lexikalisches u. Gram-

matikalisches).

Vaticana, z. T. 1311 fol. 1—29^' {Uivöägov V/.v/uniovi-

y.ai mit Schollen)*). z. T. 1396 [Fulv. Orsini 7] (Agt- GTOTfloig rjd-ivxc rixo/näxeia). Vgl. 'Avrcöviog zJaf.ii)Mg und I]Jiym)l ATtooroX^g. 1471 (Lykophrons Alexandra) ^j.

Vat. Palatina, z. T. 139 (Argonautica Hymnen).

Vgl. 'Eiiijiiavovrjl s. XVI. z. T. 149 (Onomastiken des Pollux).' Vgl. 'F4mavovril s.XVI. z.T. 272, in Kreta ge- schrieben, jetzt in Heidelberg*) (Lykophrons Alexandra). Wahrscheinlich 358 ") (Auszug aus Aetius).

Wien: Vind. bist. gr. 81 (Philon von Alexandreia) s). Viel-

leicht z.T. Vind. philos. etphilol. 253^) {hrtöd^eaig ^oq)OY.Movg dgcc/itaTog OiöiTtovg TVQavvog). Vgl. Kalaag ^fQarrjyog.

Wolfenbüttel: Guelferb. 511 (Gudianus 77) i«). iAgiiov fiovay/jg.

1033: Lond.Add.5153, Gregory, Textkritik I 402 [788] (Synaxariam).

ÄQy.adiv6g, s. ngöcpru-iog.

AoK£Qiog, s. 'lojdvvrjg, mit Zunamen QeoSwQrjTog.

'Aoxo?Jtüv, zweiter Zuname des 'Idxioßog Boßßög.

'Aoy.ojXaog, s. NEÖfpvvog.

Aof.isvia'Kog, s. Baoilsiog.

Aofisvlcüv, krciav.OTiog, s. ^avid.

Ag/iirj^MTog, s. Fodcfgidog.

1) Omoüt, luventairo Sommaire III, 343.

^) Montfaucou, Palaeograpbia Graeca 82 erwähnt noch cod. Colbert. 1219 = Reg. 3061 mit Zusatz: Videtur esse manu Arsenii Apostolii. Anicet Melot, Catalogus codd. mss. Bibl. Regiae, Paris 1739—44 nahm dann die Notiz: 'is codex eiusdem Arsenii manu anno 152G exaratus est' auf. In Omonts Inv. Sommaire mir der Vermerk: copie en 1516, ohne Schreiheraugabc.

•■') Franchi de' Cavaberi, Stud. Ital. 4 (1896) 130. Er besaß die codd. Angel. 27 und 82, sowie Bern. 48 b. ;

••) In d. Subscriptio, für die Datierung: l4Qiar. 'Anoavo IsQOÖidxoroq iv KQtjTf^l xzX; M. V.

") In d. Ausgabe von Bachmann, Leipzig 1836, I, XXVII.

") Identisch mit Bacbmauns Vitebergensis.

') Diels, Die Ilds. d. antiken Arzte, im Auftrage der akad. Kommission, Berlin, 1905.

**) Cohn u. Wendland, Editio maior IV, S. VII.

") Franz Pichlcr, Beiträge zur Überlieferung der Sopholdes-Scholien: Festschrift des deutschen akademischen Philologenvereius, Graz 1896, S. 34. Sein Urteil basiert auf Vergleich mit Omonts facs. des Par. 2781 <II, 5).

^'^) R. Förster, Libanii opera, Leipzig 1903 If. Bd. I, 62.

'ÄQfiöviog 'Ad-TjvaZog 'Agasviog ohne Beinameu. 45

'ÄQ^iöviog ^A&Tqvcäog^).

s. XV in Rom: Riccard. 81. I (Aristoteles neol uoetöjv und natur- wissenschaftliche Schriften). "ÄQvr^g, s. \lvÖQfC(g ^hoävvov.

^Qvolöog Gioi-iäg -/Mvovr/.og 'Aoor. /.eig ( = Arnold Thomas aus Hassel). 1500, 4/8 im Kloster St. Leonhard, bei Leyden: Leid. 125 [XVIII Per. 0. 18]-) ('Äya7c}]T0v öiay.cjvov ßaoi'/.r/.i] oyjör] Euripides, Hekabe u. Iphigeneia). Agaeviog 'ÄxQiöiog auaQToj?jjc.

1001, 15/11 (nicht 1041, Swainson) Rolle von Grottaf errata ^) {tov j.ie'/ä).ov Baoi/.eiov /.eirovgyla). Agaeviog aQyjd-ivr^g tov ^qovov "ElaoaCovog.

1596: Hieros. 5. tom. III (?.6iTOVQyr/.ov tlcxyyi'Liov). 'ÄQoeviog /.ir^TQono/jTrjg MoveußaoLag, s. 'AQiOT6jiov?.og'Ä7cooTO?udr]g. AQoivLog d^eovdrjg luiov.OTtog JJeQydfiov.

s. XIII: Ambros. 438 [H 58 sup.] (Asklepios von Tralles zu Nr/.o- (xäyov ccQid-ur^Tix.^ u. a.), Agoiviog enia/.OTiog ^äfiov y.al ^l/.aQiag.

1418, schrieb (?), schenkte dieHs. dL^vc^ ycoQSuiay.07tog NeQavr'Ziag^) xal oay.£/JMQiog FewQyiog: Athen. 1200 {QEO<pv?MiiTOv 2if.io/.äTTOv laTOQia). 'ÄQoiviog jLiovaxog rov7ti/J.T]v ^rtaoTgr/.og.

1137, 26/7 5): Athous Jiovvolov 3617. 83 (Heiligeuviten). 'Ägaeviog 6 ^vgog L€gof.i6vayog.

1516. Sinait. graec. arab. No. XCIV^) {elyal tov IvyviKov). Agoiviog, ohne Beinamen: 'Ägoeviog uovayjjg.

1136, 12^6 tJ i-iovjj TOV Ugoögöf^iov tj] Y.ei{.Uvr] tyyiora tr^g AsTiov: agyaiy.rj de tJ /iiovrj -A/J^oig Ilevgu' 1^ €7ri- rayr^g tov y.aSr/yoviiih'Ov Dla^ii-iov. Par. 891 [Reg. 1988] iTheodoros Studites ui/.ga y.axr^yjf^Gig) (Omont, Facs. I, 47).

1) Nefie d. Theodoros Gazes, änderte später seinen Xamen in Murad Rim. Großer Büchersammler, s. Baudiui III, 609 und Commentaria in Arist'otelem V2 S. VIII, Ausg. der Berliner Akademie. Ihm gehörten: Laur. 31, 25 Laur. 80, 9 Matrit. 54

31, 36 81, 8 Ambros. 403 (G. 61 sup.)

57, 28 81, 19 507 (M. 24 sup.).

58, 4 85, 14

*) J. Geel, Catalogus libr. mss. qui inde ab anno 1741 bibl. Lugduno- Batavae accesserunt. 1870.

3) Swainson, Greek Liturgies, London 1884, S. XXIII. •*) Frühere Hauptstadt _der Insel Kos.

^) Datierung: 'Iov).uo x~ ivö.is rji.d(>a ösvxtQa tnl ßaaü.eiag 'Icodvvov TOV IloQifVQoyFvvrizov y.dt Kofivtjvov (1118—1143) Ti'atQLaQyßZvxoq zov äyica- rÜTov AeovToq xov Sxovnij .... (1134 1143). In die beiden gemeinsamen Jahre fällt nur eine 15. Indictio ^ 1137.

6) Alexej Dmitriewski, Opisanie liturgiceskich rukopisej chraniat. v. bibliot. pravoclabno vostoka = Beschreibung der in den Bibliotheken des ortho- doxen Ostens aufbewahrten liturgischen Hds. 2 Bde. Kiew 1895 1901. Bd. II = EvxoXöyia (citiert: EY.).

46 ^ÄoabPiog oline Beinamen l4vTa?.sicuT]g.

Undatiert. Rom: Für dasselbe Kloster, Vat. 537 {XqvöoovÖhov bf.ii)Äai Jig nfj). M. V.^). 'Ägaeviog rayiEivoq y.ccl uiiaonoloq öicr/.ovog.

1258, 13/8: Sinait. 817 l'Oy.T(xr]Xog TtaQaxlrjTLX^)-) ='PeteTS- burg kais. Bibl. 451. ^ÄQohiog (.lovayhg o jiisv 6?Jyov v.ovig.

s. XI: Sinait, 175 {rEVQa£vayye?jov). ^AoaevLog oiy.tgng fioray/jg xcd äväiiog ■d-iTr]C.

s. XIII-XIV, schrieb (?) z. T. Tar. 1189 [Reg. 2033] 3) (Heiligen- viteu). Aooeviog evxelrjg (.lovaxög.

1512, 19/2 für Nr/.oörjuog /noray/jg: Athous KaQavMllov 1667. 154 (Psalter). ^AQöeviog f.invayng.

1567: Hieros. 621 tom. IT, 619 {UiiovQyiai)% ^Qoeviog leQouovayog.

s. XVI: Par. 2317 [Reg. 3215] (Astrologisches und Medicinisches). "ÄQaeviog, ohne nähere Bestimmung:

s XI XII: Yat. 1191 {OEocpvlävaov rov uQy^iEniG/.oHOv Bov?.- yaoiag IBijyijOig eig xh v.axu. 'Icuävvov eiayyü.iov). M. V. s. XII: Grottaferrata A. a. 8, Soden I 174 (Evangelien). s. XII— XIII: Grottaferrata ^. ß. 8. (Epistolarium)^). Aoxa/^wO-rjVOV, rrjg (.lovrjg, s. Nsilog, 'jiQTr]g 'Aal Ai:?Aüvr]g, ano, s. NiKolaog. Auyjjyhr^g, s. 'iwdaafp. Agyjdcjv, hgevg, s. DIciQ/.og. lAoavi]g, s. '[wappr^g. ['AoMi]-D-r]g, s. Niy.6?Mog. "AoxQov'/Mg, s. Fewgyiog, lA.ot"Agixr]g, s. 'Iiodvvrjg. 'ÄTVala öiöaoActXov, viög, s. ^ovliuüv. Axxalsiäg, jtöXsojg, s. Pcoiiavög. jixxa?^€idxr]g, s. I\IiyariL

^) Über das Schicksal des von Montfaucon, Pal. Gr. 511 erwähnten cod. Montis Cassini von A^atviog aÖQarfjg xal xQiaäd-kioq oy/ifJ.« /xovä^wi' s. XI geschr. ist nichts zu ermitteln.

2) Vgl. V. Jerustedt, Verzeichnis der datierten griech. Haudschr. der Sammlung Porphyrii, Otcet iniper. publ. bibl. 1883, 152 u. Anhang Ö. 13 Xo. 152.

=>) Catalogus codd. hagiographicorum Graec. bibl. Parisiensis, edd. Ilagio- graphi BoUandiani et H. Omout, Brüssel lS9ü, S. 86.

*) Im Kataloge a. a. 0. die Endnotiz: ).eiiov(^iyia xwv ngoijyiaausvujv //c ro zD.oq f).}.sin£i und bei Jernstedt, Anhang zum Otcet 1883, S. 8 Xo. 420 die Bestätigung, daß das Fehlende gestoldeu und mit d. Sammlung Porphyrii nach Petersburg gehommen ist.

6) Vgl. Gregory, Textkritik S. 785 ■=-- Xo. 106 Grottaferrata A. ß. 8 s. XIV (früher in der Kirche Sant' Angeli de Davar (Uepar [VJ).

\4tva?.6io'jr)jq "A/oov. 47

llrraZfi/wrjyg, iegsig ').

s. XIII: Vat. Reg. 62 (Menaeen Mai— Juui). ^Arudac, oder [A.-/.xidag, s. ^Einiavovr^l. Tltz^og. lirgauvcTr^vog, s. 'Euf.iüvovtl?.. ilroa7r/~g, s. yietov. ISlavovrJ, Jov/.ag. Alyoi'Oilvoi agyjeoevg Q€TTa?Jag.

1018: Athous 'lßr]Qwv J. J. (sie) Soden 1, 148 [s 1131] {tetqu- evcr/'/f/uov). Aiyovoxiog, oder u'iv'/ovoxog-) uoeüg.

1282, 15/7: Laurent. Couv. Soppr. 152 (Sophokles mit Scholienj^j (Vitelli e Paoli, tav. 48—9).

1307, 21/7: Ambros. 533 |M 87 sup.] (Dionysios Areopagites Auszüge aus den Homilien Basilios d. Gr.). Avöov, e/., s, 3Iavovi'i?^. AtBevriog 6 TQoywTTjg ajuad^r^g y.al £trf//;g ieQO(.iövayog.

1572, 27/6: Bodl. Barocc. 40 ( Homiüensammlung). Av^evTtog, ohne Beinamen: Av^h'Tiog nQEoßiregog.

"|1153: Sinait. 913 (evyo/j'r/tov).

\ Petersburg, kais, Bibl. 418 (Liturgie des Chrysostomos) ^J. Ai^tVTtov, Tot ayiov, r^g novr^g, s. lÄi^aväoiog. Acodi/Aog, s. Kiovoravilvog. iA(fd^6viog^).

s. XI XII: Ambros. 841 [B 25 infr.] (Hagiographica). ^AyJlX&iog UQO/itovaxog y.al y.a^rjyovf.i6vog toZ ngoögoiiov iv toj vr^oi(i> z?g ^co'Co7t6?.€cug.

1572, 23,7 'in seinem Kloster: Athous Oüod^iov 2008. 244 (l^o- /iio/.oyi.Taoiov)^). Ayj/j.eiog, s. 'Euuavovi'?.. Ayoäd, s. JuviT]}.. 'Äxgidtog, s. 'Agaiving. "Aygov, rr^g, s. 'icüdvfrjg.

') Verstümmelte Unterschrift: yiv IfQsojQ .... arrtj.rjtbrov.

-) So die Herausgeber des Katalogs der Ambrosiana. Dem Wortlaute der Subscriptio nach können die beiden Codices demselben Schreiber zu- gewiesen werden.

') Vgl. P. X. Papageorgiu, Der Codex Laurentianus des Sophokles: Supplementband XIII zu Fleckeisens Jahrbüchern, 1882, S. 406 Anm. 1.

*) ^Fragment Porphyrii; s. Otcet 1883 und Jernstedt im Anhange des- selben, S. 12.

^) Der Xame des Schreibers in Monokondylion, nach einigen oxiyoi

IXfXLXoi.

ß) Vgl. Papad. Kerameus, Vizant. Vrem. 7 (1902) 679.

48 Baävrjq BccQtx .

B.

BadvrjC, vorägiog.

914, im Auftrage 'Aged^a c(Qxie7no>i67cov Kaioagelceg Kanvra- doxiag: Par. 451 [Reg. 2271] ^j (Klemens von Alexandreia Eusebios, TtQonaQaov.evi] evayy. u. a.) (Montf. P. Gr. 274,111. OmoiitFacs.1,2. Thompson-Lambros, Palaeogr. S. 279 fig. 37). Undatiert. London: Harl., 5694, Maass a. a. 0. (Lukian)^). Vgl. Agid-ag. BaßvXag f.iova%og v.al Bevog.

s. XI: Laur. 10, 4 tom. 1. 473 ^J (Kommentar zu den Episteln Pauli). BaLOcpoQog, s. Fscogyiog. BaY.y^elog BagßadtoQiog.

1560, 7/10 in Padua*): z T. Par. 1750 [Reg. 3056] (Plutarch, Cicero, mit lat. Übersetzung d. Achilles Bocchius) (Omont, Fcsm. II 37). Vgl. Mixarfl locpiavög a. 1560. BdiiXag, s. 3Iavovt]L Bälkag, s. Fecogyiog. BaXtavTTjg aiiiaQTcoXog y.al aaad-t^g.

1492: Athous 'IßtjQcov 4767, 647 (Theophylaktus Bulgarus zu den Evangelien). BaXaäiiitov (.lovaxög.

s. XIV: beteiligte sich am Laur. 74. 10= quatern. 32 33, Ban- dini in, 97 98 (Galen Alexander von Tralles). Vgl. die andern Schreiber \miQT"Ayy£Xog (.lovaxög, s. XIV, Fußnote. Ba/LiTtayMQrjg, s. 31ixarjl. BaTtriova vlog iegliiog] AvTiov[iov] 'Piotov^).

1476, 1/5: Vat. Pal. 265 (iigolöytov). BanTLOxaoiZov, s. ^Iäy.tüßog. Baga . . . ., s. '^HganleioWrjg.

^) Nach Maass, Mclaugcs Graux 749 ff. rührt die Unterschrift nicht von Baävrjq seihst lier; Ductus uud Tiute seien verschieden von dem Texte. Vgl. 0. Stähliu, Untersuchungen üher die Öcholieu zu Clemens Alex., Nürn- berg 1897. Martin im begleitenden Texte S. 32 zu den facs. des mauuscr. d'Espague will in dem zu Madrid sich hefmdlicheu Tolet. 1 No. 12 Schriftähn- lichkeit mit dem Par. 451 gefunden haben. Vgl. pl. IV.

2) Hugo Rabe, Die Lukiaustudien des Arethas: Nachrichten d. Götting. Gesell, d. Wiss. liK)3, S. 643-650.

•■') J. W.. Bradley, A Dictionary of Miniaturists etc. London, Quaritch I887|89. Über die Namensform vgl. H. Moritz, Laudshuter Programm 1896/97, sowie die Rezension, Visant. Vremeuik 6 (1899) 107. Der Familien- name BaßvluQ kommt noch heute in Chics vor.

•') Aus der Unterschrift des MiyafjX Sotpiavöq geht nicht ganz klar hervor, ob sicli Uaxxs^oq JiaQßa6w()iog am Abschreiheu seihst beteiligte.

^) Identisch mit 'läxwßoQ lianTiara^iiCnQ, dem Öclireiher des Monac. 243 und Escur. /— III 19?, von dem Miller sagt: Le calligraphe fait au lecteur des excuses sur son orthographe, et il a raison.

BaQÜvvriq Ba^&o?.oßaIog [de Zanettis]. 49

Bagdvvrjg, s. Koouäg.

BaQßaöioQiog, s. Ba/.y^elog. Buod^o).of.iaiog.

Bagöavog, s. Niv.öhaog.

Bageh^g oder Ba'/Jgig, s. Baoi/.eiog. •Siy.o'La.og.

(?) BaQd^o?.OHalog BaQßaöcüQiog.

1555: Par. 1849 [Reg. 2604 ^J] ÜAristoteles). Baqd-oloualog ZaußigTog.-)

1504, 25/2—1505, 12/12: Leid. bibl. publ. 7 3) (Euklids Elemente).

1505, 4/11 und 25/11: z. T. Kremsmünster, PJenediktinerstift 343*) (Theodosios, o(paiQiy.d). Vgl. Johannes Baptista Asulanus.

BaQ^o?M/uatog [de Zanettis] Bgi^iavog^).

1541, 6/5 in Venedig: Berol. 236 [Phill. 1639] {Nixrjtag 'Äy.o- fiivctzog von Chonae).

1542 in alma Venetiarum urbe: Berol. 114 [Phill. 1518] (Sextus Empiricus).

1546, 6/8: Berol. 228 [Phill. 1631] (Diodoros Sikeliotes).

Undatiert. Berlin: 9 [Phill. 1413] (Katene zum Hohen Liede). z. T. 13 [Phill. 1417] (Theophylaktos zu den kleinen Propheten). z. T. 22 [Phill. 1426] (Heiligenviten u. Homüien ).' z. T. 39 [Phill. 1443] ' (Chrysostomos ). z. T. 676) [Phil], 1471] (Gregorios von Nyssa). 95 [Phill. 1499] (ovvaywyrj ymvovcov k/.yJ.rjaiaaTi/.äiv). 105 [Phill. 1509] (Paraphrase zu den aristot. Kategorienl. z. T. 109, ö'. 182—281 [Phill. 1513] (Paraphrase zu den r^d^rKu Xiy.o- /iiaxsia). 112 [Phill. 1516] (Mkephoros Blemmydes). 137 [Phill. 15411 (Eudokios zu Archimedes». 141 [Phill. 1545] (ApoUonios von Perge). z. T. 148 [Phill. 1552] (Corpus der Musiker). 150 [Phill. 1554] fPorphyrios zur Harmonik des Ptolemaios). 225 [Phill. 1628] für den Bischof Ludovigo BeccadeUi (Diodoros Sikeliotes, die 5 ersten Bücher). 227 [Phill. 1630] (Die 5 ersten Bücher des Diodoros Sikeliotes).

Mailand: Ambrosiana, 147 [B 141 sup ] (Theodoros Gaza pro Aristotele in Plethonem).

1) Mtfc. Pal. Gr. S. 96. Der Schreiber weder bei Melot noch bei Omont erwähnt; ob identisch mit Ba/c/slog Ba^ßa6w^iog'>

-) Übersetzte 1505 Euklid ins Lateinische und gab ihn in Venedig heraus.

2) Omont, Centr. f. Bibl. 4 (1887) 187.

^) E. Gollob, Wiener Sitzungsber. 146 (1903) 32.

5) Mit vollem Xamen: Camillus Bartholomaeus de Zanettis. Er stand in Venedig im Dienste Peliciers. Vielleicht identisch mit Camillus Venetus, dessen umfassende Tätigkeit als Abschreiber der neue Katalog der Ambro- siana klar gelegt hat. Über die Identität der beiden Xamen ist das Dunkel durch die Herausgeber noch nicht gehoben. Wir halten deshalb bis zur völligen Lösung dieser Frage zwei getrennte Ptubriken aufrecht. Vgl. auch Kä/xi/.?.OQ Piaperog u. Studemund et Cohn, Codd. Meermann-Phillipps, Berol. S. 119.

^} Er füllte nur eine einseitige Lücke aus. Beiheft 33. 4

50 BaQ&olofxaLog IvounaQlvoq BccQd-oXoixaloQ 6 Me).'C,ioq.

BagO^oloiiiatog KofiTtaglrog iv. %ov Hqäxov^) (Bartolomeo Comparini). 1484, 10/9 in Florenz: Vat. Ottob. 388 (Anthologie). 1493: Angelic. 27 |D. 5. 8] 2) (Palaiphatos).

13/7 -) in Padua: Par. 1773 [Reg. 3214] (Griechische Sprich-

wörter u. a.). 1494, 5/9 in Florenz: ßiccard. 3195 (nunc 3020) (Batrachomyo-

machia Homerische Hymnen). 1497 in Padua: Par. Suppl. 1045 (Mich. Psellus, Paraphrase der

Ilias) (Omont, facs. II 10). 1498, ebd.: Angelic. 54 (Rhetorische Schriften). 1533, 23/12 in Padua: z. T. Oxford, New-College 143 *J (Philo

Judaeus). Undatiert. Florenz: Laurentiana, 57, 29 tom. II 382 (Lukian).

Mailand: Ambrosiana, 131 [B 110 sup.] (Maximos Planudes,

Übersetzung der Metamorphosen). 242 [D 64 sup.] (Tho- mas Magister zu Aristophanes Plutus, Wolken, Fröschen).

Paris: Ancien fonds, z. T. 2720^) (Palaiphatos und Cornutus).

Vgl. ^xiTiiwv Ka()T€Q6i.ia%og.

Mazarine: z.T. 12 [1235] *5) (Xenophons Memorabilien). Vgl.

Mixcirjl 'ÄTtoGTÖhog.

Bagd^o'/Mi-ialog }.iovayhg y.ai do/iisariy.og yLavqag.

1377, 16/1 TM tTtiorrjjLioväQxi] XagiTiovi: Athous ^avgag 1390 [I. 178] {3Iovaixd).

Bagd-okof-ialog 6 yliiov (?) Ix xv^g xcuQag xov ay. TlQov.OTtiov xrjg Kala ßQ lag. s. XV tv T(p iiiovaoT)]Qi(i) Trjg VTtSQayiag Ö£oxÖy.ov xrjg FäXag xr^g ^rAsllag elg yor^oiv xov xiulov nargog lego/iio- vaynv . . . xov . . ly, xrjg %cÖQag xtjg '^Pcöinjg: Magliab. 60') (Liturgie des Chrysostomos).

Bagd^oloi-ialog b DUluag.

s. XV, im Auftrage des Cauonicus Seraphius Valerianus; scheint im Mailändischen geschrieben zu sein: Oxford, Bodleian,, ohne An- gabe der Nummer bei Madan**) (Griech.-lateinisches Evangelium).

^) Cianfogni, Memorie Istor. dcH'Ambrosiana r. basilica di S. Lorenzo, Firenze 1SÜ4 S. 280.

2) VitciUi, Stud. Ital. 1 249.

'■^) Zur genauen Feststellung des Abschlusses der mehrjährigen Arbeit vgl. L. Cohn, Zur Überlieferung des alphabetischen Corpus: Supplementband 26, des Philologus S. 225.

*) Cohn u. Wendland, edit. maior, Berlin 1896, Bd. I, XIX.

'') Fr. Susemihl, Geschichte der griech. Literatur zur Alexandrinerzeit, Leipzig 1892, Bd. II 573.

") Omont, Mel. Graux, 310.

'i Olivieri, Indicis codd. graecorum Magliabecchianorum Supplementum: Stud. Ital. 5, 420.

«) Soden I 207 [f 516].

BaQd-oXofxuiog x. nanä Nixo?.üov BaQ&o/.oi^iuiog o. Beinamen. 51

Baod-oXoualog^) narrug xov itanu. Nr/.oküov. " s. Xiri: Vratisl. 26 (Ilias mit Scholien).

BaoS^o'loLialog evTE?.fjg /iiovayog [6 'Fr^yivog]'^).

1132, Oktober, für ^Iwoi/p y.ad^vjoiuevog xTjg iiovr^g xov ^uj-

xr^Qog: Messau. 24 (Basilios d. Große). 1141, 28/6 Iv xfi (.lovj xov ^wrr^oog xfj h> xj^ u/.oöxr^xL ctoyi-

uccvdoevovxog xäzs ylov/.u: Bodl. ]Miscel]. 178 (Vita des

Symeon Stylites). 1151, y.e'leüaeL Ilucpvovxiov 7cooavaxovvxog tcoluvLov xov ^w-

xr^oog: Messau. 32 ^j (Gregorios von Nazianzj.

Baqdo)'Oi.ia~iog xüya -/.al legeug xov7riyJ.r]v 'Fooog*').

1426, 15/8, dl' liödov xov navoog r^ficov IMojvoicog öiuY.övov /ML oi-/iov6uov xt]g aeßaoi.iiag [xovt]g xr^g ayiag (.leycc/M- jiiaQXVQog ^i/.ax€Qivr]g Iv xfj vijao) Korjxr]: Sinait. 968 {Eöxo?.6yiov)'^) (Kondakow Pl'. 90, IV>.

BaQd^o?.o!.iaiog, ohne Beinamen:

Baod-o?.oualog uovayhg y.al Bevog.

" s. X XI: Venet. XXXI, cl. I = Xan. 24 e) (Hesychios von Jeru- salem zu den Psalmen). BaoS-ohoiudog evxeXrg anvuyög.

1102: (?jYat.2000('Heüigenviten). V. G, Vgl. Uayomiog (.lovayög.

1104, QfQ für das Kloster des hlg. Johannes Chrysostomos eyyiaxa xov 'loodccvov: z. T. Tat. 1992 [Basil. 30] (Homilien des Gregorios von Xazianz)''). M. V.

1105, 16/5: Yat. 2021 [Basif. 60J [löyog xov oyiov ^c^isojv KiavLxov)^). M. V.

^) Die nicht deutliche Suhscriptio: iyv} nana viy.o).' xov nu^' BuqQ^o- XöjXLoq ty^aipa.

-) iSTur Zusatz des Bodleianus.

») Fraccaroli, Stud. Ital. 5 (1897) 504 und Salvatore Rossi, Archivio Storico Messinese 3 (1903) 158.

*) Vielleicht Bruder oder Verwandter des Johannes Rhosos, der 1447 zu schreiben anfing.

5) Ein Fragment d. cod. in der Sammlung Porphyrii, Petersburg Kais. Bibl. 323: Otcet 1883, S. 130 und Jernstedt im Anhange S. 16.

_<^) Castellani, Catalog. codd. gr. qui in bibl. D. Marci Venetiarum .... inlati sunt. Venedig 1895, S. 127. - MingarelU, Graeci Codices mss. apud Nanianos asservati, Bologna 1784, S. 27.

') Unter der Suhscriptio, in verblaßter, späterer Schrift: Anno 1104 uiuebat S. Bartholomaeus qui forsan hunc librum scripsit. Idem dicendum de alio codice LX (= Vat. 2021) scripto etiam ab eodem Bartholomaeo cuius charactere assimilatur, versus a. 1105. Vgl. Batiffol, Rossano S. 53, 83, 150, Anm. 2. Die Hand d. Schreibers setzt an von fol. 18—273, am Ende.

*) Vgl. Batiffol, Rossano S. 15, 57. In der Unterschrift ist nach dem Namen BaQ&o/.o/ncüog infolge eines Loches im Pergamente ein Wort (wahr-

, . , f" ^ scheinlich aviu, wie im Vat. 2050) ausgefallen.

4*

52 BaQ&o?.ofiaTog ohne Beinamen BuQ).aäfjL ohne Beinamen.

1105, 8/81): Vat. 2050 [Basi]. 89] (Aa-AtiriAa rov (AEyälov Ba-

Gi'/Mov). jNI. V. Undatiert"^). Grottaferrata: A. /^. V. 22 (Epistelabschnitte

Liturgien).

Rom: Vaticana, 1526 [Crypt. 30] (Chrysostomos). M. V.

1999 [Basil. 38] (Chrysostomos zur Genesis). M.V.

Bagd^o/Mi-ialoq iiovayoQ.

1165, '/.eXevaEi xov Tcctvoaiwrärov xavrjyovfAevov f.iov7jg xrig VTtSQaylag Qeoröxov rov Milt] v.vqIov 'Avtioviov: Angelic. 50 3) (Liturgien).

BaQiyoloiicdoq f.iovayög.

1337, 14/6, IS, krcirayr-g Nr^q)iovog hQOiiiovayov xat nQüloia- fiivov ^lovrjg ylvy.ooxoi.iiov: Athous ^at-^ag 1633 [0 218] {BioL ayii'jv 'OxTioßQiov).

BüQ/Ma/ii af.iaQTioX6g o IMusXirrjg.

s. XIV, für das Kloster xov liisyälov Feiogyiov xov ano xa '/.Qvjiva xtov ßovvwv: Nan. 142, Mingarelli S. 329 {iiüqxv- Qolöyiov).

Zusatz zu cod. 148, im Besitze desselben Klosters {ßiog -Aal

noliTsia BaoiXe'iov xov viov). Catal. codd. hagiogr. Graec. bibl. D. Marci Venetiarum: Anal. Bollandiana 24 (1905) 236 als cod. Venetus cl. VII, 35 bezeichnet.

BaqXaui-i, ohne Beinamen:

Baglaa/^i tsQOjiiovaxog.

s. XI: Ambros. 810 [A 149 inf.] (Homilien Basilios d. Gr.). BaQ?Ma/ii %oyaxog [f.iov6xQ07tog\^) nui.i7tav i]/iiix€xrjX.iog.

1260, für das Kloster xov xtfiiov ^xavQOv: Vat. Reg. 63 (Menaeon des Novembers).

Baglauf-i XQioäd-liog leQOf^wvayog. elg txog ql xi^g ifitjg TtaQoioijg Ccorjg. 1385: Laurent. Conv. Soppr. 684 (Patristisches) (Vitelli e Paoli, Coli. Fiorent. tav. 6).

^) Nach der Jahreszahl noch zur weitern Datierung: hviavxüi uxs xal ö ayiüjxaroq nänaq IlaayuXioq oiyiU.iov tkevd^sQiaq enoäjos xov äyico- xüxov TtaxQuq i/fxüjv BaQO-o).oßalov sie t/)v äylav avxov /uov//v xf,q vnsQa- yiaq Q^eoxöxov rrjg xa?.ovfxsvTjq xov [P^oyoviäxov (das Wort cryptogr.), /}v avxöq ix ßäd-iicov uvtjysiQS xx?.' xuj avxiö dh iviavxw ijv iTC0OTQ(:V.'aq 6 Jiai- (iüv6iq atq KuXaßQinv (psvycav tx TiQoatbnov ^A?.eSiov xx?.. Da diese Sub- scriptio in Wortlaut u. Schrift mit der der vorhergehenden codd. übereinstimmt, so muß man den heiligen Bartholouiaeus als Schreiber fallen lassen.

2) Die nachfolgenden Codd. nach dem Dafürhalten Rocchis hier eingereiht.

») Allen, Notes: Class. Rev. 3 (1889)348. Vat. 2143 scheint eine moderne Abschrift davon zu sein. M. V.

■*) Die Subscriptio wegcu der vei'blaßten Buchstaben verstümmelt wieder- gegeben.

BaQXaäfi ohne Beinamen ßaai?.sioq KAyLOTtoUxrjq. 53

BaQ/.aajii nlyaQog ahrgog O^vrtjg.

s. XIV 'AÜavaoicj aoqxj) d-eio) d^errj: Laur, 11, 7 tora. I 502. (Theophylaktos zu den Episteln Pauli). BaQXccaix ieQOf.wvayog.

s. XIV: Laurent. Conv. Soppr. 2 (B rief Sammlung) ^). Baqväßag raneivog y.al e/M/iavog {.lovayög.

961, 3/8 für Kviiqiavog yäoojv y.al ieQOvqybg tov vaov vliov- xog KaravuUov , dem Kloster roZ- ^loifjoag u/.otoxriQiov nölsiog il/fiffa/jj'ö/wi' gewidmet: Messan. 45-j (Clirysostomos zur Genesisj. BaQvdßag avu^iog TtQeoßvreQog -/.al l/MyiOTog Ttävnov.

1039, November t/; (.lovjj tov ^lovr^gog: Vat. Ott. 457 ^) CErpocuß TOV ^üoov ßißlog) (Seroux d'Agincourt, Peint. pl. 49, 3; S. 48—49 des Textes). Baovaßag leoouövayog.

s. X XI: z. T. Laurent. Ashburnham. 99 fol. 1 19 (Theodoros Studites Gregorios von Nyssa). BccQvüßccg o £vre/Jjg iv /novayolg.

1291, i^ STttTQOTrr^g xcd i^odov UQodicoiovov Nty.odrj/nov: Vat.

734 {iTiiarohr] 'Icoävvov %ov 7]yovfi£vov rrjg Pcäd^ov

nqbg ^Icoavyrjv tov ^ivaiov OQOvg ijyovf-ievov loyog

daiij]Tix6g 'lojävvov r^yov/iiivov Iv zoj ^ivä ooei). M. V.

Bagväßag f-iova.yhg b urcb xi^g . . . .

1402: Hieros.'eSO tom. II 622 ([looloyiov). BuQÖyiiog, s. (DQccyv.iG/.og. Bc(Qaaf.i6g, s. Miyar]?..

Bc'.Qv, s. Mca&cdog rQccr/.og. niroog rQc.i/.ög. Vgl. auch Jeßäor. BaGi/My.rjg evrelr^g inovayog.

1296, 11/7, auf Bestellung rov yaO^rjyovfievov rr^g f^iovrjg tiöv dyiLJV y.ccl Ü^aLuaTovoycZv QeoöojQov tov BoovToyJov^): Par. 708 [Reg. 2334] (Chrysostomos zum Evangelium Johannis) <Omont facs. I 69). BaolXsiog b ^Äyi07to?JTr]g.

1122, 27/2, auf Bestellung reiooylov doyovrog /.al y.QiTov rr^g ayiag nö'/.eiog oa/.s).LOv t€ y.cu uayu'/.ov oy.€vo(pv?My.og T7;g dyiag Xdiotov tov ^eov r;uojv 'Avaarüaecog: Hieros. 43, tom. m {dy.olovi^iai) <m. facs. S. 98—100.)

^) Vielleicht ließe sich einer der Schreiber Namens //a()Aa«u mit dem von Voigt, Wiederbelebung d. klass. Altertums, Bd. I, S. 43 erwähnten Kalabresen identifizieren, der als Basilianermönch den weltlichen Namen Bernardo auf- gab und sich Barlaam nannte. Um 1339 war er Petrarcas griech. Lehrer.

-) Salv. Rossi, Archivio Storico Messinese 3 (1903) 165.

^) Derselbe codex verzeichnet bei Assemanus, Bibl. Orient, tom. II 596 mit den Codices qui ad domesticam Pii II bibliothecam pertinebant.

■*) Das Kloster ist in Mvargd.. Vgl. Spyr. Lambros, I-iviTiappcra ovöucaa: IS'toQ 'E/.lrjvofxitlucuv I (1904) 330 31. Die dort angegebene Datierung 1299 stimmt nicht.

54 BuoD.sioq l4QyvQÖ7tov).oq Baaü.eioq (jlov. x. Koifzi^ascoq.

Baoilsiog voragiog o ^A^oyvqönovXog.

1140 ^), 1/1: Escur. X— IV— 21 (Die 4 Evangeüen) (Graux et Martin, jNIss. d'Esp. pl. XI 41).

Baoiletog o ^ÄoitEviav.og VMlhyQCicpog.

1065, 26/12 öia ovvdQOf-ilqg yiiovvog rtQEoßvxfQOv %ov ^aoßav- dr]vov rJ.g BovQTLaivrjQ: Par. 710 [Colb. 370] (Homilien des Chrysostomos und Basüios d. Gr.) (Omont facs. I 31). Baoileing Bagtlr^g od. BaXfQig^).

1541, 31/3 in Venedig: z. T.' Par. 2714 [Reg. 2792] (Euripides

Herakles^), Orestes) (Omont facs. II 8). 1544, 5/4 in Venedig, auf Bestellung tIjtwj'/oi; KalXilQyrj: Par. 1726 [Reg. 2082] *) {Aaövr/.og b Xa'Ay.ovöv/.rig, die 10 Bücher

lOXOQltüv).

Undatiert. Paris: Anc. fonds, 2248 [Reg. 2149] (Sammlung medizinischer Schriften).

BaoiXeiog avayvcoaTijg 6 '^Ertzüttijg.

s. XI ^XII: Hieros. 83, tom. II 157 {dgiiohr/LOv).

(?) BaollsLog ZiLegirog b . . . .

s. XU: z. T. Laur. 8, 12 (Kommentar des Chrysostomos und an- derer zu den Evangelien). Vgl. 'Ia7,[ioßog] ieQovQyr](.iivog ^liüdvvov Tov XQvaäv&ov. BaöiXeiog /uova^bg rjyov^isvog ZxÜqov [ZrAagtov]^).

s. IX: z.T. jNIarc. 1 (Die Bücher des alten Testaments). Vgl. 'Oreai- f-iog v.aXhyQäcpog s. IX. BaoiXeiog vlog rcanä KanG(.oQiäy.ov.

s. XIV: Sinait. 169. Soden I 197 [e 493] [Terqaivayyelior^.

BaoiXeiog b KrjQov?MQiog.

I 79 \ 1051, November: Mosq. S.S. 68 y^^:^^ (Chrysostomos zum Evan-

gelium MatthaeiJ (Amphilochius II 11). (?) Baoi/.eioQ /^lovaxbg 7CQeoßvT£Qog y.ai rjyov{.iEvog zijg /novTjg rtjg KoijiitjOSCüg Tf-g Georö/.ov. 1046, Mai: Venet. XLVII, cl. 1. = Nan. CLXVI^) (Evangelien) (Castellani facs. S. 59).

^) E. Miller, Catalogue, Paris 1848, mit Zusatz: Getto date est incertaine.

"j Er stammte aus Korfu; 1534 Priester iu Sau Giorgio de' Greci iu Vene- dig, Buchdrucker und Verleger, s. E. Legrand, Bibl. hellen. I 273.

») Die Electra ist von anderer Hand. Omont, Rev. des Bibl. 2 (1892) 157.

*) Omont a. a. 0. 1G2.

'') Zweifelhaft, ob mitbeteiligter Schreiber, Besteller od. Autor. .Tac. Mo- relli, Bibliotheca manuscripta, Bassano 1802, S. 4. H. B. Svete, The Old Testament according to the Septuagiut, Cambridge 1894 S. XIV, mit Lesung zfiq Küqov.

") C. Castellani, Catalogus Codic. gr. qui in bibl. D. Marci Venet. inde ab a. 1740 inlati sunt, Venedig 1895: Teil I, der die Bibeliuindschriften be- handelt S. 59.

BuaD.eioq vo^iyug h'oolv&ov BaoD.siog Zxülidoq. 55

JJaaü.ei'og TtQeoßvreQog y.cd vour/.og KoqivÜ^ov.

s. XIII 1): Vind. theol. gr. 24 (ol. 26 j (£atene zu Jesaias). Baoi/.eiog TtgcoTOvorägiog 6 Jlelni-jVituTr^g viog ^Ogiötov iegtiog. 1226, 1/5 iv fteyä/.r] Kaioaoeiu: Wien, im Privatbesitze des Nicol. Tlieod, Dumba-) (rsTQaevcr/yaUov) (Facs. der Unter- schrift b. Zomarides S. 52), BaoiXeiog b Tlüoioc.

s. XY: Sinait. 915 (Menaeonj, V. G. Baoi/.eiog i€Q€vg diöäov.a'/.og '/.ai raßov'/MQiog xöjv raßovlaQuov T7g cr/iwTcarig Inioy.onr^g Ilü.(fOV u vlog rov y.arrjyrjxov ^). 1214, Vorlage zu einem Edinburger cod., auf der Universitätsbibl. *) (NsocpvTov (.lovccy/jv y.al iyy./.€iOTov zvnr/.ov zr^g Neao- ouüv ly/.XeiozQug Ilc.cfivöjv inagyiag). BaoD.eiog ieoodicr/.orog voi.nyMg b TlegdeoLu.

1368, Mai: Par. 723 [Colb. 4169] (Clirysostomos zum Evangelium Johannis) (Omont facs, I 92). Büoikeiog b 'Pr/yiv6g.

1172: Leipzig, Kathsbibl. 186 [Rep. II fol. 25] ^j iFragment eines iiaiu]vcaov) (Facs,, Byzantin. Ztschr. 15 fl906,i 238). BceaiXeiog —ugicvTag viog yr/.o?.aov isgicug zov Iy. I\Iov€ußaoiag. s. XVI Jla^iufij IMaqyovvu'j: Bodl. Barocc, 21 2 ^j ' (Proklos zu Piaton), Baaikeiog vovägiog b ^/.üXiöog.

1124') Jliyar/. hgsl zi7> zov (DiU,: Par, 1116 [Reg. 2930] (Johannes von Damaskos u. a.) (Omont facs. I 44).

^) Der Versuch, den Lambecius- III S. 104 if. zur Gewinnung einer ap- proximativen Zeitbestimmung, auf Gi'und eines Fragmentes des Osterkanons vom Jahre d. W. G744— 6749 anstellt, wird a. a. 0. Nota B in Zweifel gezogen.

-) E. Zomarides, Eine neue griech. Handschr. aus Caesarea vom J. 1226 mit armenischer Beischrift: C. Wessely, Studien zur Palaeographie und Papyruskunde II, Leipzig 1902. Eugen Zomarides, Die Dumbasche Evan- gelienhandschrift Yom Jahre 1226 mit 2 Lichtdrucktafeln, Leipzig 1904 S. 21. Zur Datierung vgl. den Zusatz: xazä xbv y.aioov t) xal txv^isvaev ö ayiöq fxov aid^evzTjg ö Ttavvri'TjXojzazoq . . . 2ov?.zdvog '^Pwuaviav 'Aqixsvluv SvQiav y.al Tcaoöjv zÖTtovq xui yjbpag Tovqxöjv yfjg zs xal S-aXäaarjg ö KaixovTiäSrjg vlog 6h rtaO-azlvTj zov Ka'i/^ojapö'i. M6).irrjvr] = Malatia in Kappadokien. Der Sultan aus dem Hause der Seldschuken von Erzerum. Über die Familie Ms^.izTjviojzrig vgl. Krumbacher, Bvz. Litt.'- S. 7S2.

») F. E. Warren, Archaeologia 47 S. 1-36: The Academy 1878, 261; 1882, 64. Wald. Xissen, Die Diataxis des Michael Attaleiates von 1077, ein Beitrag zur Geschichte des Klosterwesens im bj'zant. Reiche, Jena 1894 S. 13.

*) Xach Warren eine beglaubigte Abschrift des Originals; nach einer mündlichen Mitteilung von H. 0. Coxe im Privatbesitze. VgL Gardthausen, Griech. Pal. S. 316.

") Man könnte vermuten, daß der Xame des Schreibers von Naumann falsch gelesen wäre und die Hs. vielmehr von dem fast gleichzeitigen Barj- ^o).oßaiog '^Ptjyivog gesehrieben sei. Allein erneute Einsicht des Originals hat gezeigt, daß der Name BaaD.sioc richtig gelesen ist.

0) Legrand, Bibl. hell. II, LXXVI.

^) Über die Datierung vgl. A. Jacob, Rev. d. Bibl. 13 Nouv. ser. 27 (1889^ gegen Montfaucou, Pal. Gr., 58.

56 haoü.sioq SxrjvovQi Baai).sioq ohne Beinamen.

Baöikeiog ui.iaQvo)Xog voxccQiog 6 ^/.yjvoIql (— ?;c; [?]) ^/.r^viTov liest Omout, Bibl. d. l'ec. d. Ch. 43, 670). 1167, Februar ev tJj ayla Bsd-lee/ii Iv ttJ OEßaa(.iic< inorTj riöv ayuuv KeDdiov, im Auftrage des y.a.^/y/ot/ffj'og: Sinait. 220 (evayyeliov). 1174, März, öia Ttgoorä^ecog tov IsQOfiovdxov UavXov /.al xt/}'- TOQog xov ayiov fieyälov i-idgvvQog FelcüQyiov]: Sinait. 232 {evayyeXiov). Baaileiog XalxovövXiqg.

s. XV: Ambros. 1091 [D 120 sup.] i) (Homerlexicon Autographon). BaoD^Eiog, ohne Beinamen: Baaileiog /novaxog.

s. IX: Par. 63 (Colb. 5149] Omont, laut Errata (Syuaxarion die Kanones des Eusebios). Baolleiog -/.aXXiyQäffog (.lovaxög.

961, 30/9: cod. Passionei, Montf. Pal. Gr. pag. 511 ^j, jetzt Wien, Bibl. Rossiana 5 [VIII. 108] ^) (Chr3-sostomos zum Römer- briefe) (Bianchini, Evang. Quadrat, pl. VI, ad pag. DLIX). BaoiXeiog Tajcuvbg v.al a/tiaorcolbg i^iovccyog.

964, 24/12: Vat. 1591 [Crypt. 40] ^j {Biog xo~v ha'iov naxqog IlayxQaviov). M. V. {?)! BaoiAeiog xaueivog v.al ajuagxcoXng y.hjgr/.ög.

974, 13/5 : z. T. Laur. 9, 22 (Homilien u. Episteln d. Chrysostomos). Baolleiog xaTteivog '/.al uuaQZwlbg 7CQeoßvxEQog.

976, Dezember: Kosinitza 16 (Homilien des Chrysostomos). Baolluog Ttgeaßutegog y.al y.al'liygi'ufiog r/| xiyj'rj.

1003, 15/4: Par. 784 [Colb. 3054] (Homilien' des Chrysostomos) (Omont facs. I 11 Thompson-Lambros, Palaeogr. 284 Schlumberger, l'Epopee byz. II partie, Paris 1900 S. 209. 253).

Baaileiog dvayviöoirjg o

1021*: Athous Baxo7raidiov 513^) (Altes Testament).

1) Im Kataloge, Iudex X, S. 1284 unter Codices autographi. Der Schreiber ist laut einer Notiz im Cod. der jüngste Sohn des /Irj/xrjztJioq Xal- xovöv).r]q; iipparet [eum] eriiditum et graecae lingiiae bene peritum fuisse be- merkt der Eintragende.

2) Vgl. E. Piccolomini, Stiid. Ital. G (1898) 107 ff.

^) C. Van de Vorst, Verzeiclmis der griech. Handschriften der Biblio- theca Rossiana: Centralblatt für IJihliothekswesen 23 (190G) 492 ff. Die von Giov. Franc, de Rossi f 1855 gesammelte 13il)liotliek, früher in Rom auf dem Quirinal, befindet sicli jetzt im Wiener .TesuitenkoUegium, Lainzerstraße 136. Zu bemerken ist noch eine spätere liesitzeruotiz: // ßißloq avrr] zfiq fiovijq TOV IIqoöqö/xov ZTjq xsifxirtjq ilyyiaia tov 'Aeriov aQxaixtj 61- rfjq fxovijq xXrjOiq rihtQu.

■•) Catalogus codd. Hagiogr. graec. bibl. Vaticanae, edd. Ilagiographi Bollaudiani et Pio Franchi de' Cavalieri. Bruxelles 1899.

'•) Daniel Serruys, Souscriptions et signatures dans les manuscrits des X XIV siecles, conserves au monastere de Vatoix'di: Revue des Bibliotheques 14 (1904) No. 1 l, pag. G6 s. Von der Subscriptio ist n:ich 10 verlöscliten Buch- staben nocli zu lesen: tov xoct. OT(>aTTjyor xal y . . . .

Jiaai/.eioq ohne Beinamen u. nähere Bestimmung. 57

Baoileiog, ai>'/.tog /unray/jg.

1113: Athous Eocpiyuivov 2015, 2 (Johannes Kliraaxi.

1116, Ölcc jtQOTQonTjg xov y.aO^r^yovuei'ov ij/ii(7)v (^eoöwQov xov

Kepa'/J: Mosq. S.S. 8. {—rr^^rrT^rr—. rr (Spruchsammlung \t. II XXXL in-iol. '

aus den Büchern des alten und neuen Testaments und den

ErbauuDgsschriften d. Kirchenväter) (Amphilochius II 25

bis 26) >J.

BaaiXsiog IsQO/iiövaxog.

Zwischen 1180 1183-) di" l^oöov lO.fjiavvog hQO^ioväypv Y.al

■/.ad^r]yovuevov f.iovrig rüv ayiojv /.leyä'/.wv ßaoÜHov

KwraiavTivou y.al '^E?Jvr]g, t6 enOxynaavov Xvjqlov zov

'^Elada (sie): Petersburg, Kais. Bibl. 512 ^j (Evangelistarium).

Unter demselben Datum: einer der fünf Codd. des Neuen Testamentes

in Serrae, Privatbesitz Iv ^lioy-aKr^^).

BaaiXeiog /tiovayog y.al öiäy.ovog.

s. XII: Leyden, Öifentl. Bibl. cod. gr. 74 A, Soden I 107 [d 258]

(Neues Testament, i

Baoileiog dvayi^a')oii]g.

s. XII: Par. 1315 [Reg. 3437] (Briefsammlung Patristisches).

(?) BaoiXeLog rXi^ßwv leQoi^vrrjg.

s. Xni: Vat. ürb. 140 (Tragiker Pindar).

BaoiXuog Isgsvg y.al vof.iLy.6g.

1448 öia OL'vÖQOfiTjg xov TcavE/.'KaunQnräxov avÜ-ivvov^OQ/.ävTOv

öh Töy.to: Par. 454 [Reg, 2275]^) (Hiobkommentar vier

Homilien des Chrysostomos über Hiob).

(?) BaotAeiog leQOf.iövayog.

s. XVI: Athous 'Ißrjgcov 4266. 146 {B7tiyQai.if.iaTa alviyfiaxa).

BaaiXeiog, ohne nähere Bestimmung:

(?)s. X: Mosq. S.S. 78 [^^ ) (Chrysostomos)«}.

Yat. 1456 (Das Onomasticon des Eusebios verschiedenes Lexikalisches). M.V,

^^) In den Unterschriften der beiden codd. ist jedesmal das Regierungs- jahr A?.e^iov xov Kofxvrjvov xal EiQrjvrjq Avyovavrjq erwähnt. Im Mosq. stimmt aber das Regierungsjahr ).d' nicht mit der Jahreszahl cyy.ö = \\\Q,; es sollte heißen A?. Die Handschriften sind wohl auf denselben Schreiber zurückzu- führen.

2) Zur Zeitbestimmung: Inl fihv ßaaikscag Mavovij). Kofivtjvov acg rijV xe).evx7jv avxov (j 1180). ßaai/.evovxog 6h xov vlov avxov 'A).sgiov UoQifVQo- yevvTjXOV xal Maglug xijq d6s}.(fiiz avtov inl natpiäQyov KjnölscoQ öeo- öoaiov fxovayov (Patriarch 1178—1183). Die Kataloge gehen wörtlich die- selbe Unterschrift für diesen und den folgenden Codex.

3) Otcet 1895, S. Petersburg 1898, S. 71.

*) P. N. Papageorgiu, Byz. Zeitschr. 3 (1894) 287.

6) Omont, Rev. des Bibl. 2 (1892) 14. E. Hauler, Ein Bruchstück des Menander und des Sotades: Eranos Yindobonensis 1893, S. 334 Anm. 1.

'') Vielleicht Besitzer, nicht Schreiber.

58 BaaiXsiog ohne nähere Bestimmung Bsviönczog ohne Beinamen.

s. X: Vat. 2061 [Basil. 100] (Homilien d. Gregorios von Nazianz

mit Schollen)!), m. V. s. XII: Laur. 6, 16 {ovra^ctgiov ovixoi elg t. uy. ^Iojävvi]v

Tov ■d-eoX(',yo%).

Hieros. 104, toni, II 179 {eiayyüjov laiTovoyr/.öv).

Holkham, Bibliothek des Earl of Leicester 249 "j (Lexicon des

Kyrillos mit aamog. beginnend), s. Xm: Basel, Univ. Bibl. 16 [B. n. 14] (Theodoret zu den kleinen Propheten).

Vat. 1743^) {^AvÖQeov aQ^ieuiöviÖTcov KaiouQfics LQin]veia

slg rt]v ccTTO'Kalvipn'). Baot/Jcog, lov (.uyäXov, s. Qeodöoioc. Baoi/u/.og ccf-iaoTCjlbg ütto Tr^v Ugovoav.

1470: Sinait. 982 (XXV) *) {elyoUyiaX Buoilr/.ög, ohne Beinamen: Buoi?u/.ög UQoöiä'/fovog.

s. XV: Bodl. Barocc. 85 (Fragmente aus den Kirchenvätern). BaoiXr/.6g, s. AvÖQÖvixog. rsojgyiog. BaaTQalTqrrjg, s. FewQyiog. BaTaT^r]g hgsvg Ka}AOV7t6lBiog^).

1539, 3/9: Athous KovTlovf.iovoiov 3385. 312 {7tc(Qa'/.^T]Tiyii'j). BuTOTcaiöivöc, s. Koa/iiag. Bcaouciidiüv. /iiuvaxog, s. NeocfvTog. Beßleßog, s. 'Mixa>]L BeCeZ-et']?,, s. Bsvedixrog. Be?.l£lvog, s. Ni-/.6Xc(og.

Beiißaivrig, s. 'E^if.iavovi]h Vgl. auch 2]lnißaivi]g. (?) Beviör/.Tug Btleler'j)..

s. XVI: Edinburg, University Library (ol. David Laing) 442«) (griech. Texte mit gegenüberstehender lateinischer Übersetzung: Epiktets ly/^eiQiöiov Cebetis tabula verschiedene Excerpte). BeveöfATog ^EiiiO'/.(')7tovlog o KQrjg.

1571, 26/11: Escur, X— 11 6 (Sammlung von Schriften des Civil- und Kanonischen Rechtes). BevidfKTog, ohne Beinamen:

^) Die beiden Vaticani sind Palimpseste. Batiffol, Kossano 65 schreibt sie demselben Schreiber zu; cod. 1456 hat keine Unterschrift.

2) Schenkl, bibliotheca patrum latin. Britannica VII: Sitzungsber. der Wiener Acad. 133 (1895/90) S. 80.

^) Eine Besichtiguug des Cod. hat keine Zeitbestimmung ergeben; fol. 15 hat am untern Baude, von der Hand des Schreibers, die Subscriptio: Baai- ).fio)'/J^ufj.a).o) xal xh]fiovi ui'sg os() Cr xtj xQiaet. Wolier Scholz, Bibl. krit. Heise S. 102 und rrole.üomeua ad N. T. das Datum 1301 entuonimen bat, ist nicht zu bestimmeu. M. V.

*) A. Dmitriewski, Bd. II: EY, S. 232, Kiew 1901.

'*) Kallipolis im Taurus(V) s. llauisay, Historical (ieograpby of Asia Minor: Royal Geogr. Society Suppl. papcr, London 1890, S. 27(i, 301.

«) H. Scheukl a. a. ü. S. 9G.

Bsviöiy.Toq ohne Beinamen Br^aauQiojv d. Kardinal. 59

lievi6iy.ro< voTugtog.

1553, 7/10 für die Kirche der (-Jeoxfjy.ov tTjq orofia'Coiiiivrjg

(1 ^ \ I (Homilien des

Patriarchen Xiphilinos) (Ami»bilochius IV 17). Btveöiy.TOv, ToZ' ayiov, rrjg Bcc/J.iO'/QcarjC, s. ^Pcjuavög. Bevii(f.nv täxc. v.al leQouovayog.

1338, 20/6: Alexandr. 92y \) (Evangelieo). Monokond. u. Cryptogr. Undatiert: Alexandr. 106 (Kanones), Bsq'/Üqciq, s. 'Icjc(vvi]g.

BeQ'/r/.tog, s. "Äyy€).og. FeojQyiog. Nr/.6?.c<og. ühgog. BeQvdqöog uovaxog tov ayiov irargog r^fiiov ztoiiivi/.ov vibg Bc.o- -9^o'/.of.ic<lov Bagd^o/Jvov rf^g Ohogevriag. s. XY: Laur. 5, 21. tom. I 44 fgriech.- hebräischer Psalter). BsQvägdog OeXr/.iavog u ^üvdgog o Kgsi^iovaiog, j 1543 -j.

1518 in Venedig, unter der Regierung des Dogen Leonardo Lore-

dano: Bodl. Canon. 116 (Auszüge ans d. Evangelien Psalmen).

1522 in Venedig, für 'AußgöoioQ ^iov b Xo/.ca'iig: Par. 2198

[Reg. 2140] (Medizinische Schriften) (Omont facs. II 9). Undatiert. Paris: Im Hause des Andreas Asulanus^j: Par. 2554 [Reg. 3231] *j (Theodosii Canones et alia grammatica). Begvägdog, s. (Dgay/.io'/.og. Bsggoiag, ex, s, McaO^cüog. Beg'^', 6, s. rcüJ. Beavägyijg, s. Fecogyiog. Br^ßi/.cr/.ova, s. Ilavkog.

Bi]d^k€hi -/.cd Evqgcid-u, jur^goTtoUrr^g, s. Fgriyögiog. (?) Bi]00c'.giu)v uovcr/hg tov ayiov Jr^in]xg'iov.

s. XII: Vat. Ott. 10 (Homilien des Chrysostomos i *). Br]aaagiC'jv, der Kardinal") (f 1472, 18/11) versah, nach Morelli u.a.,. folgende codd. mit Zusätzen und Notizen: 1425: (?) Marc. 14 (Horologion Kanones oriyriga). 1445: Marc. 216 (Zanetti) (Eintrag auf fol. 1 d. Aristotelescod.),

^) Gardthausen, Spicilegium Alexandrinum S. 260, auch f. d. folg. Cod.

^) Über Johannes BeruardiisRogazola, cognomento Felicianus, s. Fr. Arisii Cremona Litterata a. 1741, t. II 164 und Tiraboschi, Storia della Letteratura Italiana a. 1772 1782 Bd. IV 192. Er war Professor der griech. und latein. Rhetorik in Pavia und entlieh seine Vorlagen gelegentlich aus der Marciana; s. Bibl. de l'ecole des Chartes 48 (1887) 661.

ä) Schwiegervater des Aldus.

*) A. Hilgard, Grammatici Graeci, Leipzig 1889/94; Pars quarta, vol. prius p. XVIIL

^) Montfaucon, Pal. Gr. 96 bringt ohne nähere Angaben eine kurze Xotiz von einem Mönche B«ssarion (in monasterio S. Antonii Venetiis a. 1534), qui scripsit Tatiani opus contra Graecos.

6) E. Legrand, Bibl. Hell. III S. 3, Paris 1903, mit seinem Bilde. Fr. Scholl. Gesch. d. griech. Litt., Berlin 1828, III 552. Hacke, De Bes- sarionis Vita et Scriptis, Harlem 1840. Henri Vast, Le cardinal Bessarion, Paris 1878. R. Rocholl, Bessarion: Studie zur Gesch. der Renaissance^

60 BriaaaQLüJv d. Kardinal B).uxL,aQ.

Undatiert. Yenedig: Marciana, 16 (der größte Teil des Meno- logion). 45 ^) (Origenes, nebst einer begeisterten Anerkennung desselben). der größte Teil von 152 (opusculum De Azy- mis). 221 (Verbesserungen zu Aristoteles)'^). 251 (Rand- bemerkungen zuEpiktets ty/EiQidiov). 304 (der größte Teil zu Euklid). 305 (Ergänzungen zuEudokius inArchimedem). 385 (der Schluß von einem Excerpte desPtolemaios)^). 406 (Zusätze zu Georg, Gemistos Plethon). 491 (Aristoteles)*). Nach Zanetti^): 526 (Excerpte aus Plutarch u. den Histo- rikern). — 527 (seine eigenen Werke, meistens über Dog- matik)«). 533 (Briefe) Börner a. a. 0. ').

Buv)]aiog, s. Nr/.6?Mog.

Bi&vpcöv, ex, s. ^[ojdvvrjg.

Biy.EQ6j.irjg, s. 'AvTwviog.

BiQyorsvg, s. FeioQ-yiog.

Bia/uc(viTi]g, s. KtovaravTlvog.

Bivti/Lidvog, s. Qcoiiug.

BlaßioTrjg, s. Uirgog.

B?MOiog i€Qou6vaxog.

s. XI, vielleicht: z. T. Tat. 770 {eiyolöyiov)^). M. Y.

B?MOtog legevg y.al (.lovayög.

s. XII: Crypt. A. 6. III (Lectionarium für die Fasten).

Blaaiog, ohne nähere Bestimmung:

(?) 1179: Messina, monast. di S. Salvatore 172^) {evxoloyiov).

BXaaÖTTovlog, s. NiKokaog.

BlaoreQog, s. Dlavov^L

BXaoTÖg, s. NiM^aog.

BlätCag.

s. XYI: Hieros. 226, tom, II, 346 (Patristisches).

Leipzig 1904. Seine Briefe im Marc. 527, teilweise herausgegeben von Spyr. Lambros, Nkoq ''ElkTjvofxvi'jHfw II, 334. Verzeichnis seiner Bibliothek bei Montfaucon, Bibl. Bibl. I 468 ff. Gardthauseu, Samml. u. Kataloge S.53— 54. Über seinen Sammeleifer vgl. Ruetschi, Protest. Realencyklopädie 2 (1897) G63. Der Vind. theol. 90 war in seinem Besitze; seine anderen Hss. kamen in die Marciana iu Venedig.

V) Preuschen, Origenes Bd. II: Ausg. der Kircheuväterkommission der preuß. Akademie d. "Wissensch. S. XVI.

-) Heiberg, Commentationes Aristotelicae : Bd. 7 der Ausgabe d. Berliner Akad. S. VIII.

^) Heiberg a. a. 0.

*) Heiberg a. a. 0. S. VII.

^) Die von Zanetti angeführten codd. kamen nicht mit der Bibl. Bes- sarions iu die Marciana, sondern durcli die spätem Legate des Giac. Contarini u. Giov. Battista Recanati.

•*) Börner, De Doctis Homiuibus gr., Leipzig 1750, S. 78, erwähnt darin: Dicta Plethonis in Aristotelera De Substantia.

') Graux, Escurial 309, Anm. 6, glaubt in einem Briefe Bessarions d. Escur. 2? III— 1 seine öcliriftzüge zu erkennen.

**) Es ist ein PaHmpsestcodex. Auf fol. 105'' ist von anderer, vielleicht gleichzeitiger Hand, die Unterschrift mit dem Kamen des bclireibers, cryptogr.

») Fraccaroli, ,Stud. Ital. 5 (I897j 50G (jetzt in d. Bibl. Univ.).

Bläywv, ts^evg Faßgitj). i% Ku/.).iovn6}.eojq. ßl

BXäxiüv, Trjg eTtia/.ourjg, legete, s. Ywc/wtjc.

Boßiog, s. (ÜQcr/y.lo'/.og.

Boßßog y.cu 'Aq/.o/Jov, ro Ini'/j.eiov, s 'Id'^oßog.

Boy7]/.og, s. IluoXog.

Boi^fiövöog 0 devreoevojv lega/J/ y.ca'oviy.og y.cu öidaoy.a).og.

s. XIV, für den £nioy.07tog%QayS^g: Monac. 238 (Der Mathematiker Nikomachos). Boy.ccQÖog, s. 'loüvvr^g. Bövog.

s. IX: Sinait. 273, Soden I 216 [a 7] (Apostelgeschichte). Bovovievg, s. yliuvooog. BovTovoe/Juog, s. Jiovurog. Boog, ccTcö, s. (UiXiTiTtog.

Bov).'/aQiag, uQXLeTzioyonog, s. Qßeocfv'/.ci/.xog. BovXXiüzr^g, s. Mavovi]?^. Nr/.6).c(og.

Bovviov BlaiQOv, anb, s. ^Arxiöviog o v. (sie) Taf.iotvTcn'eyQC(. BovQccvaiog, s. ^hoüvvr^g. Bovgöeolov, s. 'Avaazdoiog. Boigdörcovlog, s. Xiy.6?Mog. Bgäßog, s. Uevoog.

Bqcc/.. . . . "loävvov Nr/.o'/MOv, vlög, s. ^Po[j.i]ßeQTog. Boaväg, b, s. Qeödooog. 'loccwr^g Bgäzei/Mg, s. ^recpavog. Bga'/cjväg, s. Niy.öXciog- BQevd[i\a[iov\, zr^g rcÖKevig, s. Avbqiag. BguonovXog, s. jJr^u)]ZQiog. BgiBiavog, s. Baod^oloucuog [de Zanettis]- BvLavTivog, s. I^eowyiog.

r.

räßcd , s. ulivyv.

Faßguik '^Äyiooaßßizijg zaya ycu iiovayög.

1334, 16,2 in Kypros: ' Sinait. 432 'i^eilov 53 Kapitel ßiog 'Icoävvov zov ^auaay.rjvov)^}. raßQLr,/. eS. Adi]V(J)v zo yevog.

1577, 15/9: Yat. Ott. 410 (Auszüge aus den Kirchenvätern) 2). FaßoLi]). Qvr^Ttolog d-vzr^g ex Xiov jtöXeiog.

1591, August, für 3Ir^zQ0(pavr^g i.iovc(%6g: Athous Kovz?.ovuovoiov 3532, 459. {uovor/.ov äv^o'/.oyiov /iieza rfcovcov). Faßgir//, 0 iy. KoJJAOvTxcj/.eog uiiaoroKog züyu. y.cd honuövayog^).

1566, März: Athous (Hilo^iov 1843, 79 (Menaeon für Februar).

^j Vgl. Papad. Kerameus'/ff'oao/v,uiri;</) Biß'/.ioQ^rjxrj II 717. -) Die Handschr. stammt, wie viele der Ottoboniana, aus der Patriarchal- bibliothek [xov Q-qövov) von Alexandreia (heute in Kairo).

^) Alle seine Abschriften waren für sein Kloster xov ^i).o&äov.

^2 FaßQcfjk i/c Ka?Juov7tö?.sojg raßQiijX ohne Beinamen.

15G7: Athous 0ilo&sov 1921, 157 (Menaeon für November) cryptogr.

1576, für den •/.c.d-iqyovf.uvoQ, Ka)Jdviy.og\ Athous Oiloi>eov 1938,

174 [Tv/ii/.ov %. Iv./XriG. üy.oXovd-iac; tou ooiov ^dßßa).

1577: Teil des Athous Wiloi>äov 1840, 76 {IJQalanöaToXog).

Vgl. Dlatiuoi^ o '/.cd lUa/MQiog. 1578, Juni: Athous Oilodäov 1864, 100 {u/.olov&ia tou Je-

Y.eußQLov iLupog). 1580: Athous Oilod-sov 1916, 152 {Ttaocr/.'kr^tL'/.ri). 1583: Athous Oilod-eov 1825, 61 {EvayyeXiov) cryptogr. rcißQir]l avaypcüaT7]g KoQvrpioTrjg,

1270*, 1/10, dcc7cävrj -^-sooeßsotccTov i€Q€cogy.vQiov'lvjuvvov (?): Athous ^avQag 43 [A 43] (svayyeltov). FaßQtrjl aQxidurAOvog Ix Neojv UaTgiov^).

1590: Athen, 'Ed-v.Btßho^rj'/.i] 1510 (richtiger 1410, Druckfehler) {vof.io''iävovcd' raßQirjl hgoiiiovcr/og o g)£QOJvvf.iiog UaQadaioog ■/.cdelTci.

1599; Athous Kc.Qcc/.üXlov 1564, 51 {FegorTr/öv). FaßQiijl, ohne Beinamen: raßgirjX zaTteivog ivrelrjg Qcu€vdvTr]g.

1308: Sinait, 457 [ovvayioyi] rüv d-eorpd-öyycov qi^i-icctojv). raßgiijl aQx[i€Q€vg].

1356, als Weihgeschenk ztjg VTtSQaylag Ö£o/,n]TOQog rrjg JT^^axa-

ßrjzov (?): Teil des Mosq. S.S. 81 j —-— | (Chrysostomos

zum Evangelium Johannis). raßQirjX akiTQog '/.ul lüya QccKevövTrjg.

1361: Athous JoxsiccQiov 2750, 76 (reTQaevayyiXiov). raßQirjX iLiovoTQOTtog.

s.XIV XV Tj ßlßXog uvctTi^evca rf] o€ßaaf.iia f.iovf] lilayyd- vo)v: der Hauptbestandteil des Vat. 676^) (Johannes Euchait.). Faßgir]?, /norayög a. 1429 (?), s. Gabriel, figlio di Uricova. FaßQitjX af.ic(Qrojl6g y,cu €?MyjGtog ugoaovaxog.

1564, 9/4: Hieros. 692, tom. II 649 {leiTovoyiai 'Icj. tov Xqv- gootÖuov, DaoiXeiov tov Dleyakov /ca tCov ngoi^yiaa- /iisvcjv). raßQirjX leQOf^iövayßQ.

1572, 22/6 Iv TÖ) ffQovriorrjQiq) öe or/q) tov ud^Xocpöqov Feiogylov ts tov UaQaoiyrjTOv Iv MizvXrjvj] rijoci) ze KaXcovTjg ttj -d-ioei, diu ovvÖQOf-ifig fiovayov tou KaXXi- orov: Lesbos, ^ltif.i(7)vog 259 {iy.'AXi]aiaaxi/.i] novor/.i])^).

*) Im Peloponnes; s. W. M. Ramsay, The Ilistorical Geography of Asia Minor, vol. 4, 323.

2) Paul de Lagarde, Johannis Euchaitorum metropolitae, quae in cod. Vat. gr. 676 snpersunt: Abhandl. d. kgl. Gesellsch. d. VViss. zu Göttingen, Bd. 28 (1881) yil.

") Pap. Keramcus, 77a()«(Jr?/,«a 'EkXr)vixov 'I'iXoXoyixov ^vkXüyov 17, S. 120. J. Thibaut des Augustius de l'Assouiptiou, Ktude de Musique By-

raßQifj). ohne Beinamen ra?.aidx>]g. 63

Faßgir]). uoxuiavÖQicr-g d-vTr^g.

s. XVI: Athous IlavTs'/.et^/iiovog 60G1. 554 (Briefsammlung). FoßgirjX oiy.tgog Iv aovayolg.

s. XVI: Lesbos ylEiuwvog 165, Tapaci. Kerameus, a. a, 0, S. 85 ff. (Liturgien) i). FaßQii']l, ohne nähere ]3estimmuug:

"s. Xm: Par. Suppl. 1268, Omont luv. Som., Introduction, S. 383 (Liturgie des BasUios). hoicjg zou FüZa.

1196, Juni: Tat. 1699 (Gregorios von Xyssa zum Hohen Liede) ^). M.V. ra^ijg, s. Qeodooog.

FüLTÜvog, s. ^aviijX. Zuname des Nr/.6?Mog Jlagol'Aog. Fala'/.ritov ^Ayi o tiexq ini g-

1298: Par. Suppl. 681 ^j (Historische Fragmente). (?) FaUr/.Tiojv 6 I\IadaQä-/.rjg.

1344: Bodl. Barocc. 197 (Symeonis mou. Thesaurus) *J. FciXay.Tiov Ttosoßöregog v.ai öevTsgog xjjü^.Tr^g xr^g iieyu/.r^g ly.y.lr^- oiag '^Yögovai/Q.

1177, 29/1: Vat. Ott.' 344 UlyoUyiov). Fa?My.Tiojv, ohne Beinamen: Fa'Kay.TU'jv rdya legouovayog.

s. XH: Schollen zu Laur. 5, 15, tom. I 37 (Kyrillos von Alexandreia eig Ti]V Feveoiv). Falay.Tiojv /Liovcr/og.

1279: Bodl. Thomas Eoe 7 (Euthymios Zygabenos zum Psalter)^). Fakay.TUJv (.lovuybg rüya.

1322, 5/5, e^ödoj FEcjgyiov rov navTi/nr^rov cpiXo/.oyov y.al q)iXoßißXov: Patm. 514 (Heiligenlegenden und Martyriaj. Falay.Ticüv, ohne nähere Bestimmung:

(?) 1380: Serrae, f.ioviig rov Jlgodgouov 14 (Teil des Alten Testamentes).

s. XIV: Hieros. 285, tom. I {nga'^ajcööxolog). Fa).avög, s. Fewgyiog. FaXaraurjg, s. Fecügyiog.

zantine: Izvestija russk. arclieol. Instit. von K/pel 3 (1898) 139, Anm. 8, hält ihn auch für den Schreiber einer Musikhandschrift im Metochion des Heiligen Grabes zu Iv/pel (jetzt in Jerusalem) deren Xummer er aber nicht angibt.

^) Ungenau, weil ohne Datierung, sind die Angaben über einen PaßiJifj?. 6iä- xovog, Schreiber des Par. Suppl. 1 13 (Pseudo-Kallisthenes) ; Omont, Rev. d. Bibl. 2 (1892) 194. Vgl. den Schreiber Evatüd-iog a. 1567, der den Codex restaurierte.

-) Der Vorname des Schreibers, sowie andere Worte der Subscriptio sind nicht mehr zu lesen.

3) Omont, Bibl. de l'ecole des Chartes 42 (1831) 556.

*) Die cryptographische Unterschrift, s. Gardthausen, Griech. Palaeogr S. 236, läßt nicht erkennen, ob sie vom Besitzer oder vom Schreiber herrührt.

'') Bodl. Thomas Roe 13 wurde im Jahre 1285 iv zr] neQißot'jXü) /uovfj Tov ra?.7]alüv auf Bestellung U^o ralaxxituvoq zov Tv<plov ge- schrieben, der vielleicht identisch ist mit dem Schreiber des Bodl. Th. Roe 7.

64 ra7.r}G löjTTjq Pswü^ioc, 6 Tla/väg.

raXr]aiaiTi]g.

s.XY: Athous^iort'(>c^c546 [«84] ieiy^c.lAvyovOTivov'^) xori alla riva). raXrjaiohrjg, s. 'Avögoviy.og. Fscogyiog. 3IavovijX. Nr/,6?.c<og. (?) Fa?/ 6 Beg"^ == Galterius (d. b. Walter) aus Bergamo (?).

1307, 26/9 2): Par. 206 [Reg. 2283] Montf. Pal. Gr. 68 (DerExeget Victor zum Evang. Marci).

raQElXrjvög, s. 3Jixaj]L

FavQug, s. JJavovrjL Nixokaog.

rsöscov rdxcc legodiäxovog.

1357, 13/6: Athous'Eacpiyfievov 2096,83 {Tlallaöiov Aavaiay.6v). reösüjv, ohne nähere Bestimmung^):

1414, 10/8: Athous UavTeler^povog 6109, 602 (ngolöyiov).

1420: Athous ylavgag 10, 22 und 46 (Rolle mit der Liturgie des Basilios d. Gr.),

1424, 5/6: Petersburg Kais. Bibl. 58 (Manuel Cretensis, gramma- tikal. Schriften) (Amphilochius IV 4, Textseiten 10 11).

1429, Juni: Patm. 708, Gardthausen, Spicilegium Patmiacum (Li- turgie des Basilios).

1430, 4/12: Athous KaQcc/.allov 6613, 274 (Suppl.: Bd. H 474) (Liturgie des Chrysostomos).

1441, 19/12: Marc. 387 (Appian)*).

1446, 13/3: Vat. Reg. 95 (Dionysios von Halikarnass). re/LiiOTÖg, s. JMEi^üöiog, auch unter Feiogyiog JHij^cov. Fewäöiog iegoiiavayog o IJayväg [fx A/jftvov]^).

1440 6): Par. 1788 [Colb. 3607] (GeorgiosKodinos JTazr^m /i/ttoAcw? rcgoysigog voiiog).

^) Dazu die Notiz: J'äq avy^aq ravvag xov Avyovaiivov ßsieyQaU'ev ö xvQioq ra).7]0 Kbzrjq tv 'IxaXia fjixöjv yaQiv u>q tjfJLtxsQoq xöxs xoo/nixdg tüv vaxs()ov 6h ysvöfxsvog xal i(h]^ixoq xal aaxeliwv tv rw naxQice(jy_cUp VTtd xov naxQiÜQycv xvqlov 'fatöcb()Ov f.isxa x//v ^fxCov 7iaQaixi]aiv xal ana).- }.ayr]v ööga xcp dnaXXä^avx i S^ew., die auf deu frülieruu Besitzer, deuratriarcheu Pswädioq ö Syoh'iQioq, zurückzuführen ist.

-) Nach dem Wortlaute d. Subscriptio köuute es auch der Besteller seiu. Zu der nicht ganz stimmenden Datierung s. A. Jacob, Quelques problemes de computatiou: Rev. de philol. 13, Nouv. Serie (1889) 125.

^) Die folgenden 7 Codices haben gleichlautende Subscriptio und können deshalb unbeanstandet demselben Schreiber zugewiesen werden.

*) Morelli S. 251 mit Datum: ,ct,uO-'; soll wohl heißen ,g'//'^9''.

^) Laut Unterschrift des cod. Athous Jcovvaiov 3935, 405, dessen Be- steller er war; s. unter Pscüfjyioq 'A?.?.växxTjq.

**) Das angegebene Datum bei Omout, Rev. d. Bibl. 2 (1892) 11 h^uxtayiXio- axüi ,s'Ji' fx txovq ist wohl eine Verschreibuug für ,?'Ji^/x7j\ mit dem auch die dritte ludictio stimmt. Nach l'reger, Progi'. des Max.-Gymu. zu München 1894/95 ö. 23 sind von Fol. 79 an eine ganze Reihe verschiedener Hände zu kon- statieren. — Behandelt wurde ferner der cod. von Zachariae v. Liugenthal /7(jö- ysiQov, Heidelberg 1837, S. CXCVII mit Datieruiisü s. XIV und von P. Koetschan, Origines nfQt tpvy//q: Bd. I der Kirchenväterkommissiou, S. LXXXIV. Des Schreibers Tätigkeit beschränkte sich vielleicht auf die lläx()ia.

PswaSioq fXTjvQ. ^i/.lnnojv reoäaiixoq Iifji^vrjq. g5

revi>üdiog ur^XQOTio'/.iTr^i Wc?jrt7ccjv /.ai jQÜuctg.

1541, 18/11, für seinen Neffen Jr^urjzgiog: Kosinitz. 172. {Ieltovq-

yiy.ri 7cavdiy.Tr]). 1550, 28/3: Kosinitz. 118 COy.Tccrjxog). Undatiert: Kosinitz. 50 ( TIout.aytöoToXog)'^).

rewäöiog, ohne Beinamen:

Fewadiog eörelr^g y.al u'/gelog f-iova^ög.

1123, 18/10, für sein i^ovyaoTr^Qiov xo ?,ey6f.ievov rot; 'Paßdü: Athous, nccvroy-oÜTogog 1079, 45 (vevQafvayyi/AOv)-). revrädiog hQOÖicr/.ovog y.cu xüyu ////.

[1348*, 15/1: Kosinitz. 191 '{QtoTO'^ÜQLov). \ Kosinitz. 160 (ur^vcdov fDeßgooaoiov). 1 1356, Ende von Oxford, Clirist-Church 63 (Johannes Klimax)^). Fewaöiog i-tovayog.

s. XV: Neapel, S. Giovanni di Carbonara 60, Fabricius-Harless Y 798 (O/.xdrjyog Ttevxr^v.ooxÜQiov). revpdöiog hooöiäy.ovog xuya y.al ocr/.evdvxr^g.

1571, 15/9, für den iloyiov reo'jQyiog J^eoßog: Hieros. 622, tom. II (Psalter). Fervadiog, ohne nähere Bestimmung:

1322: Athous ylavoug 1434 {& 15] (TiareQiy.ä). s. XV: (?) Die lO^rsten Folia des Escur. y— 111—13 (Genadii homilia in nativitatem Chr.). rewäöiog, Patriarch von K/pel, s. Fecogyiog ^yolägiog. Fevovoig, s. Gsööcjgog.

FeQäoL^og''Ayioaa3ßixrjg iv. HehoTiovvriOov tyv.ovog rov KaoxQrivov. s. XVI: Teil des Hieros. 106, tom. n 185 (evyal y.ai y.avövsg). Fegäoif-iog o Avrioylxi'ig auagxio/.hg y.cu evxe).r.g.

1099, 25/1 iv xj] Ocßaouta /.aiga xov ayiov ^äßßa xj] iv "^lego- oo?.i\uoig, im Auftrage ^loc'ivvov xov xijLiujxäxov uovayov y.ai Ttgeoßvxtgov xTjg ev 'Äo/.a?.üjvt y.uiho'/.Ly.r^g i'/.y.h]Ouig: Sinait. 742 und 743 (TguodLOv)^) (Kondakov PI. 91 H). Undatiert: Sinait. 259 (Apostolo-evangelium). Ehrhard, Rom. Quar- talschr. 7 (1893) 64. Fegäoi/iiog uovayog y.ai ßiß'Uo(pv).ai x?g uovr^g QEOx6y.ov xrjg Evegyixiöog. 1064, April: Messan. 71^) (Chrysostomos zur Apostelgeschichte). (?) Fsgäoiaog o Kg^vtjg Ttgoeögog Nr/.aiag.

s. XVI: Thessalonich, aovr^g xöjv Blaxcäcov 14^) {uovoiy.().

1) Vgl. Gregory. Textkritik S. 478 [1074].

2) Soden I 166 [f 1269] mit der Datierung 1130.

^) Beendet nach dem Tode des ersten Schreibers, reQixavöq fxov. a. 1356, w. s. "Wohl derselbe Schreiber für die 3 codd. *) Vgl. Pap. Kerameus "lepoo. ßißl. II 716.

5) Fraccaroli) Stud. Ital. 5, 487.

6) Petrus Papageorgiu, Byz. Ztschr. 8 (1899) 406.

Beiheft 33. 5

6g reQaaifioq Maviäxi^q rspäai/nog ohne Beinamen.

regÜGtiiog (.lorayog a Xey6f.uvog Maviay.rjg.

s. XIII: die Hauptmasse von Oxford, Christ. Church 39^) {zerga- evuyyüuov)- regaoi/itog \eQOf.i6vayog o MovaovQ . . .

1352, 12/2: Casanat. 195 [G. II. 10] 2) (Niketas von Serrae zu den Reden d. Gregorios von Nazianz),

regaaif-iog '/Md-tjyov/iievog zca uQyjf.iavÖQL'irjg T7]g iv rfj vr^cco Xiqj Neag 3Jovfjg. 1182: Ilieros. 57, tom. I (Anastasios Sinaites). FEgdoif-iog hgsvg xal f.iovc(yhg ano ogovg tov IlaTiiyUov.

s. XIV: Athous Joydagiov 2692, 18 ((.ir^valov ^£7ixef.ißoiov). Undatiert: Genua, Missione Urbana di S. Carlo 31. 4. 4 [c. Sau- lianus 30]^) (Simeonis mon. sermones).

reoaotuog hoodiav.ovog yial öo/nearr/.og Xqiotov tov 'Ä/.aralvjov. 1439 (nicht 1440) 27/9: Athous 'Ai^avaoiov Q 142 (No. LVIII) A. Dmitriewski iir=Band II (ay.olovü-ica). regäoifiog, ohne Beinamen: reoccGi/^iog '/.al af-iagnoXog /.lovayhg 6/iiov y,al dia-AOVog.

1033**): Sinait. 231, mit georgischen Quaternionenangaben (Evan- geliarium) (Kondakov PI. 90, 2). FegäGif-iog (.lovccyng.

1078, TiQOTQOTcfj ziLOVvaiov i.iova.yov xat Y.ad-r]yov!.tkvov uov'i]g

TOV ayiov Nr/.o'iäov f^g rj i7tiovv(.iia 7; udei.: Athous ylavgag 190 \B 70] {TtQorfrjrolöyiov). l^Eoaaifiog f.iovayog v.al TtqeoßvTSQog.

1090, für Baoileiog '/.ovßovy.Xijoiog^'') xcogiov BaßXag, als Weih- geschenk für die Kirche tov ieoagxov Nr/.oläov eig jlxgo- Tr^giv: Hieros. 259, tom. II 384 l7Tav7]yvgr/.6v)^) (facs. bei Papadopulos Keraraeus). FEgÜGif-iog (.lova^ög.

s. XI: Ambros. 522 [M. 65 sup.] (Katene der Kirchenväter zum Buche Hiob).

regt'cai^uog aßßäg.

1126: Vat. 2048 (Horailien). V. G.

1) Vgl. Soden I 176 u. Praefatio XIV.

2) Fr. Bancalari, Stud. Ital. 2 (1894) 1G6 u. Allen, Class. Rev. 3 (1889) 349. ^) Allen a. a. 0.; Seite 12 auch erwähnt bei Bertolotto, II codice greco

Sauliano dl S. Atanasio scoperto etc., Genua 1892 S. 51. A. Ehrhard, Centr. f. Bibl. 10 (1893) 196. Der Cod. ist die Vorlage des von Jacobus Sirmond a. 1608 abgeschriebenen cod. Phillipps. = 6754 in Cheltenbam.

*} s. Alfred Jacobs Versuche zur richtigen Datierung, Rev. de Philol. 13 (1889) 123 ff.

^) Kammerherr des Patriarchen, s. Sophocles, Greek Lexicon of the By- zant. period.

") Ein Teil mit dem ßaQxvQiov rfjq ayiaq Ev(f7]f/t'aq und der Unterschrift des Schreibers ist jetzt in d. Sammlung Porphyrii = No. 367 der Petersburger Kais. Bibliothek.

rsQÜaifxog ohne Beinamen und nähere Bestimmung. 67

reQuoif-ioq uuaQTiü'/.og y.al avä^iog UQOuövuyog.

1236, 22/2: Par. 1139 [Colb.4111] (Sammlung auoiiymer asketischer Schriften) <Omont facs. I 53 nnd Montf. Pal.' Gr. S.320 III). reQaaiuog taneivbg yjoQiy.oyQdcpog u^'/uog idicurrjg.

1274: Athous ^TavQovr/.r]Ta 909, 44 {eBaur]valov Magriov AvyovoTov). reqüoiung f-iovcr/og y.al ayoelog öovKog Xoiövov.

1286, 18/9: Vat. 641 [(■Jeoffvh'r/.TOv aoyieTrtay.oTtov BovXyaqiag tQjLn]V6ia elg xoig F' evayyeXiOTccg Iv STTLrouf^. M. V. Vgl. Josephus Capiblancus. regaoiaog (.lovayhg nQsaßvreQog.

1298: der jüngere Teil d. cod. d. Strassburger Univ.-Bibl. L. Gr. 1 fol 137 358 früher im Besitze von Paul Schröder in Bayruth (Liturgische Evangelienabschnitte) ^). raQüOif-iog Liovuyög.

s. XIII xj] (.lov) Tov ayiov ^v/iiecov rov O-avuatoQvyov Iv ro) ■i>ccv{.iaotM OQEi: Teil des Hieros. 108, tom. II 193 {Biog TOV ccy. ^vf-ieiov y.al Trjg i.ia/MQiag Jläod-ag ur^rgog r. uy.

reodaif-iog uovayög.

s. Xni: Lond. Add.4950, Soden I 175 [e 330] (rerQasvayyehov). regdoinog dnagrioKog ugoi-wvayog.

1341, 16/10: Athous OlIoOeov 1851, 87 (Heiligenleben). regdoiiiiog legotnovcr/og.

1450, 25,8, öid ovvÖQOfirjg 'liodvvov tov ^Ttavonovlov y.al ZovTtdvov (Mtfc.) aTio Trjg B'layiag: Vind. theol. 33 (ol. 300)-) (Menaeen). regdoiiiog leoouovayog Taya '/.al Ttvevi-iaTi/.ög.

1477, 10/4: Hieros. 319,' tom. II 450 (30 Homilien des Chrysostomos zur Genesis). Fegdoiiiog /iiovayog.

1555: Sinait. 529 Q.oyoi navr^yvQiy.oi). regdoif-iog UQo/növayog.

s. XVI: Kosinitz, 266 {vouoy.dvova). Fegdoif-iog, ohne nähere Bestimmung:

1235, 22/6: Moskau, Sammlung Sobranoff 1116 (Amphil. TU 1

u. Textseite 1 4) {QeoToy.dQtov). s. Xin, für seineu Bruder Magrivtavög hoouovay^og y.al ryov- fievog Tr^g uoviig xr,g Karärr^g: Berol. 87 [Phill. 1491] (Theophylaktos zu d. Evangelien). : Bodl. Cromwell 7 (theologische Schriften). fl365: Athous navroyouTOQog 1196, 162 (/iir]va'iov 'AtiqiXLov). [1369: Athous JlavToyguTOQog 1142, 108 (naTsgr/.öv).

^) Gregory, Textkritik des N. T. S. 453.

2) Lambecius^ V 268. Montfaucon, Pal. Gr. 80.

5*

6g reQaaißog ohne nähere Bestimmung PsQjxavöq ohne Beinamen.

,s. XIV: Par. 1200 [Colb. 4114] Montfaucon, Pal. Gr. 74 (HomiUen

des Gregorios Kerameus). : Par. 2874 [Reg. 2945, 3] (Philippi Solitarii öiönxQa). s. XV: Sinait. 430 (Johannes Klimax).

s. XVI: (?) Athous 'Iß^QLov 5386, 1266 {ortyni iaiiißi/.ol eig Tov ■9-eXov IIg6dgoi.iov) ^). rsQßäawQ hgojnövaxog 6 ^ayyilr^Q.

s. Xli: Athous Jiovvolov 25. Soden I 168 [e 20004] (Evangelien). reqßuGLog, ohne Beinamen: regßäaiog juaraxog.

1259, dia döosMS to7> /nsyäXov uQ^owog Qeodooiov tov ^loivvr]: Ambros. 240 [D 58 sup.] (Johannes Klimax u. Johannes vom Kloster Rhaitu). r€Q(.iavog ^Äyiooaßßirr]g tcuv elayjovdjv Imoxonojv IhayioTÖreQog'^). s. XVI für das Sabbakloster in Jerusalem: Teil des Hieros. 106, tom. II 185 {Orj-Kagäg). für dasselbe: Hieros. 655, tom. 11 635 (Autographon seiner Werke). Teil des Hieros.- 370, tom. I {-AarovEg ejtiGTolccQiov xrA.). Feg/navog iEQ0f^i6va%ng 6 Kgrjg o zaror y.6af.iov Kovrayiuvvrjg.

1564, 22/1 tv Faid^ü) (Hafen des Sinai): Sinait. o. N. in sacello Prodromi (147 a) (Psalter). regiiiavdg o yliyvog Taictivog hoo^ovaxoc.

123i, 2/7: Par. 997 [Reg. 3429, nicht 3499, Montf., Pal. Gr. 64] (Niketas von Herakleia zu den Homilien des Gregorios von Nazianz) (Omont facs. I 52-). reguavog Maf-if-icoväg.

1563: Athous KtovoTaf-ioviTov 493, 57 {QeoTOYMgiov). Fegf-tavog TJgodgofÄrivhg f.iovayhg -/.cä 7igorjyovf.ievog.

1580/81: Chalke, 'EjUTrogr^rj -yoh] 63 (früher im Johanneskloster von Sozopolis^) {nevTr^v.ooTägiov). reofiavög, ohne Beinamen: reguavog (.lovayhg v.al viaXXiygücpog.

1075, 21/6 Koauä aoyxslXct) ytal y.ad-i^yoviiiivq) Tijg tcöv ^vovdiwv uovT]g : Kosinitz. 27 {v.arrjyj]OEig Geod. ^tovölrov). I^oftavog jLiovayog '/.al y.alhygäcpog.

1174, 20/1 i Qeoöiogrjxcj (.lorayCo: Vat. 1068*) (Evangelien- abschuitte für die Liturgie). AI. V.

^) Montf. a. a. 0. S. 100 fühi-t noch einen Schreiber Pe^äat/noq der Vitae Plutarchi an in einem Laurentianus, ohne nähere Angabe. Vielleicht eine Verwechselung mitPv()äQ6og fx flavQCov Ila}.atCov, Schreiber desPlutarch- cod. Laur. 69, 1; s. unter diesem Namen.

-) Patriarch von Jerusalem.

^) Papadopulos Kerameus, '// tv reo vtjaio) Soj^ondkecag ßaaiXix^/ /novi) lujdvvov TOV IJ(Jo6p6uov: Visant. Vremen. 7 (1900) 673.

*) Nicht 12^ August 12te Indictio, wie Scholz (Bibl. l<rit. Reise 97—98) sondern 20teu November, mit 7ter Indictio, die zu dem Jahre stimmt. Scri veners Angabe, Introduction S. 287, No. 122, beruht nicht auf eigener Einsicht.

rsQfjiavöq ohne Beinamen rsä)(jycog ig AlxwUaq. 69

(?) reQf.iavoQ uQyieTcioy.onog, beteiligte sich vielleicht, laut eines späteren Eintrages, am Sinait. 754, geschrieben von 2:v(4eojv a. 1177. (Liturgica). Fegi-iavog hgoiiöraxog-

1311, Dezember, hctzQ07cfjg yleovxiov •/.aO^rjyovf.tevov xT^g iiovrjg rr^g vTregaylag Georöy.ov rrig ^ovfie^.iwTtjg: Sumela 63^) {No/.iOY.ävcov). FeQfxavog aovayog.

1321, Juni: Xanian. 98^) (Isaak der Syrer, Homilien).

Fegiiavog /norayög'

vor 1356: der erste Teil von Oxford, Christ-Clurch 63^) (Ex^isteln d. Johannes von Rhaitu).

rsQf.iavog Qay.evdvrrjg.

s. Xin XIV (?): Athens udaiQug 419 [J 43] {ovva^aQLOxrig 2:e7it£u. (J)eßQ.).

FsQfiavog, ohne nähere Bestimmung:

s. Xni: Athous Jlat'Aof 5, Soden I 188 [£3009] (jeToacvayyshov). Feqixavov Ilariviozrj, o, s. Nr/.oXaog. reQOvzLov, Tov, avy/.€?JÜTr]g, s. Fgr^yögiog. Fetogyiog, s. Leonis Allatii diatriba de Georgiis: Fabricius-Harless, bibl.

Graeca 12, 1. V. G, FeiüQyiog u ^Aßuoyög.

s. XIV: Par. 2155 [Reg. 2677] {Fa?.rjvov negl avvS-eaecog cpao- (.lüv.ojv ßißlia und andere medizin. Schriften)*). FeiüQyiog Ayanr^rag.

s. XV: Par. 2500 [Reg. 3210] 5) (Theolog. u. hagiogr. Schriften).

FecüQyiog o 15 ^hto/Aag^).

1573, für Kcovaxavxlvog iegeig y.cu yaqxocpvkaS, Trjg ueyuKrig eyy.Xrjaiag: Athous Flavxoy.QÜxoQog 1164, 130 {-v/.i£a)v aQyjeTcioyönov OjiGGaXovi'/.r^g y.axa naoüJv riüv aiQeocCov).

^) Papadopulos Kerameus, 7rar«/o/oe Twv iv 2ovße).r.''E/.).. y£iQoyQÜ<pwv, Trapezunt 189B, als Appendix zu Kyriakidis, 'lozo^ia xr^q naQa t?)v Toutcs- L^ovvxtt fjLOvTjq xf,q ^nvue).ü.

2) Mingarelli, Codices Naniani S. 191. Betreffs der Datierung s. Gardt- hausen, Griech. Pal. 398.

') Vgl. Fswaöioq LfQOßöva/_oq a. 1356.

*) Vgl Studemund, Damocratis poetae medici fragmenta selecta: Ind. Lect. Vratisl. 1888/89, S. 6.

s) Catalogus codd. hagiogr. Graec. Bibl. Xat. Parisiensis edd. HagiograpM Bollandiani et H Omont. Bruxelles 1896. Vgl. E. Marin, De Studio coenobio Constantinopolitano, Paris 1897, 124.

«) Xachrichten über den Schreiber in dem von Martin Crusius ^geschrie- benen Tubing. Mb. 37, fol. 135. Vgl. E. Legrand, Recueil de fahles Esopiques mises en vers par Georges l'F.tolien, Paris 1896: Bibliotheque grecque vub gaire, t. VIII p. XII.

70 FsüjQYioq fc| Alxoi)Jaq PewQyiog Bä).).uq.

Undatiert. Mailand: Ambrosiana, 1010 [E 9 infr.] für Pinelli, og cpoiß6?^r]7rzog %aX ^piLilXriv %vyy/ivv)v [.lovoüv rQO(fi(.ioig aylallei rotg Xöyoig iofiaUolg /.xh (Prodi Institutio tlieologica). FuÖQyiog iegetg o ^Äle^ävögov^).

1459: Laur. 33, 22, tom. 11 174 (Ilias und Batrachomyomachia). rsiögyiog jL?,vccTTi]g.

1434, Juni, k^ööov Tiancc -avq Fewadiov xov 7cvev^ia%Ly.ov tov Isyof-iavov Ilayvä rov anb rrjv ^</.i]f.ivov-): Athous Jiovv- oiov 3935, 405 {rsTQaf-trjvcäov "lavovaqiov jinQiXiov). TewQyiog hgehg -/.al xü%a o ^AnooTÖXrjg.

s. Xm für BäQÖag Tgo^iagyänovlog: Marc. 402, Morelli S. 266 (Miclial Glykas, Weltchronik). rstüQyiog ^ÄQatTjQcg KQr^g.

s. XV: Marc. 221, Morelli S. 129 (Simplikios zu Aristoteles tieqI ovQavov)^). FecÖQyiog 6 Aargovläg.

1446: Teil des Mosq. S.S. 434 ,, ^r ...r. r fNUus, Metro-

\ t. II, XLVIII in-4 '

polit von Rhodus, lyy.w{.iiov d. hlg. Matrona). FEWQyiog 6 BaiöcpoQog.

1402, 15/6: Lond. Add. 11892 und 11893*) (Lexikon des Suidas) <Pal. Soc. I 181). FewQyiog b BaXXag oder OvuXlag TlXa-Aevilvog 1447 1500^).

1488, Oktober in Venedig: Mutin. 174 (Astronomisches und Geo- metrisches). Undatiert. Bologna: Bibl, Univ., z. T. 2612^) (Orpheus, Argo- uautica).

Madrid: Bibl. Nac, N. 113 C^tvjco'aqcxtov a(pOQiainuv ßißXioi').

Mailand: Ambrosiana, 43 [A119 sup.] {oxiyoi Illccvovdr^g).

z.T. 436 [H 52 sup.] (Lysias d. Ptedner Gorgias). Vgl. &Eoö6owg b Evq)rjiiiiav6g. (?) 631 [P 84 sup.] (Theokrit).

Modena: 21') (Grammatiker). 24 (Proklos und Joh.

M Legrand, Bibl. Hell. 18.

2) Vgl. oben deu Schreiber Fewäöioq ö Ilaxväq.

'■^) Vgl. Hsiberg, Handschriftliches zum Kommentar des Simplicius zu Aristoteles De Caelo : Sitzungsber. d. Berliner Acad. 1892, I. S. 65.

*) Bei Montfaucon, Pal. gr. 76 als Codex Florentinus Bibl. Stiio Mariae Benedictinorum verzeichnet. Dem FfwQyioq Baiü(po()og gehörten Lond. Harl. 5591—5593 mit der Bibl. des Photios.

'') Ileiberg, Beiträge zur Geschichte Georg Vallas und seiner Bibliothek: Beiheft XVI zum C. f. B., imd Nachträgliches über Georg Valla: C. f. B. 15, S. 189 ff. ; vgl. 1, S. 382. Gtirdthausen, Samml. u. Kataloge S. 96. Cavedoni, Di Codici orieutali e greci della bibl. Estense che furono di Alberto Pio: Mem. di Bei. ser. III, t. 17, S. 212 ff. U. a. gehörten ihm Escur. ii— I— 1 u. Angebe. 35.

«) Stud. Ital. 3 (1895) 409.

") auf fol. 39: iail 6h xal roito rd ßißXtov fisxh titQoic: '[wdrvov \ii'iw- viov tpihxaivov ^/lol nQoc. anavxaq. (piXtärnv. V. Puntoni, Stud. Ital. 4 (1896) 375 ff., woraus die meisten Notizen ül)er d. Codices Mutinenses entnommen sind.

PeöjQyioq Bd?.?.ug Paujoyioq IJeaTccQyrj;;. 'J-^

Philoponos). 37 (nur Zusätze zum Psalter). z. T. 46, ff. 67 241 (Proklos zum ersten Buche Euklidsj. 61 (Zusätze zu Medizinern). 64 (nur der Index am Ende des Sammelcod.). 69 (Die 2 ersten Blätter 'OlvuTiLodtÖQOv €ig xii 7tqo).v/(')ua.va. xr^q loyL'/S]!:) '). 75 (Varia gram- maticorum). 88 (Aristoteles, Moralia). 89 (Kritias u. Timaios). 96 (Ein Scholion zu Ptolemaios). z. T. 99 (Eur. Phoenissen bis zu Vers 1755). 100 (Geometrische und metrologische Excerptei. 114 (Varia poetica). z. T. 115, ff. 39-82 (Mediziner). Vgl. Kiy.6)Mog Blaorög. 121 (Hesiod und Einiges aus den Moralia des Plutarch). 123 (Einige Randnotizen zur Ilias). 129 (Einige Be- merkungen zu Parmenides). 130 (Isokrates). 146 (Theokrit). z. T. 152 (Auszüge aus Aristoteles), 164 [ni. E. 11] 2) (Orphische, Hymnen Kallimachos). (?) 197 3) (Kommentar zu Aristoteles). Das Ende von 215 (Dia- grammata varia astrouomicai.

Undatiert. Rom: Vaticana, 1316 (ol. Fulvii Orsini*)) (Ilias mit Scholien). vielleicht 2241') (Euripides Hekabe, Orestes, Phoenissen mit Scholien).

Vat. Palatina, 12, Allen a. a. 0. (Verbesserungen im Ilias-

texte).

reiüQyiog BaoiXr/.og i/. xijg lma/Jj(pov leyofxevrig Kcovazavrivov- TtöXeiog.

1569, 2/11: Xeap. II— A— 6 (Menologion). FeioQyiog ui-iaQTCoXog hoEig o BaoTQa?.r^Tr^g.

1420, 13/6: Marc. 399 (Joh. Zonaras, Weltchronik). raioQyiog Bsßaivr^g, s. unter F. MrteßaLvrig. (?) FscüQyiog BsQyi/uog.

s. XVI: Dublin, Trinity College 231^) (Mich. ^ty/^or zu Thukydides).

FecjQyLog Beorag/j^g avayvLoorr^g xe y.al dousoxr/.og xaßovXccQiog o Xlog. s. XV: Athous Jiovvaiov 4023, 489 (Theologische opuscula).

^) Entdeckt von Bruno Keil; s. Ad. Busse, Oh-mpiodor: Ausg. d. Berliner Akad. Bd. XII2 S.V.

-) Nach C. Nigra, Inni di Callimachi su Diana e sui lavacri di Pallade: Riv. di filologia 20 (1892), 200—212 schrieb er nur die Scholien zu Kalli- machos.

^) Cavedoni a. a. 0. S. 227, der auch Mutin. 205 (Philoponos zu Aristoteles) d. Schreiber zuweist.

■*) Allen, Manuscripts of the Ilias in Italy: Class. Rev. 4 (1890) 291.

5) Heiberg, Ceutr. f. Bibl. 15 (1896) 197.

«) Bernard, Catalogi librorum manuscript. Angliae et Hibemiae, Oxford 1697, tom. II, zweiter Teil. Fabricius-Harless, Bibl. Graec. II 701; s. aber unter Mr/at)?. Avyi'Qoq. Spyr. Lambros bezeichnet den Schreiber als Ver- wandten des "AyysXoQ BsQyUioq^ s. ISeoq 'E).?.nvofxv7'jfxojv II, 204. Vielleicht war er der Besitzer des Laur. CO, 25; tom. II 613.

72 rscoQyiOQ BiQyoxsvc. PeioQyioq 6 rQtjyoQonovXov.

Fecogyiog Bigyorevg.

1490: Monac. 549^1 (Johannes von Damaskos). FewQyiog Bova-sq, s. unter F. DlTtov/Jg. FecogyioQ BvCarrlvoc o 'Ellr]vr/,6Q.

\. xiV2) }v KQtjTf] nevia ov'iwv: Monac. 202, Hardt, Bd. H 202 ff. (Onomastiken des PoUux). Feiogyiog uf-iagrcolbg tegevg u Falavog.

s, XV: Athous tlavTekerjuovog 986 [No. LXXY] A. Dmitriewski, Ey. 602 {xäS,ig tr^g oeßaojniag yiavgag iv roj aylo) ogei). FecogyLog diay.nvog o Falaräxrjg.

1443, 14/3: Athous KovtXoi\uovoLOv 3529, 456 (ipa?aixi] (.ura (fiovCov).

Fewgyiog 6 Fa}.r]Gia>Tt]g^).

1346, August, £^ €7Tirayrjg .... "loaay.iov FLaXaioXoyov tov "Äoav: Sinait. 152^) (TSTgaevcr/yHiov) (Kondakov, Putes. No. 93 I, 94 I>.

Fecagyiog hgsvg FgrjyogoTtot^log (I)^)-

1400, 11/5: Mutin. 118 (Porpbyrios zu Aristoteles).

Feiogytog ugevg o tov Fgrjyogonovlov (11). Facs. s. Undatiert, Paris. 1489, 5/10: Vat. Pal. 319 (Miscellancodex).

Undatiert«). Berlin: 104 [Phill. 1508] (Aristoteles, Physik und Ethik).'

Brüssel: 94 [11383—84] (Plutarch).

Escurial: ^ II 16 (Georgios Pachymeres).

Florenz: Laurentiana, Conv. Soppr. 144 {KiovoTavxivov tov

ylaGyi.äg£iijg yga/^i^tcar/.}']). Appendix 5') (Verschiedene Exzerpte). Vgl. ^Avriuviog Jafiiläg und ylavgivTiog ylavgevTiavog. Magliabecchiana, z. T. 54, ff. 1 99 s) (Florilegium).

1) Aretlns Beiträge zur Gesch. u. Lit., München 180G/12. Bd. 9, 863.

2) Laut einer Bleistiftnotiz von unbekannter Hand im Katalogexemplar des Müncbener Handscbriftenzimmers. Die Datierung auf das Wasserzeichen gestützt.

') Der Name vielleicht Ilerlvunftsbezeichnung. Über die Stadt Galesion am Hellespont, s. W. M. Ramsay, Historical (Tcography S. 165. Der Schreiber besaß Laur. 32, 34, toiii. III 598, wo Bandiui ihn in das XVI. Jahrb. versetzt.

*) Vgl. Tischendnrff, Wiener Jahrbücher für Literatur, Bd. 112 (1845) An- zeigeblatt, S. 37.

*) Großvater des PewQyioq rQTjyoQÖnovXoq II. Näheres über seine un- erfreulichen Familienverhältnisse bei Legrand, Bibl. Hell. II 261.

•*) Bei dem Mangel an Datierungen ist nicht festzustellen, ob die fol- genden Handschriften dem Großvater oder dem Eukel zuzuschreiben sind Nur ein Vergleich mit den datierten Handschriften, sowie eine Prüfung der bei Legrand a. a. 0. erwähnten autographischen Briefsamuiluug (jetzt im Be- sitze der Erben des Ambroise Firmini l<önnte darüber Aufsclduß geben. Der Mehrzahl nach sind sie wahrscheinlich dem Eukel zuzuweisen.

') Stud. Ital. 1, S. 219.

*) Olivieri, Indicis codd. graec. Magliabecch. Suppl.: Stud. Ital. 5, 417.

rsvjQ'/ioq ö rQriYOQO-mov'/.ov FewQyioq /Joxeiavöq. 73-

Undatiert. Holkham: Bibl. d. Earl of Leicester, 280') wahr- scheinlich für Markos Musuros (Rhetorica).

Jerusalem: 416, tom. II 533 (Aristoteles 7tQoß?Jj/iiaTa

Alexander von Aphrodisias Ttgoßkrif-iaTo).

Paris: Ancien fonds, 130 [Reg. 1889] (Briefsammlung).

132 [Reg. 1872] (Katenen zum alten Testamente). 148 [Reg. 1879-^] (Katene zu den Psalmen). 1226 [Reg. 1850] (Bibliothek des Photios). 1805 [Reg. 2786] 2) (Dias Batrachomyomachia) (Oüioüt facs. II 21). 1861 [Reg. 1841] (Physik des Aristoteles). 2169 [Reg. 2681] Omont im Index (Galen). 2312 [Reg. 3174] Omont a.a.O. (Medizin. Exzerpte aus Johannes von Damaskos und Galenj. 2315 [Reg. 3175] a. a. 0. (Medizinische Schriften). 2402 [Colb. 1519] (Astronomica). 2728 [Reg. 2207] in Kreta geschr.^) (ApoUonios Rhodios Aratos &r]Qicr/M des Nikandros). 2900 [Colb. 3517] (Miscellancodex).

Supplement, 144 (Ilias).

Coisliniana, 353*) (Aischylos Prometheus, Sieben gegen

Theben, Perser). z. T. 355 (d. Schreibers versus heroici in Ptolemaei geographiam).

Bibl. Mazarine, 11 [1234] (Simplikios zu Epiktet).

Perugia: Bibl. Com., 295 [E 43]^) (Lexikon des Suidas).

Salamanca: Univ. Bibl., I 1 16 (Alex, von Aphrodisias zu

Aristoteles Analytica, Buch I). I— 1 17 (desselben vttÖ- /nvrjiLia TtQiozov ziuv 'AQioroxiXovg f.ieT€(jüQo}.oyiy.öJv).

Rom: YaticaDa, z. T. 1458, ff. 1 132 (Ätiooto/Jov tov

BvZavriov avvaycoyi] 7Cügoiuicuv y.al ovvd-i]y.rj)*'). M. Y.

Vat. Palatina, 286 (Biographien des Plutarch).

Vat. Reginensis, 104 (Briefsammlung u. a.).

reojoyiog diuv.ovog o Jov-Eiavog y.al agyojv tüiv uvvlulvoujv"') rrig ay. TOV Qeov Jlsydlr^g i/./.'/.r^aiag.

^) H. Schenkl, Bibl. patr. latin. Bvitannica YII: Wien. Sitzungsber. 133 (1895)_ S. 79. —Legrand, Bibl. hell. II 264 bestreitet die Verwandtschaft des Schreibers mit Markos Musuros. Das Wort d6s?.(föq ist nach noch herrschen- dem neugiiech. Sprachgebrauche als ,Freund' zu verstehen. Vgl. auch Rieh. Förster, Philologus 42 (1882) 158 if.

•-) Vgl. Legrand a. a. 0. S. 263. Der Cod. stammt aus der Bibliothek des Markos Mamunas.

3) Legrand a. a. 0.

*) Montfaucon, bibl. Coisliniana erwähnt keinen Schreiber.

°) Mazzatinta, Inventario dei Manoscritti delle Biblioteche d'Italia, Torino- Forli, Bd. 5, 112.

8) Von fol. 95i' bis fol. 132 ein Lexikon: ine. ußvdTjvoJv i7Ti(f6QT]fxa.-^ des. uiXonQuaiav /nov xattysiq' rävtsTai tnl vßQScog xz7.. Vgl. L. Cohn, Zur Über- lieferung d. alphab. Coi'pus der Paroimiogi'aphen: Supplementband VI des Philologus, S. 228. Die Subscriptio am Ende: Qeov zb ööiQov xal Psw^ylov Tiövoq PQrjyoQonovXov zov xai d'vxov.

'') Sophocles a. a. 0. erklärt antimensium als a portable holy table.

74 rsöjQyioq ö ^oxsiavög Psüj^yioq '^EofMüjvvfMoq.

1422, Nov. in K/pe], für Filelfo: Vat. 1G89 (ÄQioxoTslovg i]diAiöv Nr/,oaax€Lwv ü x). M. V.

recüQyiog 6 Joiaoüg leyöixevog -O-eolöyog.

s. XV: Sinait. 586 {/iirjvcdov JEY.E(.tßQiov). recögyiog iegevg o Jqativög^).

1438, Juli: Lond. Add. 34060, Omont, Bibl. de l'ec. d. Chartes 45 (1884) 339 (Sammlung von KanonesJ-), Feiögyiog ^ßQ/ucöwiiiog ^TtagTiüxr^g^). Facs, s. Undatiert, Paris,

1476, 3/6 in Paris, erciazQäipavTog £^'ÄXßuöv7]g rrjg Boezzavr^ijg vijoov iv 7c6X£i Tov IlaQLoiov nsj-KpO^evrog vtco rod /iu- yioTOv uQ%UQhog ^IBtov Tsvagrov Itc ikevdeQici rov agyiSTtiay-ÖTCov rrjg 'logy.rjg y.T/.:^) Barb. I, 166 (160)^) (Quintus Smyrnaeus).

1478, für David Chambellan: Par. 100, Soden I 208 [e 522] {T€Tga€vayyt?uov).

1479, für denselben: Par. 98 [Colb. 4916]«) (Evangeliarium). Undatiert. Basel: Univ. Bibl., 3 [A. IX. 82] {EvyoXöyiov).

25 (dasselbe).

Bern: Stadtbibl., 101 [287] (Dionysios von Alexandreia).

115 [629] für den Protonotarius Estouteville (Aesops Fabeln). 117 [642] (Plutarch). 123 [703] {EvyoUyiov).

Cambridge: University library, in Paris, für Budaeus, 2161

[Ll.n. 13] (rezgaEvayyihov) ^). 2077 [KK. Y. 35] {tETga- Evayyihoi) Omont a. a. 0. S. 75. 2103 [KK. VI. 23] Omont a. a. 0., S. 92 (Brief Sammlung).

Cheltenham: Phillipps, 1556, Omont a. a. 0. 82 (Plutarch,

Moralia).

St. Cxallen: 166 [Vadiana 340] (Hesiod).

') Legraiid, Bibl. hell. II 203.

-) Castellani, Catal. codd. graec. qui in bibl. D. Marci Venetiarum lade ab anno 1740 ad haec usque teoipora iulati sunt, Venedig 1896, (Teil I allein veröfifentlicht) erwähnt d. Schreiber im Index als Besitzer des Xan. 47 (ol. 185', der nach Mingarelli asketische Werke enthält.

^) Omont, Xotice sur Georges Hermouyme de Sparte, maitre de grec ä Paris et copiste de mauuscrits: Memoires de la Societe de l'hist. de Paris et de risle de France 12 (1885) G5— GS und Bulletin de la meme Societe 13 (1886) 110 . Seit 1478 lebte er in Paris, wo er der Lehrer von Budaeus und Pieuchlin war, s. Omont Catal. des mss. gr. de Fontainebleau sous Fran^ois I et Htinri II, Paris 1889. S. II, no. 5. Nicht zu verwechseln mit Xaitnw- vv/bioc; 'Epfxdjvvfioc, seinem Zeitgenossen, der auch aus Sparta war. Börner, De Doctis homiuibus gr. Leipz. 1750, S. 192—98 hielt sie mit Recht aus- einander. — R. Rocholl, Bessarion, Leipzig 1904, S. 26. Sathas VfofAA?;»'/;^/) <f</oAf)>'/a, Athen 1868, S. 67 70. C. Oudin, Scriptores ecclesiastici, Frankfurt 1729, III 2607.

*) George Nevill, Erzbischof von York 1465 1470, Besitzer des Leid. Voss. fol. 56. Vgl. 'li/x/Liavovij?. anö rr/q KjnöXstuq.

'') Subscriptio nach Leo AUatius, Diatribe De Georgiis 393 bei Legrand Bibl. hell. I, LVI.

") Omont, Mem. de la Soc. de l'liist. de Paris 12, S. 75. Scrivener, Introd. 212. ') Omont, a. a. 0.

rsüjQyioq 'Eouüjrifxog. 75

Undatiert, Genf: Stadtbibl. 156 [41] (Hierokles zu den Pythagor. Carmina).

Leydeu: Bibl. Publ., 51. Omont a. a. 0. S. 91 (Aischylos

Prometheus u. Sieben vor Tlieben).

Yulcan., 2, wabrscheinl. für den a. 1529 verstorbenen

Kanonikus Paulus Aemilius aus Verona, s. Omont, Bulletin de la Societe de Paris, 13 S. 110 if. (Xenophon). in 4^ 53, Omont a. a. 0. (Aesop).

Vossiani, fol. 71^) {jyiooyonnv'/.ov amy.iouoi). fol.

74 ivonod-ioiai). Vgl. Guglielmus Budaeus. in 4^ 2 (Plutarch Moralia). in 4'^ 24 (Midi. Synkellos). in 4<^ 39 (Pindars Olympia mit Scholien). in 4" 53 fDemetrios von Phaleron, Apophthegmataj. in 4^ 61 (Euripides Hekabe, Orestes;. in 4" 65 (Demostbenes). in AP 68 (Gnomologie).

London: Burney coUection, 76, Omont, Bibl. de l'ec. d. Char-

tes 45 (1884J 339 (Theod. Gazes, Grammatik).

Harleyan collection, 3346, Omont a. a. 0., für George Xe-

vill, Erzbiscbof von York fSentenzensammlung aus den Kirch enväternj.

Quaritch, cod. 13, Catal. of Books 1864 (4 Evangelien). Ashburnham Place, Barrois 293^) für Louis de Beaumont^j

fGennadii Scholastici Via salutis e graeco in latinum a Georgio Hermonymo versa).

Oxford: Bodleian library, Canon. 33 *j {TeTQaeiayyehov).

Miscell. 154 5j (Aristoteles negi agerojv).

Paris: Ancien fonds, 45 [Colb. 6158] (Psalter). 55

[Reg. 2244] (gr.-lat. Evangelium). 59 [Reg. 2248, 2] (Apostelgeschichte u. Episteln). 99 [Colb. 4885] (Evang. Lucae). 100 [Colb. 4444] ('dasselbe). 108 [Colb. 3790] (Episteln Pauli). 109 [Colb. 3662] (Römerbriefi. 110 [Colb. 6116] (Korintherbriefe). 111 [Colb. 6212] (Briefe an Titus u. Philemon u. an die Hebräer). 327 [Reg. 2899, 2] (Chrysostomos u. Basilios d. Gr., Liturgien).

403 [Colb. 6598] fHorologion). 932 [Reg. 4942, 3] (Martyrium S. Dionysii Areopagitae). 933 [Colb. 3948]

1) Dieser, sowie die folgeBden Vossiani aus d. Catalogus librorum tarn impress. quam manuscr. bibl. publ. universitatis. Lugduno Batav. 1715 ent- nommen. Vgl. auch Omont Centr. f. Bibl. 4 (1887) 185 ff.

-] Omont, Mem. de la Soc. de l'hist. de Paris etc. 12 (1885) 85.

3) Erzbiscbof von Paris (1472—1492!.

*) Soden I 208 [f 524].

B) Omont, Mem. de la Soc.de l'liist. de Paris etc. 12. S. 110. Mit lat. Erklärung u. einem Widmungsbriefe an John Sherwood, Bischof von Durham (1485-1492).

76 redtpyiog '^EQfiüjvv/j.og.

Omont im Iudex (Dion)'sios Areopagita), 972 [Colb. 3903] für Mar . . . ., Sekretär Ludwig XI. (Gregorios von Nazianz u. Plutarchos (Omont, Mem. de la Soc. de l'hist. de Paris tom. XII, S. 72 facs.). 1103 [Colb. 3579] (Sentenzensammlung aus den Kirchenvätern). 1298 [Colb. 3736] (Des Patriarchen Gennadius Via Salutis). 1637 [Reg. 2065] i) (Thukydides). 1638 [Colb. 298] für Gu- glielmus Budaeus (Thukydides). 1645 [Colb. 1808] (Xenophons Symposion). 1646 [Colb. 1280] (Xenophons OUovofir/MQ). 1647 [Reg. 2536, 3] (dasselbe) (Omont facs. n 22). 2071 [Colb. 3856] (Cicero De Senectute, übersetzt von Maxiraos Planudes). 2083 [Reg. 1829] 2) wahrscheinlich für den Kardinal von Bourbon (N.T.). 2330 [Colb. 6559] {u(poQLOf.ioi des Hippokrates). 2564 [Colb. 3794] (Job. Glykysl. 2586 [Reg. 3240] (Theod. Gazes, Grammatica). ' 2587 [Colb. 4924] (dasselbe). 2590 [Colb. 4897] Omont im Index (Konst. Laskaris, Rhetorica).

2609 [Colb. 6441] (Chrysoloras iQwxrif^iara). 2628 [Reg. 2181] (Griech.-lat. Lexikon). 2732 [Colb. 1270] (Dionysios Perieget.). 2813 [Colb. 4402] (Euripides, Hekabe).

2872 [Reg. 2978] Omont im Index (Philippus Solitarius).

2908 [Reg. 2351, 2] {Nim^rag 6 EuyevLavög). 2966 [Reg. 2211] (Briefsammlung). 3004 [Colb. 3510] (Aischines). 3049 [Reg. 3396] (Polydeukes). 3051 [Reg. 3404] (Griech.-lat. Briefe eines anonymen Italieners).

Undatiert. Paris: Supplement, 165 (Plutarch u.a.) 167 (Plut- arch, Moralia). 239 (Liturgie des Chrysostomos). 542 (Galen). 558 (Theod. Gazes, Grammatica)').

Coisliniana, 353 (Aischylos Prometheus, Sieben gegen

Theben, Perser).

Latins, 7432 Omont a. a. 0. (Alphabetum et preces graece).

16707 (Phokylides graec.-latin.) *).

Arsenal, 36 [8414] (Hymnen zu Ehren der Geozö-Aog).

38 [814] für Tristan de Salazar, Erzbischof von Sens (Des Schreibers Kommentar zu Aristoteles 7r eqI ccQEvojr).

1139 für den Abbe des Dunes (Kirchenväter). Institut de France, 52 [3, 4*^] (Evang. Johannis).

Bibl. Mazarine, 1 [208] (Synaxarium, gr.-lat.) 6 [727]

(Aristoteles TtsQi ipvyjig). 1^) (Aristoteles).

1) Gehörte nach Omout, Centr. f. Bibl. 4 (1887) 192 dorn Paulus Aemilius von Verona, Canonicus in Paris; b. oben S. 75, Z. G.

*) J. P. P. Martin, Descriptiou tecliuique des mss. du N. T. daus les bibl de Paris 1881, S. 29.

^) Omont, Mem. de la Soc. de l'histoire de Paris, tom. XII 87 und im Index: luv. Som. Introduction.

•*) Omout a. a. 0. "Wahrscheinlich für seinen Schüler Budaeus.

'>) Omout, Melauges Graux 308.

FewQYioq 'EQßojvvixoq FsöjQyioq KuQvxaq. 77

Undatiert. Departements: Albi, 71 (TheodorosGazes). Mont- pellier, Acad, de Mödecine 415 iGriech.-lat. Lexikon). - Rom: Vat. Ottobouiana, 208, Soden I 208 [e 526] (r£-

TQcc€vayye?uov). Vat. Reginensis, 68, Soden a. a. 0. S. 247 |''al572] (Apostel- geschichte).—76 a. a. 0. S. 238 [a 557] (Praxapostolos). Vat. ürbinas, 109 (Laertios Diogenes)^). (?) reojQ'/iog 'Faoi'l Evöaiuovouüüvvr^g.

1543: Athen. 'E^v. Biß?.. 34 {ipalrr,Qiov). Fsaigyiog 6 roZ ^Hhiov.

s. XII: z.T. Vallicell. 19 [B, 86] (Apostelgeschichte Episteln und Apokalypsei. Vgl. 'lojtty.eiu fioray/jg s. XII.

Fetigyiog 6 Ka

s. XIV '2): Vat. Ott. 252 {eyJ.oyrj XeSecov uno d-eocpvXdy.Tioi' TcaTEQtov ßißhov). FEcogyiog o KaJ.auojvhr^g hoevg y.ai TtocoTovorägiog Trjg urjTQOnb- Xeiog 'Pööov. s. Xin, für Mr/ui]l Kov?MLyrjg (nach fol. 193 geschr. di' l^ööov KiovaxavTivov zov 'E^üjToiyov): Andros, f-iovr^g zijg ''Äyiag 103^) {Qeorevy.TOv ygoviy.ov y.al ayiov evayyiXiov). Vgl. Blr^tQOffävr^g i€QO}.wvayog a. 1585. Feiögyiog b Ka).oeLdäg^).

1371: Kosinitza^) 79 {Qeo(fv)My.Tog Bov/.yagi'ag). Undatiert. Paris: Anc. fonds, 2748 [Reg. 2379] (Dioptra des Philippus Solitarius u. a.). Feiögyiog legeig y.cd raßov/Moiog xov KaXog^^^^'*^) y.al xcogr/.ög y.a?J.r/goicpog. 1315, 20,8: Par.77b[Colb.2493l (Märtyrerakten und Patristisches).— Feojgyiog 6 Kauagrjvög.

1167, 16/3 ev Kgr^rr]: Vat. Pal. 13 (Ecloge Basüicorum). Fetögyiog Kagvy.ag ycogi/.og ygucfehg o 'Ag[yvg6g\.

1303 in K/pel: Athous BaToucadiov 223, Soden I 267 [0^ 408]

(Theophylaktos zu den Evangelien). Undatiert Konstantinopeh^ii/P.jjv.fjfiÄoZ.— üZAo/oc,cod. 1 "} (Des Schreibers Auszüge aus den Kommentarien des Chrysostomos).

^) Vgl. E. Martini, Analecta Laertiana: Leipziger Studien z. kl. Philol. IX (1899) 94.

-) Die verstümmelte Datierung könnte in der "Wiedergabe nur als 1292 gelesen werden.

^) K. 01eziotesbeiA.Meliarakes,'Y'nrO(MV7j«araÄ't;xP.ä(5wv v7(Ttüv,Athen 1880. Spyr. Lambros, Karü).oyoq xwv ev ry xava zt/v "Avöqov uov^ xfjq 'Äyiaq y.(i)6iy.ü)v. Athen 1898, S. 93; zuerst erschienen im üaQvaaaöq 2 (1898) 136 ff.

*) Nicht KfxXslöaq wie bei Soden I 266.

'') Vulgärbenennung aus dem Slavischen Koushnitza des bei 'Drama, auf den Ruinen von Philippi, gelegenen Klosters r^? OeoTÖxov ElxoaKpoivioarjq. s. Cumont, Rev. de l'Instruction publ. en Belgique 46 (1903) 17, Anm. 3.

") Alfr. Jacob, Rev. de philol. nouv. ser. t. 13 (1889) 1267. Montfaueon, Pal. Gr. 68 <vgl. S. 324 II > löst d. Kompendium in tov_ KaXoainxov auf.

') Papadopulos Kerameus, Kard/.oyoq xwv iv xw ^E?J.7]v. (fü.o).. 2v}.).ö- yu) xsiQoyQÜ^pejv ßiß'/.iujv: liiiJ.oyoq, TiagdQXTjfia xov x xß' xöu. 1892, S. 76.

78 rewgyiog KatQÜoi recoQyioq KoQ(fL(xx7]q.

reiüQying o Kargägi.

s. XVI: Escur, T. II 14^) (laaay. ^i'qov negi ytveoeioQ). retogyiog u Kivvauog.

1333, 20/12: Matrit. N. 75 (Sophokles Aiscbylos Hesiod Pindar).

Fscogyiog Klövrutg.

1590: Venet. cl. YH cod. 22 = Nan. 244 (Me&oÖLov rregl ßaaileiag tlov i&vöjv xQi]Ofio).oyr/.c(-). Fscogyiog K"' [Koxolog]^).

1541, 2/4 Cheltenham: Phill. 3081'*) (Schriften des Justinus Martyr).

1542, 7/7 in Venedig: Berol. 2 [Phill. 1406] (Origenes und Chry- sostomos zum Buche Hiob).

Undatiert. Berlin: 10 [Phill. 1414] (Basilios zu Jesaias)^). 48 [Phill. 1452] (Homilien Verschiedener). 110 [Phill. 1514] (Mich. Psellos zur Physik des Aristoteles). 126 [Phill. 1530] (Medizinisches). 146 [Phill. 1550] (Por- phyrios zu Ptolemaios)^). z. T. 183 [Phill. 1586] (die 2 ersten Bände des Eustathios zur Ilias). FecjQyiog /Mf.ir^g o Kogird-iog"').

s. XV: Teifd. Vat. 1370 s) (Ein Brief des Georgios von Trapezunt an den Kaiser Johannes Palaiologos). z. T. Vat. 1371^) (Aratos Theokrit). Vgl. 'Icoüvvrjg 'OvtoQiog. vielleicht Zusatz zu Neap. HAH (Apollinarios der Jüngere, Metaphrase der Psalmen). FEWQyiog KoQcpiaTTjg, aus Famagusta in Kvpros.

1574, 24/9: Par. 947 [Reg. 2996] Omout, Rev. d. Bibl. 1892, 197 (Patristisches und Hagiographisches).

^) H. Diels, Die Handschriften der antiken Aerzte. Im Auftrage der akad. Kommission herausgegeben. Berlin 1905.

-) Spyr. Lambros AI eixöveq Kwratavrivov na?Mio?.öyov: Nsog '^EXh]- vo/xv?luwv Bd. 3 (190G) 240 (Tilva^ E).

■■') Im Dienste Pelicier's, Bischofs von Montpellier, (1539—42) Gesandten Franz I. in Venedig.

*) Verzeichnis der Meermanschen Handschriften des Sir Thomas Phillipps, Berlin 1892, S. V, Anm. 5.

^) Abschrift des Par. 492 a. 942, dessen Subscriptio auch von Kokolos aufgenommen wurde.

") Abschrift d. Par. 2413 mit der Subscriptio von a. 1497.

') R.Förster, Philol. 42 S. 164 All. Bibliotb. de l'öc. d. Chart. 45 (1884) 328. 47. (1886) 291. 48. (1837) 651—86. Bibliotb. de l'cc. des b. ct. 74 (1887) 162. Er besaß, wie sein Oheim 'AQiazößovXoq \AnoaToXiör,q eine reiche Bibliothek und entlieli seine Vorlagen gelegentlich aus der Mar- ciaua. Legraud, Bihl. hell. I, 252. Seine Hss. tragen den Vermerk: Td TCttQov ßiß/uov xrfjfxd tan EewQyiov xöf/(T]Tog) rov KoQtvBlov. Vgl. Vat. Pal. 369; Bodleiau Baroc. 155 u. 231, wabrscb. auch noch andere dieser Samm- biHg gehörten ihm s. .Gardtbausen, Samml. u. Catal. S. 62, A. Sein Mono- gramm: r. KM KoQ. Ül)er s. Hss. s. Stud. Ital. 4, S. 16.

^) Legrand a. a. 0. S. CLXXH, Anm. 2 durch Mitteilung von P. de Nolbac.

") Nolhac, Orsini 162.

FsojQyioq Korv/.r]g Pectjoyioq ix rr,q I{l7id).eojg. 79

(?) Fecogyiog o A'ort'Ary? TtgeoßvrfQog.

1437: London, Eurdett Coutts III, 43 Gregory I 406 (Synaxarium).

Fecjoyiog o Kovufgy.äg rcnteivoQ avuyviuGTr^g.

^1301*, 20/3: Alexandr. 433 ^[r^/r.';{)<oi'] \l. reor/iog ^vTr]g Kgr^g.

1381, 15/11: Chalke, ßißL zT^g y.aza X(xly.i]v fiovr^g rr^g OeoToxov, jetzt '^EkXrjvr/.rj ^EunoQiv.rj ^/oAtj cod. 157^) Sammelcodex aus verschiedenen Beständen. Vom Schreiber fol. 327 338 Clouu/. rov ^Äoyvqov uarQo'/.oyiv.r noay- iiaTSia). Undatiert. Venedig: codd. Marciani für Bessarion geschrieben, 3) 190 und 191 (Proklos zu Timaios und Parmenides). 198 (Bessarionis Card, contra calumniatorem Piatonis [Georgium Trapezuntium]). 245 (Der Grammatiker Damaskios).

Fecogyiog Kgrjr^g noiur^v [rcoi/iiviou cod.] y.cu ^nccQxiuöog oiy.ixr^g Niy.r^q^OQCü *). 1289, 2/8: Ambros. 751 [Z 34 sup.] (Evangelien). ret'jQyiOQ Kgißellog (Crivelli [?]).

s. XVI: Bruxell. 87 [11400] (Quinti Calabri Posthomerica). Vaticanus 1289 {sTtiTourj rr^g Jliovog Nr/.aietug 'Piouar/.r^g (Giooiag ii]v ovviTEUEv ^hoävvr^g o Bi(pü.ivog)^). M. V.

V) Fecjoyiog KoiTonovXog.

s. XV: z. T. Berol. 173 [Phill. 1577] (Astrologische Werke). Vgl. [JrjUr-T]oiog Dlovouäyog. Fetögyiog Rwr^yog.

1534: Lesbos ^^eifiojvog 133^) {ur^vcäov Xoeiußgiov). Fetögyiog Ix ir^g Kiovovavrivov nöXEcog.

1542*, 1/3') iür Kvgi/.Xog ooiunaxog Iv hgouovüyoig y.ainv&v- (.larr/.og Jtarrjg ly. na/Miiuv FlatgCJv iv n6)xL JlIriGvvj]: Vat. 1602 (ur^va'iov ^enTEußginv).

1) Vgl. Tischendorff, Wiener .Jahrbücher für Literatur 1845: Anzeicre- blatt S. 29.

2) Papad. Kerameus, Tlai.aioyQaipixbv de7.xiov = TiaoäpzTif.i'x 2v).).öyov tom. 16, K/pel 1885. Die Datierung gibt einen Anhalt für die nichtdatierten Marciani, welche die Herausgeber in das 15. Jahrhundert verlegen, so auch Castellani in Atti dell' Istituto Veneto 8er. 7. Bd. 8, Disp. 5, 3;38, Anm. 5. Über das Kloster der Oeoxöy.oq iv Xd?.x7j ygl. Baod-o/.o/^alov h'ovz?.ovi.wi- aiavov rov ^ßr^Qi'ov, '■Ynö/uvt/fxa laroQixov 7if(jl xf,q xuxä x?)v Xülxriv i.iovrjq xfjq 680XÖX0V. K/pel 1840.

ä) Morelli, 114, 120, 137, mit Angaben über die Vorlagen des Schreibers.

^) Genauer Wortlaut der Subscriptio, deren Richtigstellung wir uns ver- sagen müssen.

°) Vgl. Boissevain, Dio Cassius Bd. II S. VI. Xolhac, Orsini 169—70.

(*} napäiJXJ]iia^2i?.?.üyov Bd. 17 S. 93.

") inl bxovq 'c,v, ivfi ifi, iv /xrjvi Muqxlü) ü rjixtQa. Nicht die 12., sondern die 15. Ind. stimmt mit dem Jahre. M. V.

^...W.. P

so

reöjQyiOQ tx rrjQ K'nökscoq Fecu^yioq 6 xov Aeovxoq.

1542, 18/4 in Messina, für den hoevg 'Euuavovrjl 'Aruöag oder l4.-/.y.idag iv. t^c nölecog '^Pödov: Ergänzung zu Vat. Pii II, 34 (sv^oloyiov). Vgl. 'Eaf.iavovrjl 'A-/.YÜöag.

1547, für den Kardinal von Burgos: Matrit, 0. 2i) (Dionysios Areopagites).

1548 (nicht 1547, Pasini) 25/1: Taur. 84 c. III 27'-) [stammt aus Messina] {EQ!iir]V€ia rr^g uTtO'^aXvxpBiog xov Qeohöyov ^hoävvnv rj avyygafpetaa naga [cat. neg}^ Oiy.ovneviov).

28/4: Matrit. 0, 49, Graux a. a. 0. 77 (Xiphilinos, Epitome

des Dio Cassius).

1550: Cambridge, Univ. Libr. 1238 [F. III. 30] stammt aus d. Sinai- kloster in Kairo (ßtßliov rrjg iaxgi/.rig e7tiOTi]i.ir]g).

1552, 29/7, auf Bestellung des Klerus der Stadt Bova für die Kathedrale Sta. Maria dell'Isodio: Barb.III, 78 3) {rvrrrKov)^).

1555, 28/8 für KwvotavTlvog Kavcaxovtrjvog: Lond. Harl. 5631^) (Georgios Monachos).

Undatiert. Cheltenham: Phillipps, 1723^) (Paraphrase des The- mistios zu Aristoteles 5T£()t \pv%qg).

Madrid: 0. 1. für den Kardinal von Burgos, Francisco de

Mendoza, Graux, Escurial 77 (Doxopatres). ■{?) reojgyiog af^iagrwXog ngeoßvregog viog vi. xov BaGiXiytov. s. XI: Lond. Harl. 5776, Soden I 140 135] (EvangeUen).

Fecogyiog tegevg 6 ^4af.ntcov.

1337: Kosinitz. 86 {avd-oXöyiov xcov (.irjvaUov).

Tetögyiog a yläc'^ccgig"').

1356, 31/7: Laur. 28, 24, t. H 43 (Man. Moschopulos egtoTi^i^iaTa ygaf.tf.iaTixä). ret'jgying o ylavgeLijog 'Povq^iavlxrjg auad^eaxaxog viog.

1449: Brescia, Bibl. Queriniana A. IV. 3 8) (Dionys. Areopag. Aramonios zu den Kategorien d. Aristoteles). FecogyLog vibg xov legecog ^.eovxog y.al ngioxonaTtä xov ano Xojgag jigddöou (?), s. Xm»): Par. 2572 [Reg. 3386] (Man. Moschopulos 7cegl oxeöcöv). (Omont facs. I 64-).

1) Graux, Escurial S. 68 N. 1 u. S. 77.

-) Fr. Diekamp, Mitteilungen über den neu gefundenen Kommentar des Oecumenius zur Apokalypse: Sitzuugsber. der Berliner Acail. 1901, 1046 ff.

3^ Batiffol, Kossano 98, 165. Analecta BoUandiana Bd. 17 (1898) 453.

*) Leo Allaiii Dissertatio De Libris Ecclesiasticis Graecorum, S. 11.

0) Omont, Bibl. de l'ec. des Chartes 45 (1884) 339. Tb. Preger, Chro- uikon des Georgios Mouacbos: Byz. Zeitscbr. 4 (1895) 515.

«) Schenkl, Wiener Sitzuugsber. 127 (1892) 16 mit offenbarem Fehler in der Datierung, a. 6983 == 1475, Indictio 6, die mit dem Jahre nicht stimmt.

') Bezeichnung zweifelhaft. Wortlaut der Subscr.: ttf'/.siwO^>i nagöv ßißXiov 6ia ysiQÖq i^ov dßotfoirov fxsyüXov PswQyiov xov AaaxaQSwg xxX.

8) Martini, Catalogo Bd. I2 S. 244.

") Aus der verstümmelten Datierung läßt sich nichts genaues ermitteln; s. Omonts Anmerkang 1 auf der Textseitc 14 der facs.

«tf? K

•'^'!*

^^-^^

_CÄ

* - ^

« «

DiotTgos

rsü)Qyioq Aiyi'Z.oq revjoyioq MnsßaivT^g.

81

- iriTiie-

I'tojQ'/iog i€QEug ^IiyiLog.

1554, Febr.: Andres, /iiovr^g xr^g TLava'/occvTov 5^) {tQuödiov). (?) FswQyiog nQeaßixEoog b ylo'Krivög.

s. X XI: Kosinitz. 10 {i)d-Lxa xov uyiov BaoiXuov). VeojQYiog o y.cu yiatgiöog BleXiaocdog xovTtiyXrjv Ttaxoojvvf^itTjv 3Ia- ßgoTiödov.

1295: Coisl. 364 (Kanones) (Omont facs. I m^^). (?) FecögyLog Mayyavdgig aiiiaQTOjlög.

vor 1509: Athons Ißijgwv 4646, 526 Cito, xov Jafxao/.r]vov xavoveg 7raQcr/J.r]xr/.0L)-).

FeojQyiog legeig xov ,I\lu (?).

1438: Athous Aavgag 902 [.i 92] {xvTtiy.öv). Fetogyiog b I\Iay.gög.

s. XIV: z. T. Laur. 6, 2, tom. I 85 (Ergänzungen zu einem Evan- geUencod, des XI. Jahrh.).^) Vgl. 'AgiGx6ßovXog'Ä7rooxo?Jör.g. rsojgyiog iegeig y.al vouiy.og b Dlavvvgrj.

1270, 3/1: z, T. Vat. 465 ff. 16—391 am Ende {sTtxa [darüber der Korrektor: de/.ae^] loyoi xov QEolöyov). M. V. Fiiogyiog auagxiolbg o IMsoügyrjg.

1546, 29/5, für Xgvoav&og Hhtagiöxi^g ugeig: Andres Ilava- ygdvxov 3 (jievxrjy.ooxdgiov ovvaiägiov). Feiogyiog JIididxi]g.

ca. 1462: Par. 2419 [Reg. 1843] (Sammelcodex mit Astrologica) *). nach 1481^): Par. 2180 [Reg. 1845] (Miscellancodex).

Fectjgyiog b Jloggalxr^g (Ultoga'ixrjg) xdya y.al öidc'(ay.aXog.

1527, 31/8 SV xj] f-iov}] xov ^ojxi^gog Xgioxov sig xrjv y^wgav. Athous 'Ißr^gwv 4922, 802 (TtagayJ.rjXiy.i]). FswgyiOQ b JlovöayJcjv.

1455, 1/2 Iv Kvöiüvky. Vind. phil. 251 fol. 84) Lambeciusi VIT 314 315 (Planudes, Übersetzung von Boethius DeConsolatione). Feiogywg JlTxeßaivr^g agxojv X)]g ^ErcLÖuigov.

1546: Matrit. N. 58*'') fChrysostomos zum Römerbriefe). 1/7 in Venedig, für den Kardinal von Burgos: Matrit. N. 128 (Mich, PseUos zur Physik des Aristoteles).

^) Spyridiou Lambros, KaTd?.oyoc xcodlxcov iv taTq fiovalg rrjg vt'joov "ävSqov uyiov Nixokäov xal IlttvaxpdvTOV xal iv Ty ßiß?uod^. xov ''ET.Xtjvlxov oyoXsLov KoQx^iov: IlaQvaaaöq 3 (1899) 115.

-) Am Ende eine Xotiz über das große Erdbeben, das am 29. Mai 1509 die Stadt Xävöaxoq in Kreta zerstörte.

3) Vgl. Montfaucon, Pal. Gr. S. 99.

•*) Vgl. Kroll, Catal. codd. astrolog. gr. Vindob. S. 63, Anm. 1. Paul Tannery, Les fragments d'onomatomancie arithmetiques: Notices et Extraits des manuscrits 31, 2 (1886) 241.

6) Die Jsotae chronologicae de rebus Constantinop. sind bis zu diesem Jahre geführt.

^) Graux, Escurial 76. Miller, Xotices et Extr. d. manuscr. 31, 2, S. 91.

Beiheft Vv 6

l ■^'. ^

^ .^

^0 PeojQyiog ix xr,q K'nöksißq PeöjfjyiOQ 6 rov Aeovzoq.

1542, 18/4 in Messina, für den hoevg ^Euuavovr^X ^ArLidag, oder ^/.xidaq l/. Trjg nöleog 'Pööov: Ergänzung zu Vat. Pii II, 34 (evxoXöyiov). Vgl. 'Eu/iiavovrjl 'Äy.y.löag.

1547, für den Kardinal von Burgos: Matrit. 0. 2^) (Dionysios Areopagites).

1548 (nicht 1547, Pasini) 25/1: Taur. 84 c. III 27'-) [stammt aus Messina] (eQ/Lirjveia rrjg aTtoxalvipecog rov Qeo?.6yov 'liodvvov tj ovyygafpsloa naga [cat. tieq'i] Oly.oviievlov).

28/4: Matrit. 0, 49, Graux a. a. 0. 77 (Xiphilinos, Epitome

des Dio Cassius).

1550: Cambridge, Univ. Libr. 1238 [F. III. 30] stammt aus d. Sinai- kloster in Kairo (ßißliov Trjg larQi/.rig £7ziaTt]f.ir]g).

1552, 29/7, auf Bestellung des Klerus der Stadt Bova für die Kathedrale Sta. Maria dell'Isodio: Barb. III, 78^) {rv/tixäv)*').

1555, 28/8 für KiovoxavTlvog Kavcaxov'Cijvog: Lond. Harl. 5631^) (Georgios Monachos).

Undatiert. Cheltenhara: Phillipps, 1723^) (Paraphrase des The- mistios zu Aristoteles n€Qi ipv%rjg).

Madrid: 0. 1. für den Kardinal von Burgos, Francisco de

Mendoza, Graux, Escurial 77 (Doxopatres).

(?) rewgyiog ai-iaQrioXoQ nQeoßvrSQog viog yl. rov BaGiliaov. s. XI: Lond. Harl. 5776, Soden I 140 [s 135] (Evangelien).

Fetögyiog Isgsvg 6 ^ä/njctov.

1337: Kosinitz. 86 (av^oXöytov növ /^ir^vaicov).

Tettjgyiog o yJäGy-agig"').

1356, 31/7: Laur. 28, 24, t. II 43 (Man. Moschopulos egtüTijfxuTa yga/iiiiiaTixcc). Feiögyiog o yJavgiLrjog '^Povcpicivixrjg af-iaO-eaTarog viog.

1449: Brescia, Bibl. Queriniana A. IV. 3^) (Dionys. Areopag. Ammonios zu den Kategorien d. Aristoteles). Feiogyiog vibg xou legicog yliovxog y.cd TigLOTOTcavcü rov ano Xtögag jigädöov (?). s. Xm»): Par. 2572 [Reg. 3386] (Man. Moschopulos Ttsgl oxedtöv). (Omont facs. I 64-).

M Graux, Escurial S. 68 N. 1 u. S. 77.

-) Fr. Diekamp, Mitteilungen über den neu gefundenen Kommentar des ■Oecumenius zur Apokalypse: Sitzuugsber. der Berliner Acail. 1901, 1046 ff.

3) Batiffol, Rossano 98, 165. Analecta BoUandiana Bd. 17 (1898) 453.

*) Leo Allatii Dissertatio De Libris Ecclesiasticis Graecorum, S. 11.

6) Omont, Bibl. de Tl-c. des Cbartes 4-5 (1884) 339. Tb. Preger, Chro- niken des Georgios Monacbos: Byz. Zeitscbr. 4 (1895) 515.

«) Scbeukl, Wiener Sitzungsber. 127 (1892) 16 mit offenbarem Fehler in der Datierung, a. 6983 = 1475, Indictio 6, die mit dem Jahre nicht stimmt.

') Bezeichnung zweifelhaft. Wortlaut der Subscr. : trfP.fiwff// ro nagöv ßißXiov diu xsi(>dq ^fxov o/ioffnlrov fxsydXov PsioQylov xov AaaxÜQewq xr)..

«) Martini, Catalogo Bd. 1:2 S. 244.

") Aus der verstümmelten Datierung läßt sich nichts genaues ermitteln; -8. Omonts Anmerkung 1 auf der Textseite 14 der facs.

reöj^ycog Aiyi^og Pet-toyioq Mnsßaivriq. 31

l'LOjQ'/ioq uQsig ^Jr/iLog.

1554, Febr.: Andros, (.lovr^q zrjg TlavayoävTOv 5^) (zginjöiov). '?) rso'jgyiog TtQeoßiTEoog 6 ^Io?.r]v6g.

s. X XI: Kosinitz. 10 {i]d-Lv.a rov ayiov Baoi/.elov). reibgyiog o y.cu jtcaoLÖog 3IeXiGodiog rovTtiy.Xrjv 7tarQ0)vv(.i(j)v Jla- ßgoTTÖönv.

1295: Coisl. 364 (Kanones) (Omont facs. I 66"). (?) Fsiögyiog Mayyavc'cQig unagrojlSg.

vor 1509: Athous '[ß)]ovn' 4646, 526 Cloi. xov Jai-iao'/.rivov y.avöveg naQcr/.hr^XLy.oC) -).

l'uüQyioc hoeig rov ,31a f?).

1438: Athous Aavoag 902 [./ 92] iTV7iLy.6v). Fecogyiog o 3Iay.gög.

s. XIV: z. T. Laur. 6, 2, tom. I 85 (Ergänzungen zu einem Evan- geliencod. des XL Jahrb.). ^J Vgl. 'AoiGrbßovXog'AnoGroUörg. Feiügyiog legevg y.ai voui/.og o Jlarvigr].

1270, 3/1: z. T. Vat. 465 ff. 16—391 am Ende (t/rr« [darüber der Korrektor: de/.ae^] /.oyoi rov &eo/.6yov). M. V. l'eiögyiog uuagTUiVog b Dleoägxr^g.

1546, 29/5, für XgvoavS^og Dljcagiöriig hgeig: Andros Uava- yguvTov 3 (yievvr^y.ooTugiov owaiägLOv). T'ecogyiog JIidiCiTi-g.

ca. 1462: Par. 2419 [Reg. 1843] (Sammelcodex mit Astrologica) *). nach 1481 5): Par. 2180 [Reg. 1845] (Miscellancodex).

reojgytog b JIoggaiTr^g (I\IcügaiTr]g) rayce y.al didaoxaXog.

1527, 31/8 6v rfi fiovfj rov ^ojzr^gog Xgiorov elg rrjv ^cogav: Athous 'Ißrgojv' 4:922, 802 (jtagcrÄrjTiy.i]). Feiogyiog 6 JlovöayJojv.

1455, 1/2 ev Kvövjvicr. Vind. phil. 251 f'ol. 84) Lambecius^ VII 314 315 (PlanudeSjÜbersetzungvonBoethius DeConsoIationeJ. Feiogyiog Jlrceßaivr^g agxvjv T/;g ^Emöcägov.

1546: Matrit. X. 58'') (Chrysostomos zum Römerbriefe). 1/7 in Venedig, für den Kardinal von Burgos: Matrit. N. 128 (Mich. PseUos zur Physik des Aristoteles i.

^) Spyridion Lambros, KaräXoyoi xojöixcov iv raig fiovaZg rfiq vtjoov "AvÖQOv ayiov Niy.o).äov xal IlavaxQävrov xal ev tj ßiß).to9. rov ''ED.tjvixov a/o?.slov KoqO-lov: Ilagvaaaög 3 (1399) 115.

-) Am Ende eine Xotiz über das große Erdbeben, das am 29. Mai 1-509 die Stadt XdvöaxoQ in Kreta zerstörte.

2j Vgl. Montfaucon, Pal. Gr. S. 99.

*) Vgl. Kroll, Catal. codd. astrolog. gi-. Vindob. S. 6.3, Anm. 1. Paul Tannery, Les fragments d'onomatomancie arithmetiques: Xotices et Extraits des manuscrits 31, 2 (1886) 241.

5) Die Xotae chronologicae de rebus Constantinop. siud bis zu diesem Jabre geführt.

^) Graux, Escurial 76. Miller, Xotices et Extr. d. manuscr. 31, 2, S. 91.

Beiheft 33. 6

32 FecDQyioq MTießalvrjq. FsöjQyLoq IIuTQiy.ioq.

U ndatiert. Escurial: T II 3 fürHurtado deMendoza, inTrient ^ )

(Briefsammlung).

Madrid: N. 129, Graux a.a.O., 76 (Das Ende von OJeodtoQi-

rov enLOv.6nov Kvqov elg rov f.ia'/.c(Qiov'ilorif). 0. 5-)

(Johannes von Damaskus). 0. 28 (Theophylaktos Simokattes

laTOQia oiy.ov^i€vr/.rj). 0. 36 (Zonaras zu den Kanones).

Fscogyiog MnoviilQ ev tioXei Ko?MOoalg^).

1545, 31/3 in Messina, für den hgeig JJavovrjl 'ÄTCidag:

Vat. 1559 {vfivoXöyiov).

FecoQyiog legodiäytovog o NavTCcr/.tiog.

1532, 15/1: Petersburg, Kais. Bibl. 561 (Die 3 üblichen Liturgien) *).

Tea'gyiog (.layiarwQ Nixal. nQioiavayvtöoriqg ^oXevrovg.

1449, 4/4: Laur. 59, 45, tom. II 576 (Dionysios Thrax, Ars grammatica).

Fecogyiog [.iova%og '/.al lazQog tov ßaailr/.ov B^viovog.

1323, 1/3: z. T. Escur. T— III— 14 (Paulus von Aegina neqi

^i€TQtov '/.al arad-^icüv ev rolg q^ag^iccKoig) (Graux et

Martin, Mss. d'Espagne pl. Y 18). Vgl. Niv.olaog viog

■jianZi MixarjX ^Äyiof^iv/jn:.

FecogyioQ b TT. . . .

s. XIV: Basel, Univers. Bibl. 45 [A— III— 5] (Theologica).

Feiogyiog Ilalg.

s. X: Bodl. Miscell. 5 [Auct. D. 4 1] (Katene der Kirchenväter zum

Psalter— Ostertaf ein bisz.Jahre956)(Pal.-Soc.second series 1 5>.

FecJgyiog näjurpilog. / oon \

s. XH: Mosq. S.S. 224 ( ^^ ^.